مستندساز بوسنیایی: بی‌توجهی مدعیان دموکراسی به برابری حقوق زنان و مردان مشهود است

دومین نشست از سلسله نشست‌های جشنواره فیلم حوا با عنوان «بررسی راهکارهای تقویت نقش و جایگاه زن و خانواده در جامعه» با حضور ریم الوریمی، مربی و روان‌درمانگر از کشور تونس، جینا زیردوم از کشور بوسنی و هرزگوین، اکبر نبوی، نویسنده و تحلیگر سینما، حمیده طائب، استاد دانشگاه، عاطفه خادمی، استاد دانشگاه، پژوهشگر حوزه زنان و مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در امور زنان و فضه سادات حسینی، مجری جلسه برگزار شد. 

در این نشست، ریم الوریمی، مربی و روان درمانگر از کشور تونس با اشاره به آیاتی از قرآن کریم گفت: خدا در قرآن به زن و جایگاه او در خانواده تاکید کرده و وظیفه‌ای که برعهده زن قرار داده، ساختن جامعه، حفظ بنیان خانواده و ساخت نسل‌ها است.

او افزود: زن تمامی معانی زندگی را دربرمی‌گیرد، او در جایگاه همسر، مادر و خواهر، اولین مدرسه تربیت و ستون ساخت نسل‌هاست. در خانواده است که انسان به زندگی وارد می‌شود و اصول زیستن را می‌آموزد. زنان همواره و در همه دوره‌ها سعی کرده‌اند خود را به عنوان عنصری فعال در جامعه نشان دهند. نقش زن در ساختار جامعه بسیار پررنگ است. امروزه در بسیاری از خانواده‌ها، والدین می‌خواهند کودکانشان به رویایی که خود نتوانستند به آن دست پیدا کنند، برسند و ناخواسته کودک را وارد مسابقه با خودش می‌کنند تا آن کمبود را برایشان پر کند. از این‌رو کودک نمی‌تواند از کودکی‌اش به درستی استفاده کند و گاهی منجر به تنبیه می‌شود؛ سعی و تلاش کودک هم دیده نمی‌شود. 

ریم الوریمی ادامه داد: متاسفانه والدین ناخودآگاه در کودک شخصیت پوچی ایجاد می‌کنند که خود را از دید دیگران تشخیص می‌دهد و به مرور رابطه بین کوک و خدا از بین می‌رود و ایمان به خدا در او ضعیف می‌شود؛ تمام اعتقادات کودک از بین می‌رود. امروز شاهد نسلی هستیم که از درون پوچ و راهش را گم کرده است.

این روان‌درمانگر با اشاره به سخنی از حضرت امام علی (ع) گفت: حضرت علی(ع) می‌فرمایند کودکان را طبق فکر خود تربیت نکنید؛ چرا که کودکان زاییده زمان دیگر هستند. باید نسل جدیدی بسازیم که با نسل‌های قبل تفاوت کند و با محبت و انسانیت باشد. باید سعی کنیم جلوی افکاری که از طریق رسانه‌های مجازی وارد می‌شود را بگیریم. همچین جلوی رسانه‌های خارجی که می‌خواهند شخصیت کودک را تخریب کنند را بگیریم. باید به زن فضا بدهیم تا خانواده‌ای با راه درست پرورش دهد. نیاز به رسانه فعال داریم تا محتوای درست ارائه دهد. 

زن ستون محکمی در جامعه است

در بخش دیگری از این نشست، جینا زیردوم، فعال رسانه‌ای، مستندساز و کارآفرین از کشور بوسنی و هرزگوین گفت: فاجعه سربرنیتسا، از غمگین‌ترین فاجعه‌ها برای کشور ما و همه مردم دنیا است و اینک در سالگرد این فاجعه هستیم. در طول این جنگ، زنان زیادی همسران خود را از دست دادند؛ من هم همسر خود را در این جنگ در حالی از دست دادم که پسرم یک ساله بود. پس از آن حادثه، به عنوان یک زن، زندگی خود را در جامعه ادامه دادم.

او ادامه داد: در هیچ یک از کشورها، حتی کشورهایی که ادعای سطح بالایی از دموکراسی دارند، حقوق زنان با مردان برابر نیست. برای من مهم است که صدای ما زنان شنیده شود و خوشحالم در این جمع تعداد قابل توجهی از مردان هم حضور دارند. زن، ستون محکمی در جامعه است. زن‌ها می‌توانند نقش مهمی در خانواده داشته باشند. خوشحالم در جامعه ایرانی زنان زیادی در دانشگاه‌ها و اجتماع فعال هستند. امروز نیاز به گفت‌وگو  و ارتباط بیشتری با هم داریم. ایران و بوسنی دارای گذشته سختی بوده‌اند. هر دو کشور درگیر جنگ بودند و متحمل ضررهای زیادی شده‌اند. زمانی که می‌خواستم به ایران سفر کنم با تعجب از من می‌پرسیدند که چرا ایران؟ از وقتی که وارد کشور شما شدم، انرژی خوب و مثبتی دریافت کردم. با مردان و زنان زیادی مواجه شدم و ارتباطات خوبی گرفتم.

