در همین باره علی شریعتی عضو هیئتمدیره کانون صنایع غذایی ایران اظهار کرده بود: «طبق استانداردهای تعریف شده در تولید ذرت حجیم که به آن پفک نیز گفته میشود بایستی از ذرتگرید غذایی استفاده شود درحالی که متأسفانه در تولید این پفکها از ذرت مخصوص مصارف دامی تراریخته، استفاده شده است؛ فارغ از درست یا غلط بودن، دولت تصمیم گرفت برای کنترل قیمت گوشت و لبنیات به خوراک دام و نهادهها ارز دولتی ۴۲۰۰ تومانی اختصاص داده شود اما متأسفانه دو شرکت برای سود بیشتر و استفاده از این ارز از ذرت دامی تراریخته شده استفاده کردهاند، زیرا به ذرتگرید غذایی ارز ۸ هزار تومانی تعلق میگیرد و باید از سامانه نیما تهیه شود.»
اظهارات شریعتی به یک نکته حائز اهمیت اشاره میکند؛ همانطور که پیش از این نیز اشاره شد دو شرکت تولیدکننده اسنک با اهداف تجاری و سودجویانه اقدام به استفاده از ذرت دامی تراریخته کرده بودند چراکه ارز تعلق گرفته به این نوع ذرت 4 هزار و 200 تومانی است اما در مقابل بر اساس اظهارات شریعتی ارز تعلق گرفته به ذرت مصارف انسانی یا همانگرید غذایی ارز 8 هزار تومانی است.
علاوهبر این، ایرج حریرچی سخنگوی وزارت بهداشت در این خصوص گفته بود: «ذرتی که برای مصرف دام استفاده میشود شامل سهمیه ارزی ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی شده، اما ذرتهای دیگر شامل این سهمیه نیستند. این دو شرکت نیز از ذرتهای مصرف دامی که قیمتش کمتر است در تولید اسنکهای پفک کرده استفاده کردند.»
تا به اینجا متوجه شدیم که ذرت دامی و غذایی از نظر قیمت تفاوت بسیاری دارند؛ اما طی روزهای اخیر برخی اظهارنظرها تب و تاب ورود ذرتهای آلوده به چرخه مصرف خانوار را دوباره داغ و نگرانیهایی را ایجاد کرده است!
یازدهم آبان ماه جاری امیر خجسته نایبرئیس کمیسیون اصل 90 مجلس در گفتوگویی در برنامه سلام صبح بخیر شبکه سوم سیما عنوان کرد: «اخیرا 350 هزار تن ذرت از مجموع 500 هزار تن ذرت وارداتی به چرخه مصرف خانوار رسیده است که با توجه به قرار گرفتن ذرت در لیست کالاهای اساسی، شامل ارز 4 هزار و 200 تومانی شده است؛ مابقی ذرتها یعنی حدود 150 هزار تن به دلیل وجود سم آفلاتوکسین و آلوده بودنشان در گمرک توقیف شدهاند.»
خجسته همچنین تصریح کرد: «ذرتهای ترخیص شده مورد استفاده دام و طیور و سایر فرآوردههای غذایی از جمله اسنک قرار میگیرند! البته سازمان استاندارد و وزارت بهداشت سلامت ذرتهای ترخیص شده (350 هزار تن) را تایید کردهاند. با این حال و با توجه به آلودهبودن ذرتهای باقی مانده در گمرک پرونده ذرتهای ترخیص شده در دست بررسی است.»
با این حال، داوود محمدی رئیس کمیسیون اصل 90 مجلس روز گذشته و پس از اظهارت خجسته نایبرئیس کمیسیون در جمع خبرنگاران اظهار داشت: «تمام این ذرتها- که ۵۰۰ هزار تن بوده است- آلوده شناخته نشده، بلکه در کپههای ۵۰۰ تنی آزمایش شدند و در بعضی از کپههای آن آلودگی ذرت آن هم بر اساس استانداردهای ایران تشخیص داده شد؛ مردم خیالشان راحت باشد که یک دانه از این ذرتها هم به داخل کشور وارد نشده است.»
محمدی افزود: «درباره علل واردات چنین محصولاتی به کشور در کمیسیون بحث کردیم، این ذرتها برابر استانداردهای کشور ما که بسیار سخت هستند آلوده شناختهشده است، اما بر اساس استانداردهای برخی کشورها این ذرتها آلوده نیستند و قابلیت مصرف نیز دارد.»
بیانیه مشترک
پس از این اظهارات نیز سازمان استاندارد، گمرک و وزارت کشاورزی بیانیه مشترکی را در این خصوص صادر کردند. در متن این بیانیه آمده است: «پیرو انتشار اخبار متناقض درباره ورود ذرتهای آلوده، به هموطنان گرامی اطمینان میدهیم کیفیت و سلامت 350 هزار تن ذرت قبل از ورود به کشور را سه مرجع نظارتی سازمان ملی استاندارد ایران، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سازمان دامپزشکی پایش و تایید کردهاند و سپس مجوزهای لازم برای ترخیص صادر شده است. لذا مصرفکنندگان محترم نسبت به سلامت ذرتها و محصولات تهیه شده از این محموله هیچگونه نگرانی نداشته باشند.»
با این توضیحات اما هنوز ابهامهایی پا برجاست که لازم است سازمانهای مسئول و نظارتی در اینباره پاسخی شفاف ارائه کنند.
نخست با توجه به پرونده دو شرکت متخلف تولیدکننده اسنک و اظهارات خجسته نایبرئیس کمیسیون اصل 90، وجهاشتراک ذرتهای مورد استفاده در اسنکهای تولیدی و ذرتهای وارداتی ارز 4 هزار و 200 تومانی است که حاکی از این است نوع ذرتها یکسان است، بنابراین اگر ذرتهای مورد استفاده دو شرکت متخلف دامی و تراریخته بوده باشند پس 350 هزار تن ذرت وارد شده به چرخه مصرف نیز دامی و تراریخته هستند؛ با این تفاسیر این ابهام مطرح است که آیا محصولات تراریخته از نظر سازمان استاندارد، وزارت بهداشت و وزارت کشاورزی محصولاتی بیخطر هستند؟
دوم، ابهام دیگری که باید بهصورت شفاف پاسخ داده شود درباره چگونگی آلوده بودن 500 هزار تن ذرت وارداتی است؛ با توجه به اینکه بخشی از ذرتها که حدود 150 هزار تن میشوند آلوده هستند و طبق اعلام سازمان استاندارد با بیش از دو هزار آزمایش این آلودگی اثبات شده است، آیا همین میزان آزمایش بر روی 350 هزار تن ذرت ترخیص شده نیز انجام شده یا محمولههای ترخیص شده با اغماض تایید شدهاند؛ ناگفته نماند که پیش از این پیروزبخت رئیس سازمان استاندارد از برخی فشارها برایترخیص ذرتهای توقیف شده خبر داده بود که نهایتا منجر به ورود رئیسجمهور به این ماجرا شد!
نکته حائز اهمیت که در پایان میتوان به آناشاره کرد نگرانی و ابهامات مردم است که اظهارات متناقض مسئولان مربوطه به آن دامن میزند، موضوعی که باید با اتخاذ سیاستهای کنترلی دقیق و به میدان آمدن افراد مسئول و پرهیز از پنهان کاری و اعمال شفافیت از آن جلوگیری شود.