فصل نهم: صحبت مستقیم با امام زمان عجل الله تعالی فرجه
میدان بنفسی انت
از این فراز به بعد مولا امام صادق علیه السلام مستقیم با امام زمان عجل الله تعالی فرجه صحبت میکنند و اینگونه میفرمایند
﴿أَبِی أَنْتَ وَ أُمِّی وَ نَفْسِی لَکَ الْوِقَاءُ وَ الْحِمَى﴾ پدر، مادر و جانم فدای شما شود، در برابر آسیب هایی که به شما میخواهد برسد من سپر و حصار شما باشم.
از این فراز حضرت، مهدویت را به صورت ارتباط مستقیم با امام زمان عجل الله تعالی فرجه تبیین میکنند و شیعیان را به سمت این حس که باید پدر، مادر و جانشان را برای مولا امام زمان عجل الله تعالی فرجه فدا کنند و برای ایشان سپر و حصار باشند رهنمود میکنند.
در فراز بعدی امام صادق علیه السلام پاسخ این موضوع را که چرا باید این حس را نسبت به امام زمان عجل الله تعالی فرجه داشت، پاسخ میدهند.
حضرت میفرماید ﴿یَا ابْنَ السَّادَهِ الْمُقَرَّبِینَ﴾ چون شما فرزند سیدان مقرب الهی هستید،
﴿یَا ابْنَ النُّجَبَاءِ الْأَکْرَمِینَ﴾ ای فرزند نجیب زادگان اکرام شده و اکرام کننده،
﴿یَا ابْنَ الْهُدَاهِ الْمَهْدِیِّینَ﴾ ای فرزند هدایت کنندگانی که خودشان مهدی و هدایت کننده بودند،
﴿یَا ابْنَ الْخِیَرَهِ الْمُهَذَّبِینَ﴾ ای فرزند کسانی که خداوند آنها را اختیار کرده و برگزیده بود، و آنها به شدت مهذب و تزکیه شده بودند، ﴿یَا ابْنَ الْغَطَارِفَهِ الْأَنْجَبِینَ﴾ ای فرزند بزرگواران نجیب زاده،
﴿یَا ابْنَ الْأَطَائبِ الْمُطَهَّرِینَ﴾ ای فرزند پاک شده ها،
﴿یَا ابْنَ الْخَضَارِمَهِ الْمُنْتَجَبِینَ﴾ ای فرزند بزرگواران برگزیده،
﴿یَا ابْنَ الْقَمَاقِمَهِ الْأَکْرَمِینَ﴾ ای فرزند دریاهای بیکران کرامت.
حضرت در ادامه میفرمایند ﴿یَا ابْنَ الْبُدُورِ الْمُنِیرَهِ﴾ ای فرزند ماه های شب چهارده نورافشان،
﴿یَا ابْنَ السُّرُجِ الْمُضِیئَهِ﴾ ای فرزند چراغ های تابان،
﴿یَا ابْنَ الشُّهُبِ الثَّاقِبَهِ﴾ ای فرزند ستارگان فروزان و شهابهای ثاقب و دنبال کننده،
﴿یَا ابْنَ الْأَنْجُمِ الزَّاهِرَهِ﴾ ای فرزند ستارگان زهرایی،
﴿یَا ابْنَ السُّبُلِ الْوَاضِحَهِ﴾ ای فرزند مسیرهای واضح و آشکار به سمت خدا،
﴿یَا ابْنَ الْأَعْلامِ اللائِحَهِ﴾ ای فرزند نشانه های آشکار،
﴿یَا ابْنَ الْعُلُومِ الْکَامِلَهِ﴾ ای فرزند کسانی که علوم کامله وجود آنها بود،
﴿یَا ابْنَ السُّنَنِ الْمَشْهُورَهِ﴾ ای فرزند سنت های مشهور الهی،
﴿یَا ابْنَ الْمَعَالِمِ الْمَأْثُورَهِ﴾ ای فرزند نشانههای حفظ شده،
﴿یَا ابْنَ الْمُعْجِزَاتِ الْمَوْجُودَهِ﴾ ای فرزند معجزات ایجاد شده،
﴿یَا ابْنَ الدَّلائِلِ الْمَشْهُودَهِ﴾ ای فرزند دلائل دیده شده.
