صراط عشق؛ مجله ی فرهنگی، معرفتی، ادبی، هنری مجله ی فرهنگی، معرفتی، ادبی، هنری
با پیگیری دولت سیزدهم و دستور آیت الله رئیسی در خصوص اجرای پروژه راه آهن تهران-قم-اصفهان خبرها نشان از سرعت گرفتن آن دارد.
: کشورهای ترکیه، امارات و عربستان در منطقه با داشتن قطارهای سریع السیر در امور حمل و نقلی و رفاهی شهروندان کشور خود تحول ایجاد کرده‌اند. اما ایران طی یک دهه گذشته از همکاری سازنده با چین به عنوان بزرگترین کشور در این صنعت دوری کرده و با تلاش بی حاصل برای ورود غربی‌ها فرصت را از دست داده است. جالب آنکه یکی از بهانه‌گیری‌های دولت روحانی عدم لحاظ استاندارد اروپا توسط چین بوده است. این درحالی است که چین قدرت بلامنازع قطارهای سریع السیر دنیا است و با ۳۳ هزار کیلومتر ریل پر سرعت با استانداردهای خود گوی سبقت را از همه کشورها ربوده است. به طوریکه امروزه بیشترین طول خطوط قطارهای سریع السیر به این کشور اختصاص دارد؛ در مرتبه بعدی هم اسپانیا با اختلاف فاحش ایستاده که ۳ هزار و ۳۳۰ کیلومتر طول خطوط راه آهن پُر سرعت آن است؛ ژاپن هم با ۳ هزار و ۴۱ کیلومتر سومین قدرت ریلی با سرعت بالای ۳۰۰ کیلومتر بر ساعت در دنیا از نظر متراژ و اولین کشور از نظر سرعت بالای قطارهاست. فرانسه با ۲ هزار و ۷۳۴ کیلومتر، آلمان با ۱۵۷۱ کیلومتر، فنلاند با ۱۱۲۰ کیلومتر، ایتالیا با ۹۲۱ کیلومتر، کره جنوبی با ۸۹۳ کیلومتر و آمریکا با ۷۵۳ کیلومتر در رده‌های بعدی قرار دارند.
حالا با دستور آیت الله رئیسی رئیس جمهور دولت سیزدهم مقرر شده است تا پروژه قطار سریع السیر در ایران جان بگیرد و کم کاری گذشته جبران شود. چینی ها نیز با فاینانس 15میلیارد یوانی سهمی مهم در این اقدام راهبردی خواهند داشت. همین مساله باعث شده تا چین ستیزان که همچنان به امید آمریکا و برجام هستند به سرعت گرفتن پروژه اخیر حمله کنند. به عنوان نمونه روزنامه شرق در گفت وگو با یکی از معاونان سابق وزارت راه و شهرسازی در دولت روحانی آورده است که «پروژه قطار سریع‌السیر گرفتاری‌های زیادی دارد!»
این رسانه اصلاح طلب همچنین در گزارش خود با عنوان «تله بدهی» سعی داشته تا وانمود کند که این قرارداد منجر به بدهکار شدن کشور می‌شود. این درحالی است که هزینه ساخت خط ریلی سریع‌السیر تهران-اصفهان 115.9 هزار میلیارد تومان برآورد شده و ارزش خالص طرح در پایان 25 سال دوره بهره‌برداری 684.3 هزار میلیارد تومان خواهد بود. همچنین بازپرداخت این فاینانس (تسهیلات خارجی) تا سال ۱۴۰۸ ادامه داشته و مبلغی حدود ۲۱ میلیارد و ۸۸۱ میلیون یوآن برگشت داده می‌شود که در ازای عواید مثبت و مهم این طرح صرفه اقتصادی خوبی برای کشور خواهد داشت.
ماجرا از کجا آغاز شد؟
به گزارش رجانیوز: پروژه قطار سریع السیر اصفهان به تهران از دهه هشتاد در کشور مطرح است. پروژه‌ای که با توجه به قدیمی بودن ناوگان حمل و نقل ریلی کشور در صورت عملیاتی شدن می‌تواند انقلابی در حوزه ریلی ایران رقم بزند. سال هاست شبکه قطار سریع‌السیر کشور پس از تهران – اصفهان، در مسیر‌های تهران – مشهد- تهران– تبریز و بسیاری از شهر‌های بزرگ دیگر نظیر شیراز و یزد و بوشهر و اهواز در دستور کار قرار داشته است.
