مَثَل نمک در کلام معصومین علیهم السلام

رسول خدا(ص) فرمودند:مثل من به اصحابم مانند مثل نمک به غذاست. همان طوری که امت من جز به واسطه من اصلاح نمی شوند غذا نیز بدون نمک اصلاح نمی پذیرد .

از دیدگاه رسول خدا (ص) نمک,اصلاح کننده غذاست و اگر در غذا ریخته نشود,آن غذا اصلاح نشده و فاسد است.

حضرت  می فرمایند:{هر کس قبل و بعد از هر چیز نمک بخورد خداوند سیصد و سی نوع بلا را که کمترینش جذام است از او بر می دارد}
امام باقر (ع) می فرمایند:{اگر مردم می دانستند که در نمک چه خواصی هست خود را جز با ان مداوا نمی کردند}
رسول خدا (ص) فرمودند:{هر کس قبل و بعد از هر چیز نمک بخورد خداوند سیصد و سی نوع بلا را که کمترینش جذام است از او بر می دارد}
حضرت امیر المومنین(ع) اکثر اوقات نان و نمک میل می فرمودند و نمک را در جایگاه یک خورش کامل قرار می دادند.

حضرت علی (ع) میفرماید: {هر کس غذا را با نمک اغاز کند هفتاد درد و درد های بسیار دیگری که کسی جز خداوند انها را نمی داند از وی دور می نماید}

اگر در سفره ای نمک طعام طبیعی نباشد,ملائکه حاضر نمی شوند, صحت بدن وجود ندارد و سفره برکت نخواهد داشت}

امام صادق (ع) می فرماید:{هر کس بر نخستین لقمه از غذای خود , نمک بپاشد کک و مک صورت او از میان می رود}

انواع نمک
امروزه دو نوع نمک در دسترس مردم است :
1-نمک موجود در بازار (کلرو سدیم)
2-نمکی که از گذشته دور«نمک طعام طبیعی» خوانده شده و در فرهنگ ایرانی و اسلامی ما جایگاه ویژه ای داشته است.

از نمک در طول تاریخ همواره به نیکی یاد شده است و اگر امروزه بحث های ضد و نقیضی که در مورد نمک گفته می شود مرتبط به نوع اول , نمک موجود در بازار است.
طبیعت نمک گرم وخشک است(به درجه سوم اول و سوم اول یا 7+ , 7-) و عدم مصرف آن سردی و تری به بدن و خصوصا مغز, حاکم می کند و به دنبال ان علاوه بر بسیاری از بیماری های جسمی که به دلیل سردی و تری به بدن غلبه می کند بیماری های روانی مثل افسردگی و بی انگیزگی را بر فرد مسلط می کند .
نمک از نظر منابع طب سنتی , برطرف کننده بلغم, سودا و صفر است . خشک کننده و بر دفع کننده رطوبت و باز کننده انسداد است . اصلاح کننده غذای سرد و نیکو کننده طعم غذا , سبزی و گوشت است و باعث شفافیت پوست صورت شده , اشتهاآور می باشد.
در تحقیقی که در دانشگاه تهران انجام شد نمک تصفیه شده و دستکاری نشده حاوی اکثر ریز مغذی های لازم بدن از جمله روی ,ید,کلسیم,منیزیم,پتاسیم است.(درآخرین ویرایش های کتاب های مرجع بیماری های قلب و عروق) جهت کنترل بهتر فشار خون به بیمار توصیه می شود که رژیم غذایی حاوی کلسیم ,منیزیم و پتاسیم فراوان مصرف نمایند و این در حالی است که نمک طعام طبیعی علاوه بر«Na»و«Cl»این عناصر را داراست. مصرف کافی کلسیم,منیزیم و پتاسیم در افرادی که فشار خون ندارند 1 تا 5\2 میلی متر جیوه و در افراد فشار خون بالا 5\2 تا 4\4 میلی متر جیوه ,فشار خون را کاهش می دهد و در حقیقت نمک در طول تاریخ , عامل اُفت فشار بوده است , اما امروزه بعد از اینکه نمک به نام تصفیه , داخل کارخانه نمک می شود, فشار خون را بالا می برد که علت اصلی آن , خارج کردن برخی عناصر بسیار مهم و کلیدی در نمک است .
متاسفانه امروزه نمک موجود در طبیعت را به اسم تصفیه به ترکیب کلر و سدیم تبدیل کرده و به آن ید اضافه می کنند و در واقع عناصر ارزشمند کلسیم ,منیزیم و پتاسیم و روی را از آن جدا می کنند که قطعا چنین ترکیبی جای نمک طعام طبیعی را نمی گیرد , بلکه مصرف آن نیز آسیب رسان نیز خواهد بود . خصوصا اینکه منیزیم آن را به صفر تقلیل می دهند. جالب است بدانید که دو عنصر پتاسیم و منیزیم از عناصر اصلی هستند که بدن به آنها احتیاج بسیار دارد.
در هر گرم بزاق دهان انسان حداقل یکصد هزار میکروب وجود دارد.خصوصا میکروب هایی که معده را آزرده می کنند که مصرف نمک طعام طبیعی قبل از خوردن هر چیز باعث کاهش این میکروب ها می شود.
همچنین مزمزه کردن نمک قبل از غذا باعث ترشح بزاق شده , حفره دهان را برای جویدن و هضم بهتر غذا آماده می کند.
توصیه به مصرف نمک بعد از غذا نیز از معجزات کلام رسول خداست. چهار مزه اصلی غذا ها , شوری,تلخی,ترشی و شیرینی است.مصرف غذا های ترش و شیرین و تلخ به دلیل ایجاد تغییرات شیمیایی در حفره دهان و دندان ها از عوامل فساد دندان ها هستند. نمک که از نظر شیمیایی PH خنثی (بافری)دارد,می تواند اثر اسیدی و قلیایی غذا های شیرین و ترش را خنثی کرده و با غلبه بر هر نوع مزه دیگر از پوسیدگی دندان جلوگیری کند. توصیه می شود بعد از خوردن هر چیزی حتما مقدار کمی نمک (همان قدر که بین انگشت سبابه و شصت قرار می گیرد ) میل کنید.

