صراط عشق؛ مجله ی فرهنگی، معرفتی، ادبی، هنری مجله ی فرهنگی، معرفتی، ادبی، هنری
۱۷ اسفند سالگرد شهادت دو تن از شهدای گروه فجر انقلاب و از یاران امام خمینی(ره) شهیدان فاطمی و موحدی است که در سال ۵۴ به دست دژخیمان پهلوی پس از اعمال شکنجه‌های طاقت فرسا در کمیته مشترک ضد خرابکاری ساواک تیر باران شده و به شهادت رسیدند.
گروه فجر انقلاب (گروه شهید فاطمی) گروه مذهبی فجر انقلاب، متشکل از تعدادی از دانشجویان، طلاب و بازاریان بود که از سال 1350 تا 1353 به صورت مجزا فعالیت مبارزاتی داشته و از اواخر سال 1352 تا هنگام دستگیری افراد در بهمن ماه سال 1353 اعضای اصلی درصدد انسجام و تشکیل گروه بودند که از قبل از این مهم با دستگیری یکی از اعضا در جریان عملیات خلع سلاح پاسبان خیابان هدایت تعداد 14 نفر متعاقب آن دستگیر می‌گردند و موفق به این کار نمی‌شوند.
ویژگی شاخص و بارز آنها اعتقادات مذهبی برآمده از تربیت خانواده‌هایی مذهبی و متدین بود. شور و شوق انقلابی برای مبارزه با طاغوت و بستر سازی برای ایجاد حکومت اسلامی، اعتقاد به مبارزه با ظلم و بی‌عدالتی و همچنین مظاهر فساد عامل نزدیکی و همکاری ایشان شد.
«حمید رضا فاطمی»، «محمدعلی باقری» و «محمود پهلوان» که جزء دانشجویان ممتاز مذهبی بودند، در فعالیت‌های فوق برنامه دانشگاه نظیر کوهنوردی (که عمدتا برای خود سازی و بالا بردن توان جسمی و روحی انجام می‌شد) با یکدیگر آشنا شدند. به دلیل هدف مشترک و انگیزه‌های والای اعتقادی، خیلی زود جرقه همکاری تشکیلاتی و گروهی عمدتا با محوریت حمید رضا فاطمی میان آنها شکل گرفت و منجر به تشکیل گروه و جذب دیگران شد.
فعالیت‌های مبارزاتی گروه
اکثریت قریب به اتفاق افراد گروه از مرجعیت امام خمینی با توجه به رویکرد ایشان به مسائل روز و مبارزاتی در میان علماء و مراجع مطرح، تقلید می‌کردند و به فعالیت در راستای مبارزه با رژیم پهلوی مشغول بودند.
نحوه دستگیری
در جریان خلع سلاح پاسبان گشت خیابان هدایت (به منظور تهیه و تمرین و کسب تجربه) با وجودی که تیم عملیاتی گروه مسلح بود، چون هدف آنها به هیچ وجه کشتن و حتی آسیب رساندن به وی نبود به همین منظور تیم آنها اسلحه‌های خود را روی ضامن گذاشته بودند که با سر و صدای پاسبان و کمک خواستن از هم پستی خود، اقدام به فرار نمودند نه مقابله. به همین دلیل در تیراندازی ماموران، محمد علی باقری مورد اصابت گلوله از ناحیه صورت و گردن قرار می‌گیرد و بیهوش روی زمین می‌افتد که همین موجب دستگیری وی می‌شود و علی رغم ساعت‌ها مقاومت شدید در آن شرایط خاص، با توجه به بعضی از سر نخ‌ها منجر به دستگیری سایر افراد گروه می‌گردد.