با این وجود این پروژه بار دیگر توسط دولت روحانی در سال 1393 کلنگ زنی شد و قرار بود ظرف مدت پنج سال راه اندازی شود. اما هیچ گاه این اتفاق رخ نداد. این درحالی است که عربستان با ۶۰۰ کیلومتر (مکه به مدینه) و ترکیه (آنکارا به استانبول) با ۵۹۴ کیلومتر از همسایگان دارای قطار سریع السیر هستند. امارات متحده عربی نیز در حال احداث ۱۵۰۰ کیلومتر راه آهن سریع السیر است.
اکنون با پیگیری دولت سیزدهم و دستور آیت الله رئیسی در خصوص اجرای پروژه راه آهن تهران-قم-اصفهان خبرها نشان از سرعت گرفتن آن دارد. معاون وزیر راه در این خصوص خبر داده است که هم اکنون نزدیک به 1100 نفر در این پروژه مشغول به کار هستند و عملیات اجرایی آن در شش جبهه کاری ادامه دارد.
اما در دولت روحانی چه بلایی بر سر این پروژه آمد؟
با وجود آنکه سال‌ها از مطرح شدن ساخت قطار سریع السیر می‌گذرد اما فرصت‌سوزی‌ها در دولت گذشته مانع از آن شد که زودتر مردم از مواهب آن بهره مند گردند. دولت گذشته تلاش داشت تا از شرکت های اروپایی برای اینکار استفاده نماید.
به همین دلیل سال ۹۴ اعلام شد که راه اندازی قطار سریع السیر تهران-اصفهان به شرکت زیمنس واگذار می شود. گفته میشد که زیمنس درصدد است روی یک پیشنهاد فنی و مالی کار کند تا قادر به ارائه پیشنهاد سیگنالینگ و قطار مسافری سریع‌السیر برای این پروژه باشد و طرفین توافق می کنند تا هرچه سریع تر وارد مباحث فنی درباره تأمین و نگهداری شوند. اما سال ۹۵ به نقل از مجری وقت طرح اعلام شده که قرارداد مشاور کارفرمای پروژه راه آهن سریع السیرتهران-قم- اصفهان با یک کنسرسیوم ایرانی- ایتالیایی با براورد ۱.۷ میلیارد یورو هزینه برای فاز نخست امضا شده است. طرف ایرانی، شرکت «ایران استن» و طرف ایتالیایی «ایتارسر» اعلام شده بود. البته مجری پروژه سال‌ها بعد خبر داد که کار تا سال ۹۷ تعطیل بوده است. پس از آن نیز شرکت‌های اروپایی به دلیل تهدید آمریکا حاضر به ادامه همین توافقات روی کاغذ هم نبودند.
چین به عنوان کشوری که در جهان در این صنعت مهم پیشتاز بوده برای اجرایی کردن این موضوع اعلام آمادگی داشت. با آنکه توافقی در این خصوص هم صورت گرفته است به نظر می‌رسد بی توجهی دولت به مسائل حمل نقل و همچنین عدم تعامل با شرکت های چینی در این خصوص نقش مهمی داشته باشد.
به عنوان نمونه طغیانی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس از عدم تامین هزینه ال سی توسط بانک مرکزی با وجود تمدید فرصت پرداخت آن توسط چینی ها خبر داده است.
توقف ساخت در مدت بیش از 6 سال هزینه ساخت پروژه را حدود 10 برابر افزایش داده است. از سوی دیگر خسارت ناشی از عدم بهره‌برداری مانند آلودگی، هزینه سوخت، تصادفات و خسارت ترمیم زیرساخت‌هایی که از سال 85 آماده شده بود، نیز بر طرح تحمیل شده است. قطار برقی تهران- اصفهان قرار بود ظرف چند سال به بهره‌برداری برسد اما با توقف آن در دولت قبل تکمیل آن 15 سال به طول کشیده است. میعاد صالحی، مدیرعامل راه آهن، با اشاره به اینکه دولت سیزدهم توجه ویژه‌ای به تکمیل قطار برقی تهران-اصفهان دارد، اظهار داشت که «از چهار میلیارد یوآن که تا کنون در این پروژه هزینه شده حدود ۱.۷ میلیارد یوآن مربوط به هفت ماه اخیر و نشان از توجه دولت سیزدهم است.»