عوارض عدم مصرف نمک طعام طبیعی:
1) پتاسیم در بدن: پتاسیم کمک می کند تا غذای جذب شده به داخل سلول های بدن برود و مواد زائد از سلول ها خارج شود
2) پتاسیم به انتقال پیام عصبی از سلولی به سلول دیگر کمک می کند»
3) پتاسیم با کمک سدیم،تعادل اسیدی و بازی را برقرار می کند»
4) پتاسیم با همکاری فسفر،اکسیژن را به مغز می رساند»
5) پتاسیم با همکاری کلسیم عصب و ماهیچه را تنظیم می کند.
کمبود پتاسیم = سکته مغزی، مشکلات کلیه،ناباروری،ضعف عمومی، بالا رفتن فشار خون و بالا رفتن میزان سدیم بدن.
کمبود منیزیم= آسم،بی اشتهایی، برخی سردردهای میگرنی، کندی رشد، تغییرات در نوار قلب، مشکلات نوروموسکولار (ماهیچه ای عصبی)تشّنج،افسردگی،ضعفع عضلانی ,چوب شدن ماهیچه ها،رعشه،سرگیجه و…
کمبودمنگنز(Mg)=کری ،آسم، نرمی غضروفی،اختلال در رشدغضروفی به علت سوء تغذیه، دررفتگی رباط، بیماری فک جا به جا شده (tmj)،حرکات تکراری غیر ارادی ،کارپال تونل سیندرم یا به اصطلاح امروزی چسبندگی در ناحیه مچ دست ها،تشَنج، ناباروری به علت عدم تخمک گذاری در خانم ها و عدم ساخت اسپرم در مرد ها،کاهش قوه باء در هر دو جنس ، کوتاه شدن استخوان های بلند ساق و بازو.
اثرات ید: ید نیز که از عناصر مهم و کلیدی در کارکرد غده تیروئید است به صورت ترکیبات ید و یا یدید و یدات در نمک طعام طبیعی وجود دارد و بدن به اندازه نیاز از ید جذب کرده و مازاد آن دفع می شود.
توجه:اثرات ید طبیعی با ید مصنوعی که به صورت دستی وارد نمک می شود فرق دارد. پایداری ید مصنوعی نسبت به ید طبیعی بسیار کمتر است.

مصارف غیر خوراکی نمک:
از نمک طعام طبیعی می توان برای ضد عفونی کردن سبزی،کاهو و میوه استفاده کرد.همچنین استنشاق روزانه محلول آب جوشیده سرد شده و نمک طعام طبیعی از بسیاری از عفونت های گوش ،حلق،بینی و سینوزیت جلوگیری می کند.
همچنین از نمک به عنوان نرم کننده لباس و پرز گیرنده ، می توان به روش زیر استفاده کرد: برای از بین بردن الکتریسیته ساکن لباس ها ، بعد از شست و شو،آنها را در آب نمک بخوابانید.
نمک در آداب و سنن:
نمک شناسی:کسی که الطاف یا لطف بنده خدا را قدر شناس نباشد . چنین فردی با افرادی که در مورد نمک آشنایی ندارد،مقایسه و گفته می شود : فلانی «نمک نشناس» است.
نمک گیر شدن:یعنی آن قدر هدیه نمک ارزش والایی در فرهنگ ما داشته است که هرگونه هدیه ای هر چه بزرگ با نمک مقایسه شده یا هر نوع خوراکی که به فردی تعارف شود با نمک گیر شدن مقایسه می شود: نمک پرورده شما هستم ، نمک خوردی نمک دان را شکستی یا نمک او را خورده ام و نمی توانم به او خیانت کنم.
باید در جامعه کاری کنیم که مردم از همه نقاط کشور نمک داشته باشند و مخلوط کنند و بخورند.در گذشته اگر کسی از شهری به شهر دیگر برای مهمانی می رفته مثلا از «چهار محال بختیاری» به طالقان می رفته است ، حتما باید نمک شهر خود را برای میزبان می برد. حکمت آن در این بود که هر نمکی دارای تعدادی از عناصریست که بدن انسان به آنها نیاز دارد اما بطور کامل همه عناصر در نمک آن منطقه نیست و برای کامل شدن باید نمک مناطق دیگر را که آن عنصر کمیاب را در خود دارد بخورد. در واقع هر مهمانی که از شهر خودش نمک سوغات می آورد عناصر نیاز بدن میزبان را تکمیل میکند. چنانچه در قدیم به محض ورود میهمان, میزبان به دست او نگاه می کرد که اگر نمکی به همراه نداشته به شوخی هم که شده می گفت: بشکند دستی که نمک ندارد.

محتوای نمک موجود در بازار (تبلور مجدد):سدیم کلراید 8\99 درصد ، ید PPM40،روان کننده (یون هگزا سیانو فرات ) PPM5  (آزمایش نمک چشمه طالقان انجام شده است)
توجه : جهت استفاده نمک غیر از آشپزی(برای نمکدان), کمی آسیاب یا الک شود.