در حالی که جنگ اوکراین تاثیر شدیدی روی امنیت غذایی جهان گذاشته و سازمان ملل نسبت به بروز «قحطی» در جهان هشدار میدهد، وزیر خارجه ایتالیا نیز طی اظهار نظری اعلام کرده «جنگ جهانی نان» تقریباً شروع شده است.
بیش از 104 روز از جنگ اوکراین میگذرد. اخبار و گزارشها نشان میدهد یکی از جدیترین تاثیرات و پیامدهای این جنگ فرسایشی، تاثیر مخرب آن بر امنیت غذایی در سرتاسر جهان بوده است. جنگ اوکراین از عوامل مهم در ایجاد اختلال در زنجیره تامین است که باعث ایجاد نگرانیهای عمده درخصوص تولید و توزیع اقلام خوراکی شده است، طوری که برخی حتی نام «جنگ گندم» را به جای «جنگ اوکراین» به کار میبرند. دلیل این امر نیز باز میگردد به این که روسیه همراه با اوکراین ۲۹ درصد از صادرات جهانی گندم، ۸۰ درصد از صادرات روغن آفتاب گردان و ۱۹ درصد از صادرات ذرت جهان را به خود اختصاص داده، از طرف دیگر آمارهای صادراتی محصولات غذایی روسیه نشان میدهد خاورمیانه و آفریقا مقصد ۷۰ درصد از صادرات گندم روسیه بوده است. به همین دلیل و بعد از بروز این جنگ در فوریه 2022 (اسفند 1400) قیمت جهانی مواد غذایی در مارس ۲۰۲۲ (اسفند1400- فروردین 1401) با سریعترین سرعت ممکن افزایش یافت.
وزیر خارجه ایتالیا نیز هشدار داده است جنگ جهانی نان تقریباً شروع شده است. «لوئیجی دی مایو»، وزیر امور خارجه ایتالیا طی یک کنفرانس مطبوعاتی در این باره گفت: «جنگ جهانی برای نان تقریبا شروع شده است و ما باید آن را متوقف کنیم» وی هشدار داد که اگر جنگ اوکراین به زودی خاتمه نیابد، قحطی ناشی از آن میتواند باعث بیثباتی سیاسی در آفریقا شود؛ وی همچنین خاطرنشان کرد که «تکثیر سازمانهای تروریستی و کودتا» ممکن است در آینده رخ دهد.
خبرگزاری راشا تودی، دی مایو از ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه خواست تا «به میز مذاکره بازگردد» و هر چه زودتر به یک توافق صلح از جمله توافقی ویژه درخصوص غلات برسد.وی افزود: «ما نباید فراموش کنیم که ۳۰ میلیون تن غلات توسط کشتیهای جنگی روسیه در بنادر اوکراین مسدود شدهاند. از آنجایی که در حال حاضر جنگهای جدیدی از جمله قحطی در آفریقا شروع شده، ما میخواهیم اطمینان حاصل کنیم تا صادرات غلات در بنادر اوکراین آزاد شوند.» وزیر خارجه ایتالیا در ادامه گفت: اوکراین «پیش از جنگ جهانی دوم نیز به عنوان یکی از مهمترین صادر کنندگان غلات و کودهای کشاورزی که برای امنیت غذایی در مناطقی نظیر خاورمیانه و شمال آفریقا ضروری بود، مطرح بود.»
رئیسدیپلماسی ایتالیا با تاکید بر آنکه ایتالیا میزبان نخستین دور از گفتوگوها با کشورهای مدیترانه درخصوص امنیت غذایی است، گفت: ما با آلمان، ترکیه، فرانسه و دیگر شرکایمان برای دستیابی به هدف رفع مسدودی تمام گندم صادراتی از اوکراین همکاری میکنیم. ایتالیا درخصوص تمایل خود برای کمک به اوکراین برای مین زدایی بنادر این کشور و ایجاد یک دالان دریایی برای انتقال گندم خبر داد.وزیر خارجه ایتالیا پیشتر از پوتین خواسته بود تا اجازه دهد این صادرات از روسیه و بنادر اوکراین که تحت کنترل روسیه هستند، انجام شود. این در حالیاست که روز جمعه، رئیسجمهوری روسیه اینکه مسکو اجازه صادرات غلات از طریق بنادر اوکراین را نمیدهد، رد کرد و گفت بهترین راهحل ارسال آنها از طریق بلاروس در صورتی که تحریمها علیه این کشور برداشته شوند، خواهد بود.
پالتیکو: تحریمها کاهش پیدا نمیکند
اما در حالی که سران غرب از بروز جنگ جهانی نان به دلیل مسدود شدن گندم جهان در بنادر اوکراین خبر میدهند.، نشریه «پالتیکو» در گزارشی به نقل از منابع مطلع نوشت: حتی با وجود کمک روسیه به از سرگیری صادرات مواد غذایی از بنادر اوکراین، باز هم دولت آمریکا تصمیمی برای تسهیل تحریمهای اعمالی ضد مسکو ندارد. به گزارش فارس، نشریه «پالتیکو» بامداد دوشنبه گزارش داد واشنگتن همچنان بر حفظ تحریمهای اعمالی ضد روسیه سماجت دارد و به کمک روسیه در صادرات غلات اوکراینی هم توجهی نمیکند.پالتیکو به نقل از یک منبع دولتی آمریکا نوشت: «ایالات متحده برای ازسرگیری صادرات غلات اوکراینی به بازار جهانی، اقدامات محدودکننده علیه مسکو را لغو نخواهد کرد»همزمان گفته میشود که واشنگتن، مذاکرات بین روسیه و اوکراین با میانجیگری سازمان ملل و ترکیه را زیر نظر دارد، اما احتمال میدهد که این گفتوگوها خروجی مفیدی نداشته باشد.به نوشته وبگاه«ریانووستی»، یکی از مقامات آمریکایی درخواست مسکو برای کاهش تحریم در ازای ادامه پیدا کردن صادرات از بنادر اوکراین را «دیپلماسی اخاذی» توصیف کرد و اظهار داشت واشنگتن با توافقی که هرگونه فشار اقتصادی را از روی کرملین بردارد، موافقت نخواهد کرد.یکی از مقامات سازمان ملل نیز که خواست نامش فاش نشود، به پالتیکو گفت که پیوند دادن عرضه غلات با لغو اقدامات محدودکننده ضد روسیه، روند مذاکرات را
«شکننده و پیچیده» کرده است.
