صراط عشق؛ مجله ی فرهنگی، معرفتی، ادبی، هنری مجله ی فرهنگی، معرفتی، ادبی، هنری
علامه جوادی آملی: اين‌ها اگر خيری ببينند، می‌گويند از طرف خداست و شرّی ببينند براساس بدقدمی رسول خدا ـ معاذ الله ـ يا براساس ضعف رهبری و مديريت او تكيه می‌كنند و اسناد می‌دهند.
حضرت علامه جوادی آملی در جلسه 172 درس تفسیرشان با محوریت سوره مبارکه نساء نکاتی را پیرامون انتساب مشکلات موجود به رهبر جامعه توسط منافقان و مسلمينِ ناآگاه بیان می‌کنند که با شرایط حال حاضر جامعه‌ی ما نیز قرابت‌های بسیاری دارد.
متن بخشی از این جلسه به شرح زیر می‌باشد:
همين گروهی كه يا در اثر «نفاق» يا در اثر «ضعف ايمان»، آن سخنان را با رسول خدا(صلّي الله عليه و آله و سلّم) در ميان گذاشتند، گاهی پيشنهاد می‌دادند كه دفاع بر ما واجب بشود. وقتی كه دفاع بر اين‌ها واجب شد، می‌گفتند زود است، چرا مهلت ندادی! همين گروه، اگر فتح و پيروزی و عزّت و امثال‌ذلک نصيبشان بشود، می‌گويند اين نعمتهايی است كه از طرف خدا به ما رسيده است و اگر شكست و رنج و بلا و مِحنت و گرانی و قحطی و امثال‌ذلک برسد، براساس تطيّری كه رسم آنها بود، می‌گفتند اين بدقدمی تویِ پيامبر است ـ معاذ الله ـ؛ تطيّر می‌زدند.
يا آنها كه به اين خرافات معتقد نبودند، می‌گفتند اين از سوء مديريت و ضعف رهبریِ توست، اين دوتا حرف را می‌زدند. فرمود: «إِن تُصِبْهُمْ حَسَنَةٌ يَقُولُوا هذِهِ مِنْ عِندِ اللّهِ وَإِن تُصِبْهُمْ سَيِّئَةٌ يَقُولُوا هذِهِ مِن عِندِكَ؛ و اگر به آنها (منافقان) حسنة (و پيروزي) برسد ميگويند از ناحيه خدا است و اگر سيئة (و شكستی) برسد ميگويند از ناحيه تو است»(نساء:79)؛
به تویِ پيامبر نسبت می‌دهند، مشابه همان كاری كه پيروان موسای كليم داشتند. در سورهٴ مباركهٴ «اعراف» از وضع پيروان موسای كليم اين‌‌چنين ياد مي‌كند، آيه 131 سورهٴ مباركهٴ «اعراف» اين است كه: «فَإِذَا جَاءَتْهُمُ الْحَسَنَةُ قَالُوا لَنَا هذِهِ وَإِنْ تُصِبْهُمْ سَيِّئَةٌ يَطَّيَّرُوا بِمُوسَي وَمَنْ مَعَهُ؛ هنگامی كه نيكی(و نعمت) به آنها می‌رسيد می‌گفتند به خاطر خود ماست! ولی موقعی كه بدی(و بلا) به آنها می‌رسيد می‌گفتند از شومی موسی و كسان او است!»
«تطيّر»؛ بدقدمی، فالِ بدزدن، تشئّم كه از طَيران طير معمولاً اين‌ها اين شئومت را به ياد داشتند، اخذ شده است. اين‌ها به موسای كليم(سلام الله عليه) می‌گفتند در اثر بدقدمی تو و همراهان توست كه ما الآن به زحمت افتاديم.
مشابه اين معنا را هم مسلمينِ ناآگاه صدر اسلام به رسول خدا(صلّي الله عليه و آله و سلّم) می‌گفتند. ريشه‌اش هم در سورهٴ مباركهٴ «بقره» است كه ﴿تَشَابَهَتْ قُلُوبُهُمْ-بقره: 118) دل‌های اين‌ها يكی است، طرز تفكّر اين كافران و منافقان يكی است﴿تَشَابَهَتْ قُلُوبُهُمْ﴾. اين‌ها اگر خيری ببينند، می‌گويند از طرف خداست و شرّی ببينند براساس بدقدمی رسول خداـ معاذ الله ـ يا براساس ضعف رهبری و مديريت او تكيه می‌كنند و اسناد می‌دهند.