چرا در این چند فراز که امام صادق علیه السلام مستقیم با مولایمان سخن گفتند، فضائل مولا یک به یک با لفظ﴿یَا ابْنَ﴾ مطرح کردند؟
چون میخواهند مولا امام زمان عجل الله تعالی فرجه را منتسب به صاحبشان امیرالمومنین علیه السلام و اجداد مطهرشان کنند.
یعنی خزائن بزرگ الهی تماماً نزد این بزرگواران بوده است و امام زمان عجل الله تعالی فرجه فرزند این خلفاء الهی، تشریف میآورند تا را جریان مهدویت را اقامه کنند.
در همین چند فراز امام صادق علیه السلام ، مولا امام زمان عجل الله تعالی فرجه را با فضائل اجدادشان اینگونه صدا میزنند ﴿یَا ابْنَ الصِّرَاطِ الْمُسْتَقِیمِ﴾ ای فرزند صراط المستقیم.
در روایت امیرالمومنین علیه السلام میفرمایند ﴿قَالَ أَمِیرُ اَلْمُؤْمِنِینَ عَلَیْهِ السَّلاَمُ:أَنَا صِرَاطُ اَللَّهِ اَلْمُسْتَقِیمُ ﴾[1]
من آن صراط مستقیمی هستم که در سوره حمد مطرح شده است و همه انسانها از خداوند هدایت به سمت آن را طلب میکنند.
چون اشیاء فرزند ندارند، پس اگر صراط مستقیم هم شیء باشد نمیتواند فرزندی داشته باشد. در این فراز منظور از صراط المستقیم وجودی بسیار مقدس و نورانی به نام امیرالمومنین علیه السلام است.
امام صادق علیه السلام وقتی میخواهند امام زمان عجل الله تعالی فرجه را مورد خطاب قرار دهند و شرافت ایشان را مطرح کنند، با صفات اجداد مطهرشان ایشان را صدا میزنند.
گویی در این فرازها بحث وارثت مطرح شد، وقتی صفتی را حضرت صادق علیه السلام با آبا و اجداد مولا مطرح میکنند یعنی تمام ویژگیهای اهل بیت علیهم السلام به مولایمان امام زمان عجل الله تعالی فرجه هم منتقل شده است.
اگر پدران مولایمان امام زمان عجل الله تعالی فرجه جزو بهترین برگزیدگان و طاهرترین اولیاء الهی بودند، پس ایشان هم دقیقاً به همین صورت هستند و در نتیجه
﴿یَا ابْنَ النَّبَإِ الْعَظِیمِ﴾ مولا امام زمان عجل الله تعالی فرجه هم وارث آن نبأ العظیم هستند.
حضرت در ادامه میفرمایند ﴿یَا ابْنَ مَنْ هُوَ فِی أُمِّ الْکِتَابِ لَدَى اللَّهِ عَلِیٌّ حَکِیمٌ﴾ ای فرزند کسی که از جانب خدای علی و حکیم در ام الکتاب آمده است.[2]
در روایت وارد شده است که منظور از ﴿أُمِّ الْکِتَابِ﴾ امیرالمومنین علیه السلام هستند.[3]
﴿أُمِّ الْکِتَابِ﴾ چیزی است که خداوند تمام نعمات الهی را در یک مجموعه بسیار بزرگ جمع کرده است.[4]
﴿یَا ابْنَ الْآیَاتِ وَ الْبَیِّنَاتِ﴾ ای فرزند آیات و بینات، در روایت وارد شده است که بزرگترین آیه الهی و آیات الله الکبری خداوند امیرالمومنین علیه السلام است.[5]
﴿یَا ابْنَ الْآیَاتِ وَ الْبَیِّنَاتِ یَا ابْنَ الدَّلائِلِ الظَّاهِرَاتِ﴾ ای فرزند ظاهر شده دلائل الهی،
﴿یَا ابْنَ الْبَرَاهِینِ الْوَاضِحَاتِ الْبَاهِرَاتِ﴾ ای فرزند برهان های واضح و مبرهن، یعنی براهین واضحات اجداد مطهر مولایمان بودند و ایشان وارث و بهرمند از آنها است،
﴿یَا ابْنَ الْحُجَجِ الْبَالِغَاتِ﴾ ای فرزند حجت های بلیغ الهی،
﴿یَا ابْنَ النِّعَمِ السَّابِغَاتِ﴾ ای فرزند نعمت های سابق گذشته،
﴿یَا ابْنَ طه وَ الْمُحْکَمَاتِ﴾ ای فرزند طاها و آیات محکم الهی، خداوند در سوره طه سیدمان رسول الله صل الله علیه واله و سلم را با واژه طه، بسیار صمیمی و با اسم آخرالزمانی سیدما صدا میکنند،[6]
یعنی مولایمان امام زمان عجل الله تعالی فرجه هم اینگونه هستند.