شهید حمید رضا فاطمی و شهید محمد علی باقری دوتن از اعضای اصلی گروه در جریان دستگیری زخمی می‌شوند لکن جلادان کمیته مشترک که در راس آنها منوچهری قرار داشت آنها را به شدت مورد شکنجه‌های وحشتناک قرار می‌دهند و تلاش می‌کنند تا علاوه‌بر آنکه فعالیت‌ها و اقدامات تک تک افراد دستگیر شده را به هم ربط دهند و یک گروه وسیع و منسجم بسازند، عملیات‌های مهم سازمان به اصطلاح مجاهدین خلق، از جمله ترور رئیس کمیته مشترک (زندی پور) و دو سرهنگ آمریکایی و ربایش هواپیما را به آنها نسبت دهند.
لازم به ذکر است تیمسار زندی پور رئیس کمیته مشترک ضد‌خرابکاری شاه، در تاریخ 26/12/53 به قتل رسیده بود، یعنی یک ماه بعد از دستگیری اعضای گروه فجرانقلاب همچنین دو سرهنگ آمریکایی در تاریخ 31/2/54 به قتل رسیده بودند یعنی بیش از سه ماه پس از دستگیری اعضای گروه. اما پس از این عملیات‌ها ساواک دیوانه وار زندانیان به ویژه کسانی را که در آن مقطع دستگیر شده بودند تحت فشار مضاعف قرار داد تا بلکه بتواند عوامل این ترورها را مشخص کند چون فشار آمریکایی‌ها برای شناسایی عوامل این ترورها و مجازات سریع آنها خیلی شدید بود.
با دستگیری «مرتضی صمدیه لباف» در جریان تصفیه درون گروهی مرتدین سازمان در 16 اردیبهشت 54 و روشن شدن جریان شهادت «شریف واقفی» و سوزاندن وی، تلاش ساواک برای پی بردن به ماهیت این وقایع بیشتر شد تا این که در تاریخ 6/5/54 با دستگیری «وحید افراخته» و «محسن خاموشی» و… همکاری فوق‌العاده با ساواک و مشخص شدن عوامل ترورها و وقایعی که در درون سازمان مجاهدین خلق مانند تغییر ایدئولوژی اتفاق افتاده بود، فشار اولیه از روی گروه فجر انقلاب برداشته می‌شود.
اما آمریکایی‌ها با حضور در کمیته مشترک و نظارت بر چگونگی کار ساواک بر روی عوامل ترور آمریکایی‌ها، خواستار محاکمه سریع و مجازات آنها می‌شوند.
ساواک با توجه به بریدن افرادی همچون وحید افراخته و خوش رقصی آنها که خود به بازجوی ساواک تبدیل شده بود و همکاری‌های فراوانی که برای متلاشی کردن شاخه مذهبی سازمان مجاهدین خلق و دیگرانی که تغییر ایدئولوژی داده و مارکسیست شده بودند در نظر داشت، از این فرصت به دست آمده کمال استفاده را برای ضربه زدن به نیروهای مذهبی و گروه‌های مبارز و نهضت مسلحانه‌ای که رو به رشد بود، در داخل و خارج زندان بنماید.
پس از تکمیل پرونده گروه فجر انقلاب در شهریور 54 و ارسال آن به دادستانی ارتش،گروهی را به زندان قصر و عده‌ای را به زندان اوین منتقل کردند و محاکمه آنها در سه گروه و سه دادگاه مجزا برگزار شد.
گروه اول: 1- حمید رضا فاطمی 2- جلیل سوادی نژاد 3- عباس اشراقی 4- حمید رضا اشراقی.
گروه دوم: 1- محمد علی باقری 2- محمود پهلوان 3- مهدی نیکدل 4- نور احمد لطیفی 5- ناصر جلائیان سامانی.
گروه سوم: 1- محمد علی موحدی 2- محمد مشرف 3- مصطفی نیکو حرف 4- محمود رضویان 5- جواد زرگران قمی 6- حسین تهرانی کیا.
