صراط عشق؛ مجله ی فرهنگی، معرفتی، ادبی، هنری مجله ی فرهنگی، معرفتی، ادبی، هنری
گره برجام، نه در ایران است و نه در چین و روسیه. اما رسانه‌های غربگرا ماموریت دارند هرچند وقت یک‌بار، مسئولیت عهدشکنی و نقض توافق و بی‌میلی برای سپردن تعهد را، از دوش آمریکا بردارند و توجه ایران و یا روسیه و ایران کنند.
روزنامه سازندگی، ارگان حزب کارگزاران سازندگی روز گذشته تیتر یک خود را روی تصویر بزرگی از وزیر خارجه چین اینگونه زد: «پیام صریح چین به ایران: برجام را احیا کنید» عکسی که از وزیر خارجه چین ذیل این تیتر کار شده، با دستانی گره شده در پشت، حالتی بی حوصله و رئیس گونه به او بخشیده است و می‌توان دریافت که روزنامه سازندگی خواسته بگوید که چین چگونه از موضع بالا، به ایران دستور احیای برجام را داده است. شاید اگر آن تیتر دروغ نبود، این عکس بی راه نبود و بعد، جای اعتراض به دولت خودمان هم بود که چطور در برابر این موضع تحقیرکننده، اعتراض نکرده‌اند یا حتی اجازه داده‌اند که چین با چنین رفتاری با ایران صحبت کند. در کل مطلب، اما چنین دستوری از چین خطاب به ایران بیان نشده است.
در خود مطلب روزنامه سازندگی ذیل این تیتر و عکس ساختگی آمده که «به گزارش خبرگزاری شینهوا، چین وانگ یی، وزیر امور خارجه این کشور طی تماس تلفنی با حسین امیرعبداللهیان، همتای ایرانی خود این اظهارات را بیان کرد. وانگ یی، وزیر خارجه چین در این گفتگو که ظاهراً بخشی از آن به برجام اختصاص داشته خواستار “اجرای کامل و مؤثر برجام” برای حل مسئله هسته‌ای ایران شد.»
در این سخنان، اجرای کامل و مؤثر برجام درخواست شده، اما از کجای این مطلب دریافته‌اند که خطابش با ایران بوده است؟ در حالی که چین در موضوع برجام مخالف امریکا بوده و حتی در بیانیه وزارت خارجه چین پس از خروج امریکا از برجام هم آمده که «چین از تصمیم امریکا برای خروج از توافق هسته‌ای با ایران متأسف است و از همکاری کامل با این توافق حمایت می‌کند…. چین به همکاری تجاری و اقتصادی با ایران بدون نقض تعهدات بین‌المللی ادامه خواهد داد.»
خیلی طبیعی است که در سخنان وزرای خارجه ایران و چین به عنوان دو عضو مذاکرات برجام، صحبت از این توافق هم بشود و دولت چین از برهم زنندگان و عهدشکنان برجام بخواهد که برجام را به درستی اجرا کنند. اما چرا باید از ایران چنین چیزی را بخواهد، در حالی که ایران به تعهدات خود در قبال برجام عمل کرده و احیای کنونی برجام دست ایران نیست و کاری است که امریکا و اروپا با کنار گذاشتن پیمان شکنی باید انجام دهند.
برجام برای اصلاح‌طلبان بسیار مهم است و به سیاق رئیس‌جمهورشان، حتی آب خوردن ملت را به برجام گره زدند. بنابراین، به نظر می‌رسد حالا هم دروغ را برای طرفداری از برجام مباح می‌دانند و می‌خواهند به دولت ایران القا کنند حتی دوستان شرقی‌تان هم احیای برجام را از شما می‌خواهند.
پادویی برای آمریکا به جای مطالبه حقوق تضییع شده ایران
کیهان هم در شماره امروز خود به گزارش سازندگی واکنش نشان داد و نوشت: ارگان حزب کارگزاران با تحریف موضع دولت چین، تیتر و عکس تمام صفحه اول خود را به این عنوان اختصاص داد: پیام صریح چین به ایران/ برجام را احیا کنید.
روزنامه سازندگی بدین ترتیب و به دروغ، تحکم چین به ایران را القا کرده است! این روزنامه که مدت‌هاست به زردنویسی روی آورده، می‌نویسد: «منتقدان برجام و کسانی که آن را آتش زدند در سکوت هستند و منتظر رفع تحریم‌های تسلیحاتی ایران منطبق با توافق‌نامه برجام که آمریکا در دوره ترامپ یکجانبه از آن خارج شد و خیال اصولگرایان نگران در تهران را راحت کرد. پس از روی کار آمدن دولت جدید در آمریکا و تهران تلاش‌هایی از هردو سو برای احیای برجام صورت گرفت، اما مذاکره‌کنندگان تازه که گمان نمی‌بردند، گفت‌وگو با قدرت‌های جهانی دشوار باشد در وین پشت‌میز مذاکره قرار گرفتند و هرچه از مذاکرات بیشتر می‌گذشت، امیدها کم‌رنگ‌تر می‌شد و نتایج ناملموس‌تر… مذاکرات وین بی‌نتیجه هوا شد و هیچ دستاوردی به همراه نداشت. طرفین همدیگر را به زیاده‌خواهی و گنجاندن موارد تازه در متن برجام متهم کردند و اولیانوف، مذاکره‌کننده روس شکست مذاکرات را شکست کشورهای غربی تفسیر کرد.