﴿یَا ابْنَ یس وَ الذَّارِیَاتِ یَا ابْنَ الطُّورِ وَ الْعَادِیَاتِ ﴾ ای فرزند یاسین و ذاریات، ای فرزند طور و عادیات، همانطور که در سوره یاسین، اهل بیت علیهم السلام خطاب میگیرند، مولایمان امام زمان عجل الله تعالی فرجه هم به همین صورت هستند.
وقتی در دعایی از اسماء خاص اهل بیت علیهم السلام یاد میشود و همان اسماء خاص در سوره های از قرآن استفاده شده است، یعنی تمام سوره متعلق به اهل بیت علیهم السلام است. در نتیجه یعنی سوره طه، یاسین، ذاریات، طور و عادیات مخصوص ماجرای اهل بیت علیهم السلام و مرتبط با ماجرای مهدویت است.
﴿یَا ابْنَ مَنْ دَنَا فَتَدَلَّى فَکَانَ قَابَ قَوْسَیْنِ أَوْ أَدْنَى﴾ ای فرزند کسی که اینقدر به خداوند نزدیک شد تا به عالم قاب قوسین و حتی به آن هم نزدیکتر شد،
﴿دُنُوّا وَ اقْتِرَابا مِنَ الْعَلِیِّ الْأَعْلَى﴾ تا اینکه در دسترس و نزدیک به خدای علی اعلی در فضای قاب قوسین قرار گرفت.
حضرت در ادامه میفرمایند ﴿لَیْتَ شِعْرِی﴾ مولای من، ای کاش شعور داشتم،
﴿أَیْنَ اسْتَقَرَّتْ بِکَ النَّوَى﴾ ای کاش شعور این موضوع را دشتم که شما در کجا مستقر خواهید شد،
﴿بَلْ أَیُّ أَرْضٍ تُقِلُّکَ أَوْ ثَرَى﴾ ای کاش میدانستم کدام زمین یا چه خاکی لیاقت این را خواهد داشت که شما بر آن قدم بگذارید؟ وقتی اینجا فرازها با فعلهای ماضی بکار میرود به معنای زمان گذشته نیست، بلکه به این معنا است که شما در گذشته کجا مستقر بودید، نه اینکه شما کجا استقرار پیدا خواهید کرد.[7]
﴿أَ بِرَضْوَى أَوْ غَیْرِهَا أَمْ ذِی طُوًى﴾ مولای من، آیا شما در کوه رضوی یا در غیر آن قرار خواهید گرفت؟
آیا در زمین ذی طوی که کوه مقدسی در مکه است، مسکن خواهید گزید و مستقر خواهید شد؟
از فرازهای بعدی امام صادق علیه السلام وارد میدانی میشوند که بیان میکنند مولاجان، خیلی برای ما سخت است که برای جریان مهدویت چنین موانعی توسط دشمنانتان ایجاد شد.
اگر قصد داریم که بفهمیم به جریان مهدویت درست نگاه کرده ایم و حس و حالمان منطبق با آنچه که از منتظران واقعی خواسته شده، است یا نه باید ببینیم چقدر آنچه حضرت در فرازهای بعدی میفرمایند در وجود ما نشسته است؟
اگر اینگونه نیستیم باید به دنبال علت بگردیم که چه اشکالی در وجودمان وجود دارد که نگاهمان به مهدویت نسبت به نگاه امام صادق علیه السلام فرق میکند.
امام صادق علیه السلام میفرمایند﴿عَزِیزٌ عَلَیَّ أَنْ أَرَى الْخَلْقَ وَ لا تُرَى﴾ مهدی جان، خیلی برای من سخت و دشوار است، خیلی برای من گران تمام میشود که همه مخلوقین را میبینم، اما تو را نمیبینم.