دولت استونی سقوط کرد
در حالی که به دلیل جنگ در شرق اروپا جنگ نان به گفته وزیر خارجه ایتالیا در جهان تقریباً شروع شده است از شمال اروپا نیز خبر میرسد که دولت استونی به دلیل اختلافات داخلی که بیارتباط با جنگ اوکراین نیست سقوط کرده است.به گزارش ایسنا، به نوشته روزنامه تلگراف، «کایا کالاس»نخستوزیر استونی شرکای ائتلاف حاکم خود را به همکاری فعالانه علیه ارزشهای کلیدی کشور در مواجهه با تهدید امنیتی روسیه متهم کرد.حزب حاکم لیبرال وی با حزب «مرکز» ائتلافی نه چندان خوب داشت. این بحران در استونی پس از آن رخ داد که حزب «مرکز» که گفته میشود گرایشهای روسی دارد علیه دولت در لایحه مربوط به آموزش رای داد و باعث شد تا دولت استونی پیش از اجلاس ماه جاری ناتو در مادرید با هدف تقویت بخش شرقی این ائتلاف سقوط کند. در دوران نخستوزیری «کایا کالاس» استونی حمایت بیشتر نظامی را برای اوکراین بیش از هر کشور دیگری انجام داده است.انگلیس نیز تعداد سربازانش را در استونی پس از حمله اوکراین را دو برابر کرده و به ۱۶۵۰ رسانده بود.
ادامه جنگ نفتی روسیه و آمریکا
در ادامه جنگ انرژی آمریکا علیه روسیه نیز رویترز در خبری اختصاصی گزارش داد، آمریکا به شرکت «انی» ایتالیا و «رسپول» اسپانیا اجازه انتقال نفت ونزوئلا به اروپا را داد. طبق این گزارش، پنج منبع مطلع به رویترز گفتند که این دو شرکت میتوانند از ماه آینده برای جبران نفت خام روسیه، ارسال نفت ونزوئلا به اروپا را آغاز کنند.یک منبع مطلع به این رسانه غربی خبر داد، میزان نفتی که این دو شرکت قرار است دریافت کنند «آنقدر زیاد نیست» و تاثیر آن روی بهای بازار جهانی نفت، «کم» خواهد بود اما این چراغ سبز واشنگتن برای احیای انتقال نفت ونزوئلا به اروپا میتواند به صورت نمادین باعث تقویت «نیکلاس مادورو »رئیسجمهور ونزوئلا شود.منابع مطلع استنادی رویترز به این رسانه گفتند: «دولت جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا امیدوار است نفت خام ونزوئلا بتواند به اروپا کمک کند تا وابستگی خود را به روسیه کاهش دهد و برخی از محمولههای ونزوئلا به چین نروند».دو منبع مطلع هم به رویترز گفتند، هدف دیگر دولت آمریکا برای دادن اجازه صدور نفت ونزوئلا به اروپا، «ترغیب مادورو برای از سرگیری مذاکرات سیاسی با مخالفان در ونزوئلا» است.انتشار این خبر در حالی صورت گرفته که فشارهای شدید آمریکا به متحدان اروپایی خود درخصوص تحریم نفت و گاز روسیه ادامه دارد.گفته میشود سفر آتی بایدن به عربستان نیز برای جبران بخش دیگری از کمبود نفت جهان به خاطر تحریمهای نفتی بر ضد روسیه است.
روسیه عرضه گاز به چین را افزایش میدهد
در مقابل شرکت «گازپروم» غول گازی روسیه نیز اعلام کرد، همچنان به افزایش عرضه گاز به چین ادامه میدهد و در نظر دارد تا سال 2023 بیش از 25 درصد گاز چین را تامین کند. خط لوله مرزی 3 هزار کیلومتری ارسال رسمی گاز طبیعی روسیه به چین را در سال 2019 آغاز کرد. ظرفیت مسیر موسوم به شرق 61 میلیارد متر مکعب گاز در سال است و 38 میلیارد متر مکعب آن برای صادرات اختصاص دارد.شرکت گازپروم در سال 2020، از طریق این خط لوله 4.1میلیارد متر مکعب گاز به چین عرضه کرد.توافق برای ارسال گاز از طریق این خط لوله در سال 2014 حاصل شد و دو شرکت قراردادی 30 ساله امضا کردند. این قرارداد 400 میلیارد دلاری، بزرگترین قراردادی است که گازپروم تا به حال داشته و خط لوله «پاوِر آو سیبری»، نخستین خط لوله گاز طبیعی میان روسیه و چین است.گازپروم سعی دارد تا به بزرگترین تامینکننده گاز چین تبدیل شود و تا سال 2023 بیش از 25 درصد گاز چین را تامین کند.