در جریان دادگاه بدوی گروه دوم محمد علی باقری و… که به ریاست تیمسار غفار زاده در دادگاه نظامی در آذر ماه 54 برگزار شد با کمال تعجب ملاحظه شد که اتهاماتی که در کیفر خواست اصلاح شده توسط منشی قرائت شد به این شرح بود:
شرکت در ترور تیمسار زندی پور
شرکت در ترور دو مستشار آمریکایی
ربودن هواپیما از دوبی به بغداد
دخول در دسته اشرار مسلح
توطئه علیه خاندان سلطنت
اقدام به خلع سلاح پاسبان خیابان هدایت
و بسیاری از اتهامات و اقداماتی که توسط سازمان مجاهدین خلق انجام شده بود و در بازجویی‌ها اصلا مطرح نشده بود، به آنها نسبت می‌دهند که باعث خنده حاضرین در دادگاه می‌شود و رئیس دادگاه با عصبانیت و زدن روی میز با چکش از آنها می‌خواهد که نظم دادگاه را رعایت کنند.
پس از اتمام دادگاه‌ها و صدور رای، ملاحظه می‌شود که به 14 نفر از اعضای گروه عموما دو بار اعدام داده شده و فقط به یک نفر که ظاهرا زیر هجده سال بود ده سال زندان داده بودند.
چنین حکم سنگینی برای 14 نفر جوان مذهبی که حداکثر سنشان 23 سال بود موجب بهت و حیرت زندانیان شده بود لکن آنها با روحیه‌ای قوی و فوق‌العاده با نشاط، تسلیم تقدیر الهی بودند و خودشان را برای شهادت آماده می‌کردند.
به نظر می‌رسید ساواک قصد داشت با جایگزین کردن اعضاء گروه فجر انقلاب و اعدام آنها به جای عاملین ترور‌های 53 و 54 با توجه به خوش خدمتی‌های تعدادی از عاملین اصلی ترورها و برنامه‌هایی که برای سوءاستفاده از آنها در داخل و خارج از زندان‌ها داشت، ابتدا این‌ها را اعدام کند تا فشار از روی رژیم برداشته شده و اعلام کنند که آنها به مجازات رسیدند و پس از مصاحبه و تخلیه و سوءاستفاده کامل، برای متلاشی کردن سازمان‌های انقلابی و ایجاد تفرقه و اختلاف اعدام و یا با منت محکوم نماید. در این فاصله آمریکایی‌ها مصرانه به دنبال مجازات مسببین اصلی ترور آمریکایی‌ها بودند و فشار زیادی روی رؤسای ساواک وارد می‌کردند که نهایتا مجبور می‌شوند دادگاه بدوی و تجدید نظر و فرجام خواهی گروه افراخته و همدستانش را با سرعت برگزار کنند و در حالی که اکثر اعضای گروه فجر انقلاب در سلول‌های انفرادی، زیر اعدام منتظر اجرای حکم بودند، در مورخ 04/11/54 وحید افراخته به اتفاق 8 نفر دیگر از عوامل ترور آمریکایی‌ها و زندی پور و سایر اقداماتی که در سازمان افتاده بود، اعدام و پس از آن به جز چهار نفر از اعضای گروه فجر انقلاب به نام‌های سید حمید رضا فاطمی، محمد علی موحدی، محمد علی باقری و محمود پهلوان را به دستور شخص شاه در دو مرحله اعدام کردند.
شهدای گروه فجر انقلاب:
1-حمید رضا فاطمی – متولد 1333 مشهد مقدس – دانشجوی سال سوم مکانیک دانشگاه صنعتی شریف (آریا مهر سابق ) – دستگیری 21/11/53 – شهادت 17/12/54 – مزار شهید بهشت زهرا قطعه 39 ردیف 17 شماره 23.
2-محمد علی موحدی – متولد 1334 قم – طلبه حوزه مدرسه فیضیه قم و محصل دبیرستان حکمت – دستگیری 22/11/53 – شهادت 17/12/54 – مزار شهید بهشت زهرا قطعه 39 ردیف 17 شماره 25.