حدود 100 سال قبل از ولادت امام زمان عجل الله تعالی فرجه ، حضرت این حس و حال را نسبت به مولایمان و مهدویت ذکر میکنند و میفرمایند ما باید اینگونه باشیم، چه برسد به اینکه در زمانه مهدی عجل الله تعالی فرجه و دوران ایشان قرار داشته باشیم. مهدی جان، خیلی سخت است که من در بهترین اوقات سال مثل شب های قدر و ایام نورانی شهادت و ولادت اهل بیت علیهم السلام ، همه مخلوقین را میبینم، اما صاحب خودم که همان صاحب شب قدر است را نمیبینم.
﴿وَ لا أَسْمَعَ لَکَ حَسِیسا وَ لا نَجْوَى﴾ حتی یک صدای خش خشی و یا نجوای آرام هم از جانب شما به ما نمیرسد،
﴿عَزِیزٌ عَلَیَّ أَنْ تُحِیطَ بِکَ دُونِیَ الْبَلْوَى﴾ برای من سخت است که مرا بدون تو گرفتاری ها فرا بگیرد و از من به تو فریاد و شکایتی نرسد.
میدان عَزِیزٌ عَلَیَّ
مولا جان برای ما خیلی سخت است، ﴿بِنَفْسِی أَنْتَ﴾ جانم به فدای شما، چرا؟
﴿مِنْ مُغَیَّبٍ لَمْ یَخْلُ مِنَّا﴾ چون شما پنهان و غایب شده ای هستید که از میان ما بیرون نیستید.
آیا این سختی دوری از ایشان در وجودمان هست؟
آیا در شب های قدر، جامعه، مساجد و در محیط هایی که راه میرویم و مولا را نمیبینیم در وجود ما سختی و درد احساس میشود؟
ما در فضای مجازی با همه صحبت میکنیم، در فضای جامعه با کسانی که همراه هستیم صحبت میکنیم، آیا در این شرایط قلبمان به درد و سختی میافتد که حتی یک صدای آهسته و نجواگونه از مولایمان به ما نمیرسد؟
اگر اینگونه نیستیم، دردی بزرگ و بیماری است که باید علاج شود.
در ادامه حضرت میفرمایند ﴿بِنَفْسِی أَنْتَ مِنْ نَازِحٍ مَا نَزَحَ عَنَّا﴾ فدای شما شوم که تو پنهان شده ای در میان ما هستید.
تصور ما نسبت به شما این نیست که شما در بیابان ها هستید، شما در بین و در کنار ما هستید، اما ما نمیتوانیم شما را ببینیم،
﴿بِنَفْسِی أَنْتَ أُمْنِیَّهُ شَائِقٍ یَتَمَنَّى مِنْ مُؤْمِنٍ وَ مُؤْمِنَهٍ ذَکَرَا فَحَنَّا﴾ فدای شما شوم، تو آرزوی هر مشتاقی مرد و زن مومنی هستی که آرزو کند و از فراق تو ناله سر دهد،
﴿بِنَفْسِی أَنْتَ مِنْ عَقِیدِ عِزٍّ لا یُسَامَى﴾ فدای شما شوم، چرا؟ چون شما قرین عزتی که کسی بر او برتری نمیگیرد، ﴿بِنَفْسِی أَنْتَ مِنْ أَثِیلِ مَجْدٍ لا یُجَارَى﴾ فدای شما شوم که درخت ریشه دار مجدی هستید که هم طراز ندارد،
﴿بِنَفْسِی أَنْتَ مِنْ تِلادِ نِعَمٍ لا تُضَاهَى﴾ فدای شما شوم که نعمت دیرینه ای هستید که مانندی هنوز مثل آن نیامده است، ﴿بِنَفْسِی أَنْتَ مِنْ نَصِیفِ شَرَفٍ لا یُسَاوَى﴾ فدای شما شوم که قرین شرفی هستید که برابری با او وجود ندارد.
