ایران برای پالایشگاههای سینفوئکس در کوبا، هویما در اوگاندا، رویای آرمانی بولیوار در نیکاراگوئه و بخارا و فراغته در ازبکستان، در حال مذاکره و امضای تفاهمنامه است.
سرمایهگذاری در ساخت پالایشگاههای فراسرزمینی از جمله سیاستهای اقتصادی-سیاسی دولت سیزدهم است. سیاستی که برخلاف رویکرد دولت ویرانگر روحانی، فروش نفت را نه نیازمند به مذاکره و برجام کرده و نه به وجود رفع تحریمها.
دولت سیزدهم توانسته است پرچمدار فروش نفت در شرایط تحریم باشد. رویکرد چند جانبهگری این دولت موجب شده حل مشکلات کشور برخلاف دولت روحانی، معطوف به غرب و اروپا نشود. غربگرایی افراطی دولت روحانی موجب شده بود تا دوران هشت سالهی دولت قبل، یکی از فاجعهترین دورههای تاریخ جمهوری اسلامی در همهی مسائل از جمله فروش نفت باشد.
نگاهی به عملکرد فروش نفت در دولتهای یازدهم و دوازدهم نشان میدهد که مذاکره با غرب و در امتداد آن برجام، هیچ منفعتی در فروش نفت ایران نداشته است؛ بهطوریکه میانگین صادرات نفت ایران در این دوره حدود ۱.۱ میلیون بشکه در روز بوده است.
اما با روی کار آمدن دولت سیزدهم، ورق صادرات و فروش نفت برگشت. تعمیم دیپلماسی چند جانبه و گسترش روابط با سایر کشورها علیالخصوص کشورهای آمریکای لاتین و قارهی آفریقا، پنجرهی جدیدی را بر روی فروش نفت ایران باز کرد.
اکنون دولت سیزدهم توانسته است تا کارنامهی موفقی از فروش نفت برای خود به جای بگذارد. آمارها حاکی از آن است که میزان فروش نفت در دولت رئیسی به بیش از ۱.۶ میلیون بشکه نفت در روز رسیده است. البته این اتفاق مثبت به سرمایهگذاری جمهوری اسلامی ایران در پالایشگاههای فراسرزمینی نیز مرتبط بوده است.
بر اساس این گزارش، دولت رئیسی توانسته است با سیاست چندجانبهگرایی در سه قاره آسیا، آفریقا و آمریکا شرایط بازاریابی نفت در این کشورها را فراهم کرده و از قبل همین مسئله منافع ملی ایران را تامین کند. ونزوئلا یکی از همان کشورهاست که قرارداد ساخت پالایشگاه آن در اردیبهشت ۱۴۰۱ امضا شد که اکنون به پیشرفت ۷۰ درصدی نیز رسیده است. پالایشگاه الپالیتوی این کشور میتواند صادرات روزانه ۱۰۰ هزار بشکه نفت را برای کشور رقم زده و همچنین صادرات ۳ میلیون قطعه تجهیز از ۱۶۰۰ شرکت ایرانی را هم به همراه داشته باشد.
پالایشگاه کاردون در ونزوئلا نیز یکی دیگر از پالایشگاههای فراسرزمینی بوده که ارزش آن حدود ۴۶۰ میلیون یورو است. این پالایشگاه نیز میتواند فرصت صادرات ۱۵۰ هزار بشکه نفت ایران را ایجاد کند که اکنون مراحل نهایی شدن قرارداد را سپری میکند.
همچنین ایران برای پالایشگاههای سینفوئکس در کوبا، هویما در اوگاندا، رویای آرمانی بولیوار در نیکاراگوئه و بخارا و فراغته در ازبکستان، در حال مذاکره و امضای تفاهمنامه است.
این سیاست نشان میدهد که اتفاقات خوبی در پیش رو است که میتواند عقبماندگی کشور در دولت روحانی را جبران کند. البته گفتنیست که اگر رویکرد یک جانبهگری دولت قبل و گره زدن هر موضوعی به تحریم و مذاکره نیز نبود، اتفاق مثبتی در ساخت پالایشگاههای فراسرزمینی حاصل نمیشد. این موضوع از آنجایی نشئت میگیرد که زنگنه وزیر نفت دولت تدبیر و امید، ساخت پالایشگاه را «کثافطکاری» تلقی کرده و اعتقادی به آن نداشت. همین موضوع یکی دیگر از عواملیست که موجب شد تا دولت ویرانگر روحانی حتی یک پالایشگاه هم نسازد!