پس از توافق‌نامه برجام، هیچ گزینه مطلوب دیگری برای مذاکرات برجام پیدا نشد و جنگ روسیه با اوکراین شرایط را پیچیده‌تر هم کرد. ایران با ادعای هرگز ثابت نشده اوکراین، متهم به ارسال پهپاد به روسیه شد و در برجام هم قفل شد. اما پس از چندی منطقه، بازیگری جدید پیدا کرد. چین به‌عنوان قدرت نوظهور جهانی که در مقابل غرب سربلند کرده بود و به قواعد بازی بین‌المللی هم احترام می‌گذاشت، نفوذ بی‌سابقه یا دست‌کم، کم‌سابقه‌ای در منطقه پیدا کرد. بهبود و گسترش روابط چین و عربستان در عالی‌ترین سطح باعث گسترش و نفوذ این کشور در سایر کشورهای عربی شد خلیج‌فارس، متحد جهانی تازه‌ای به‌جز توافق آمریکا یافتند. نیاز چین به ثروت نفتی و سرمایه‌گذاری‌های هنگفت کشورهای پول کره جنوبی عربی از یک‌سو و نیاز کشورهای عربی به تکنولوژی چین به سرعت این دو قطب را به سمت هم جذب کرد.»
سازندگی می‌افزاید: ایران در طول نبود برجام از میانجی‌ها استفاده می‌کرد. عمان و قطر دو کشور عربی نزدیک به ایران که همواره مانع شدت گرفتن تنش‌ها شده‌اند، حضور داشتند و ایران و غرب کانالی برای حل‌وفصل منازعات از طریق این دو کشور پیدا کرده بودند. در غیاب برجام هم میانجیگری این دو کشور منجر به توافقی موسوم به توافق نانوشته شد. توافقی که در پی آن هم زندانیان هردو کشور بناست آزاد شوند و هم ایران به بخشی از اموال بلوکه دست یابد. در چنین شرایطی الجزیره گزارش داد که دیپلمات ارشد چین گفت که تنش‌زدایی با میانجیگری چین بین ایران و عربستان سعودی باعث ایجاد موج آشتی در خاورمیانه گردید و متعهد شد که قاطعانه از تهران در مسائل مربوط به منافع اصلی حمایت کند. به گزارش خبرگزاری شینهوا چین وانگ یی، وزیر امور خارجه این کشور طی تماس تلفنی با همتای ایرانی خود این اظهارات را بیان کرد. وانگ یی، وزیر خارجه چین در این گفت‌وگو که ظاهراً بخشی از آن به برجام اختصاص داشته خواستار اجرای کامل و موثر برجام برای حل مسئله هسته‌ای ایران شد. پس از گذشت نزدیک به ۸ سال هنوز موضوع هسته‌ای ایران، تنها راهش احیای برجام است».
درباره این تحلیل من درآوردی و باسمه‌ای ارگان کارگزاران گفتنی است که؛ اولا گره برجام، نه در ایران است و نه در چین و روسیه. اما رسانه‌های غربگرا ماموریت دارند هرچند وقت یک‌بار، مسئولیت عهدشکنی و نقض توافق و بی‌میلی برای سپردن تعهد را، از دوش آمریکا بردارند و توجه ایران و یا روسیه و ایران کنند. همین روزنامه و نظائر آن که القا می‌کنند چین برای بازگشت به برجام به ایران پیام صریح داده، همان‌هایی هستند که بارها نوشته‌اند چین به خاطر منافعش از جمله گرفتن تخفیف نفتی از ایران، مخالف برجام است.
ثانیا برخلاف القای روزنامه غربگرا، عهدشکنی آمریکا و عدم موافقت با بازگشت متعهدانه و مسئولانه به برجام، مربوط به چند سال قبل از شروع جنگ اوکراین است. این جنگ اسفند 1400 شروع شد و حال آنکه آمریکا سال 1397 پس از دو سال و نیم کلاهبرداری و رفتار متناقض در اجرای برجام، رسما از برجام خارج شد.
ثالثا ایران بدون برجام توانسته صادرات نفت را بین 1/5 تا 1/9 میلیون بشکه در روز (در ماه‌های مختلف) افزایش دهد، ضمن اینکه بازگشت برخی تحریم‌ها و گسترش آن مربوط به دوره پس از اجرای برجام است.
رابعا ارگان کارگزاران، تیتر «پیام صریح چین به ایران/ برجام را احیا کنید» را با قاطعیت زده، اما در متن می‌نویسد: «وزیر خارجه چین در گفت‌وگو با همتای ایرانی که ظاهراً بخشی از آن به برجام اختصاص داشته، خواستار اجرای کامل و موثر برجام برای حل مسئله هسته‌ای ایران شد». ظاهرا؟!
خامسا چین پیش از این‌بارها تصریح کرده که مسئولیت توقف اجرای برجام با دولت آمریکاست و چون آمریکا توافق را نقض کرده بنابراین باید در احیای آن پیشقدم شود. تعبیر «اجرای کامل و موثر برجام» هم همین را نشان می‌دهد؛ چرا که ایران حتی تا دو سال پس از خروج آمریکا از توافق، همچنان به اجرای تعهدات خود ادامه داد و حال آنکه حتی اندازه وعده توهین‌آمیز راه‌اندازی کانال اینستکس هم بهره‌مند نشد. ناظر به متن این واقعیت، «اجرای کامل و موثر برجام» یعنی، لغو تحریم‌ها در مقابل تعهدات انجام شده ایران.
نهایتا این که احیای برجام بدون تامین حقوق و منافع تضییع‌شده ایران ممکن نیست و عجیب است که محافل غربگرا به جای حمایت از این موضع روشن، برای تامین مطامع زورگویانه آمریکا تقلا می‌کنند و حتی از دروغ و تحریف هم ابا ندارند.