﴿إِلَى مَتَى أَحَارُ فِیکَ یَا مَوْلایَ﴾ مولا جان، تا چه زمانی سرگردان شما باشیم؟ آیا از درون وجود ما این ندا برمی آید که مولا جان تا چه زمانی سرگردان باشم تا شما تشریف بیاورید؟
﴿وَ إِلَى مَتَى وَ أَیَّ خِطَابٍ أَصِفُ فِیکَ وَ أَیَّ نَجْوَى﴾ مولا جان، تا چه زمانی نسبت به شما سرگردان باشم و شما را خطاب کنم و با شما نجوا کنم،
﴿عَزِیزٌ عَلَیَّ أَنْ أُجَابَ دُونَکَ وَ أُنَاغَى﴾ مولا جان، برای من خیلی سخت است که همه جواب من را بدهند، اما شما جواب من را ندهید،
﴿عَزِیزٌ عَلَیَّ أَنْ أَبْکِیَکَ وَ یَخْذُلَکَ الْوَرَى﴾ برای من خیلی سخت است که بر تو گریه کنم، اما مردم شما را رها کرده باشند و دنبال زندگی هایشان بروند.
لفظ ﴿عَزِیزٌ عَلَیَّ﴾ یک فرهنگ سازی است، اگر این ﴿عَزِیزٌ عَلَیَّ﴾ ها در وجود ما نیست، باید اینقدر به سمت مهدویت برویم تا این اتفاق بیفتد. اگر بر انسانها سخت نیست و اهل گریه بر فراق مولا امام زمان عجل الله تعالی فرجه نیستند باید اینگونه و مطابق با این فرهنگ وجودشان را شکل دهند.
در ادامه امام صادق علیه السلام میفرمایند
﴿عَزِیزٌ عَلَیَّ أَنْ یَجْرِیَ عَلَیْکَ دُونَهُمْ مَا جَرَى﴾ برای من دردآور است که همه سختی ها بر شما گذشت، اما دیگران در شادی و راحتی هستند،
﴿هَلْ مِنْ مُعِینٍ فَأُطِیلَ مَعَهُ الْعَوِیلَ وَ الْبُکَاءَ﴾ آیا اصلاً کمک کننده ای هست که فریاد و گریهام را در کنارش طولانی کنم؟
﴿هَلْ مِنْ جَزُوعٍ فَأُسَاعِدَ جَزَعَهُ إِذَا خَلا﴾ آیا بیتابی هست که او را در پی بی تابی اش هنگامی که خلوت میکند، یاری کنم؟
﴿هَلْ قَذِیَتْ عَیْنٌ فَسَاعَدَتْهَا عَیْنِی عَلَى الْقَذَى﴾ آیا چشمی هست که خوار فراق در آن جا گرفته باشد تا من هم او را یاری کنم؟
یعنی آیا کسی مثل من هست که غیبت امام زمان عجل الله تعالی فرجه خواری در چشمش اذیت کننده باشد؟
در ادامه دعای ندبه وارد شده است
﴿هَلْ إِلَیْکَ یَا ابْنَ أَحْمَدَ سَبِیلٌ فَتُلْقَى﴾ مولا جان، در دوران غیبت خداوند مقدر کرده است که جوامع باید آماده شوند تا به سمت شما بیایند.
یعنی قرار نیست شما به سمت انسانها تشریف بیاورید، قرار نیست که شما دوباره به سمت جامعه بیایید و صرفاً در میان مردم ظاهر شوید و دیگران شما را ببینند، بلکه قرار است خداوند صحنه هایی برای تربیت انسانها قرار دهد تا به سمت شما بیایند.
در آخرالزمان بعد از اینکه افراد تربیت شدند، ظرفیت پذیرش، همراهی و نصرت مولا مانند یاران امام حسین علیه السلام در آن صحنه های سخت برای افراد واقع میشود.
قرار نیست ایشان به سمت بشریت هدایت شوند، بلکه خداوند بشریت را به سمت مولایمان هدایت میکند. به همین دلیل است که امام صادق علیه السلام میفرمایند
﴿هَلْ إِلَیْکَ یَا ابْنَ أَحْمَدَ سَبِیلٌ فَتُلْقَى﴾ مولا جان، آیا راهی به سمت شما وجود دارد تا شما را ملاقات کنم، آیا میشود راهی به سمت خودتان برای من باز کنید.