هوش مصنوعی خانواده را به چالش می‌کشاند

در ادامه این نشست، اکبر نبوی نویسنده و تحلیلگر سینما گفت: در جامعه ایرانی، زن دارای جایگاه بلندمرتبه‌ای است و برخلاف برخی کشورها که جامعه‌ای مردسالار دارند، ما مادرسالاری داشتیم و نقش مادر در خانواده ایرانی بسیار پررنگ بوده است. در ادبیات پهلوانی ایرانی، کتایون در شاهنامه مظهر عقل و عقلانیت است. در حیات معاصر کشورمان نیز نقش زن پررنگ بوده است؛ اگر زنان نبودند انقلاب اسلامی به وجود نمی‌آمد و زنان نقش اول را در پیروزی این انقلاب را دارند.

نبوی افزود: امروز ما در روزگار پسارسانه هستیم که در نسبتش با زن و خانواده و حیات متعالی انسان، سهل و ممتنع است. رسانه‌های موجود در وضعیت کلاسیک قرار می‌گیرند. دروازه‌بانی خبر از بین رفته و اتفاقات جدیدی میفتد که بر سرنوشت خانواده اثر می‌گذارد.

او ادامه داد: در آستانه اتفاقات مهمی هستیم و یکی از آنها «انسان رسانه» است، یعنی از مرحله «جهان‌رسانه» به «انسان‌رسانه» می‌رسیم و هوش مصنوعی این وضعیت را سر و سامان می‌دهد. فارغ از ایدئولوژی هر انسان، هوش مصنوعی خانواده را به چالش کشانده است و نمی‌توان نقش آن را نادیده گرفت. در این میان، خانواده محلی از اعراب ندارد. مهم این است که هوش مصنوعی را بشناسیم و شرایط را مدیریت کنیم. با وجود هوش مصنوعی، سینما به سرعت نقش خود را از دست خواهد داد و در آینده چیزی شبیه اپرا خواهد شد و افرادی معدودی به تماشای آن می‌روند. سینما از بین نمی‌رود اما با پیشرفت هوش مصنوعی جایگاه خود را از دست خواهد داد. اگر آگاه نبوده و برای 10 سال آینده آماده نباشیم، هوش مصنوعی دامنه سلطه خود را گسترده ساخته خواهد ساخت و این اتفاقات در طول زندگی بشر کاملا بدیع است. 

در ادامه، حمیده طائب، استاد دانشگاه گفت: انقلاب اسلامی با پیشگامی زنان شکل گرفت و رهبران ما به این موضوع معتقدند و بارها تاکید کردند که اگر زنان پیشگام این انقلاب نبودند، انقلاب به پیروزی نمی‌رسید. در ادامه راه نیز در گفتمان توحیدی و غیرتوحیدی و در تقابل با جامعه غرب که در مقابل انبیا(ع) پیش می‌رود، زنان باید پیشگام باشند و با حضور در جامعه و دانشگاه، مسئولیت سیاسی و اجتماعی خود را برعهده گیرند. اکنون بعد از گذشت چهل و اندی سال از انقلاب اسلامی، دنیا به دنبال نسخه‌های نجات‌بخش زن می‌گردد و ما اعتقاد داریم با توسل به قرآن و اهل‌بیت(ع) و تاکید بر نقش زن و خانواده می‌توانیم در پیشبرد اهداف انقلاب اسلامی کوشا باشیم. 

در بخش دیگری این نشست، عاطفه خادمی، استاد دانشگاه، پژوهشگر حوزه زنان و مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در امور زنان گفت: انقلاب اسلامی امروز در موقعیت خاصی قرار گرفته و موقعیت امروز جشنواره را اصالت می‌دهد. جشنواره فیلم حوا در موقعیت خاصی شکل می‌گیرد و در مسیر خود به پیش‌روندگی رسیده، آن هم زمانی که دشمن بسیج شده است تا ندای حق در عالم منتشر نشود. اینکه چرا حوزه زنان مورد توجه دشمنان اسلام است، به نقش بی‌بدیل زن و خانواده در جامعه اسلامی بازمی‌گردد.