بَلَغَ العُلیٰ بِکَمالِهِ
کَشَفَ الدُّجیٰ بِجَمالِهِ
حَسُنَت جَمیعُ خِصالِهِ
صَلُّوا عَلَیهِ وَ آلِهِ «۱»
پیامبر اسلام صل الله علیه وآله وسلم٬ به عالیترین مدارج کمال رسیده است.
تاریکیها را با نور جمالش برطرف ساخته
و دارای همه ویژگیهای نیکو است
صلوات خدا بر او و آل وی باد
.
شعر بلغ العلی سروده سعدی شیرازی است و در دیباچه کتاب گلستان او قرار دارد.
در برخی نسخههای گلستان، این شعر به شکل تکبیتی، بهگونهای که بیت اول بهعنوان مصرع نخست و بیت دوم نیز مصرع بعدی قرار گرفته است
«۱» آیه ۵۶ سوره احزاب
إِنَّ اللهَ وَ مَلائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَ سَلِّمُوا تَسْلِيماً
خدا و فرشتگانش بر پيامبر صلوات مىفرستند؛ اى كسانى كه ايمان آوردهايد، بر او صلوات فرستيد و [در برابر اوامر او] كاملاً تسليم باشيد.
معنای صلوات
الصّادق عَن ابْنِ أَبِی حَمْزَهًَْ عَنْ أَبِیهِ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَاعَبْدِاللَّهِ .. عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ إِنَّ اللهَ وَ مَلائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَی النَّبِیِّ یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَیْهِ وَ سَلِّمُوا تَسْلِیماً فَقَالَ الصَّلَاهًُْ مِنَ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ رَحْمَهًٌْ وَ مِنَ الْمَلَائِکَهًِْ تَزْکِیَهًٌْ وَ مِنَ النَّاسِ دُعَاءٌ.
ابوحمزه گوید: امام صادق سلام الله علیه درتفسیر آیه فرمودند: إِنَّ اللهَ وَ مَلَائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَی النَّبِیِّ یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَیْهِ وَ سَلِّمُوا تَسْلِیمًا را پرسیدم. حضرت پاسخ داد: صلوات از سوی خداوند به معنای رحمت، از سوی فرشتگان به معنای تزکیه و تهذیب، و از سوی مردم به معنای دعا میباشد».
الصّادق ؛ مَنْ صَلَّی عَلَی النَّبِیِّ وَ آلِهِ فَمَعْنَاهُ: أَنِّی أَنَا عَلَی الْمِیثَاقِ وَ الْوَفَاءِ الَّذِی قَبِلْتُ حِینَ قَوْلِهِ أَ لَسْتُ بِرَبِّکُمْ قالُوا بَلی.
امام صادق علیه السلام فرمودند: هرکس که بر رسول خدا و خاندان او صلوات فرستد، به این معنا است که من، به آن پیمان و عهدی که با خداوند به هنگامیکه فرمود: آیا من پروردگار شما نیستم؟ گفتند: آری. (اعراف/۱۷۲). بستم، هنوز پایبندم.
آیه ۱۷۲ سوره اعراف
وَ إِذْ أَخَذَ رَبُّكَ مِنْ بَني آدَمَ مِنْ ظُهُورِهِمْ ذُرِّيَّتَهُمْ وَ أَشْهَدَهُمْ عَلى أَنْفُسِهِمْ أَ لَسْتُ بِرَبِّكُمْ قالُوا بَلى شَهِدْنا أَنْ تَقُولُوا يَوْمَ الْقِيامَةِ إِنَّا كُنَّا عَنْ هذا غافِلينَ
و [به خاطر بياور] زمانى را كه پروردگارت از صلب فرزندان آدم، ذرّيّهی آنها را برگرفت؛ و آنها را بر خودشان گواه ساخت؛ [و فرمود]: «آيا من پروردگار شما نيستم»؟ گفتند: «آرى، گواهى مىدهيم». [خداوند چنين فرمود، مبادا] روز قیامت بگوييد: «ما از اين، غافل بوديم؛ [و از پيمان فطرى بىخبر مانديم]».
سلام و صلوات خدا ؛ بر سیّدما و مولای ما و امام ما وصاحب ما
آیه ۴سوره قلم
وَ إِنَّكَ لَعَلى خُلُقٍ عَظيمٍ
و تو اخلاق عظيم و برجستهاى دارى
.
رسول خدا صلى الله عليه وآله وسلم می فرمایند:
« اَلْخُلْقُ الْحَسَنُ يُذيبُ السَّيِّئَةَ »
خُلق حَسن ذوب مى كند گناهان را .
أعلام الدين في صفات المؤمنين، ديلمى، حسن بن محمد، محقق / مصحح: مؤسسة آل البيت(عليهم السلام)، مؤسسة آل البيت(عليهم السلام)، قم، 1408 ق، چاپ اول، ص 184، فصل مما ورد في ذكر الظلم؛ بحار الأنوار، مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى، محقق / مصحح: جمعى از محققان، دار إحياء التراث العربي، بيروت، 1403 ق، چاپ دوم، ج72، ص 321، باب 79 الظلم و أنواعه و مظالم العباد و من أخذ المال من غير حله فجعله في غير حقه و الفساد في الأرض.
.
2ـ حضرت رسول خدا صلى الله عليه وآله وسلم می فرمایند:
«اِنَّ صاحِبَ الْخُلْقِ الْحَسَنِ لَهُ مِثْلُ اَجْرِ الصّائِمِ الْقائِمِ»
دارنده خُلق حَسن پاداشى مثل روزه دار شب زنده دار دارد .
ح 5؛ وسائل الشيعة، عاملى، شيخ حر، محمد بن حسن، محقق / مصحح: مؤسسة آل البيت(عليهم السلام)، مؤسسة آل البيت(عليهم السلام)، قم، 1409 ق، چاپ اول، ج 12، ص 149، 104 باب استحباب حسن الخلق مع الناس؛ بحار الأنوار، مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى، محقق / مصحح: جمعى از محققان، دار إحياء التراث العربي، بيروت، 1403 ق، چاپ دوم، ج 68، ص 375، باب 92 حسن الخلق و تفسير قوله تعالى إنك لعلى خلق عظيم
.
3ـ امام صادق عليه السلام می فرمایند:
« اِنَّ اللّهَ تَبارَكَ وَ تَعالى لَيُعْطِى الْعَبْدَ مِنَ الثَّوابِ عَلى حُسْنِ الْخُلْقِ كَما يُعْطِى الْمجاهِدَ فِى سَبِيلِ اللّهِ »
خداوند متعال به بنده اش در برابر حُسن خُلق همان پاداشى مى دهد كه به مجاهد در راه خدا مى دهد
الكافي، كلينى، محمد بن يعقوب بن اسحاق، محقق / مصحح: غفارى، على اكبر و آخوندى، محمد، دار الكتب الإسلامية، تهران، 1407 ق، چاپ چهارم، ج 2، ص 101، باب حسن الخلق؛ بحار الأنوار، مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى، محقق / مصحح: جمعى از محققان، دار إحياء التراث العربي، بيروت، 1403 ق، چاپ دوم، ج 68، ص 377، باب 92 حسن الخلق و تفسير قوله تعالى إنك لعلى خلق عظيم.
.