حضرت میفرمایند ﴿هَلْ یَتَّصِلُ یَوْمُنَا مِنْکَ بِعِدَهٍ فَنَحْظَى﴾ آیا میشود دوران ما به دوران شما متصل شود تا ما از وجود نورانی و وعدههایی که به ما دادند بهرهمند شویم؟
﴿مَتَى نَرِدُ مَنَاهِلَکَ الرَّوِیَّهَ فَنَرْوَى﴾ مولاجان، چه زمانی میشود ما به چشمه های پر آب وجود شما وارد و از آن بهره مند شویم؟
﴿مَتَى نَنْتَقِعُ مِنْ عَذْبِ مَائِکَ فَقَدْ طَالَ الصَّدَى﴾ مولا جان، تشنگی ما طولانی شده است، چه زمانی از آب گواری وجود شما بهرهمند میشویم؟
﴿مَتَى نُغَادِیکَ وَ نُرَاوِحُکَ فَنَقِرَّ عَیْنا﴾ چه زمانی ما با شما صبح را شام میکنیم؟
شیعه انتظار میکشد تا زندگی با اهل بیت علیهم السلام را تجربه کند، شیعیان را شیاطین و ایادی شیاطین با تکنولوژی، قبل از دوران ظهور سرگرمش کردند تا غافل از مولایش شود، اما طبق قرآن و روایات، صنایع بشر قبل از دوران ظهور از کار میافتد تا شیعه متوجه شود که تکنولوژی نمیتواند دردی از او دوا کند. شیعیان باید آرام آرام برای همنشینی با اهل بیت علیهم السلام و استفاده گرفتن از نعمات الهی به جای صنایع ساخته شده توسط بشر آماده شوند.
لذا حضرت میفرمایند ﴿مَتَى نُغَادِیکَ وَ نُرَاوِحُکَ﴾ کی این زمان میرسد که ما با شما صبح را شام کنیم؟
کی این زمان میرسد از صبح که از خواب بیدار میشویم تا شب لحظاتمان را با شما بگذرانیم؟
﴿مَتَى تَرَانَا وَ نَرَاکَ﴾ چه زمان شما ما را میبینی و چه زمانی ما شما را میبینیم؟
چقدر زیبا است زمانی که رو در روی مولایمان قرار میگیریم و در حالی که ایشان به ما نگاه رحیمانه میکنند، ما هم با نگاه مشتاقانه به ایشان نگاه کنیم،
﴿وَ قَدْ نَشَرْتَ لِوَاءَ النَّصْرِ تُرَى﴾ در حالیکه ما پرچم نصرت شما را ببینیم که گسترده شده است،
﴿أَ تَرَانَا نَحُفُّ بِکَ﴾ آیا آن روز میرسد که ما را ببینید؟
﴿وَ أَنْتَ تَؤُمُّ الْمَلَأَ﴾ در حالی که شما از وجود خودت تمام دنیا را پر کردی،
﴿وَ قَدْ مَلَأْتَ الْأَرْضَ عَدْلا﴾ و همه عالم را پر از عدل کردی،
﴿وَ أَذَقْتَ أَعْدَاءَکَ هَوَانا وَ عِقَابا﴾ آیا آن روز انتقام میرسد که ببینیم شما دشمنانت را خوار کردی و کیفرشان را به آنها چشاندی؟
﴿وَ أَبَرْتَ الْعُتَاهَ وَ جَحَدَهَ الْحَقِّ﴾ و متکبران و منکران حق را نابود کردی،
﴿وَ قَطَعْتَ دَابِرَ الْمُتَکَبِّرِینَ وَ اجْتَثَثْتَ أُصُولَ الظَّالِمِینَ﴾ و در آن روز شما ریشه سرکشان را قطع کردی و از بیخ و بن ستمگران را از جا کندی و ما در آن محیط و فضا میگوییم
﴿وَ نَحْنُ نَقُولُ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ﴾ حمد مخصوص پروردگار جهانیان است.
ادامه دارد ان شاء الله..
……………………………..
[1]. قَالَ أَمِیرُ اَلْمُؤْمِنِینَ عَلَیْهِ السَّلاَمُ:أَنَا صِرَاطُ اَللَّهِ اَلْمُسْتَقِیمُ وَ عُرْوَتُهُ اَلْوُثْقَی اَلَّتی.لاَ اِنْفِصٰامَ لَهٰ..
بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم السلام , جلد8 , صفحه ۷۰
[2]. مگر کسی میتواند در ﴿أُمِّ الْکِتابِ﴾ باشد؟ طبق دعای ندبه، امیرالمؤمنینj در ﴿أُمِّ الْکِتابِ﴾ هستند.﴿وَ الْکِتابِ الْمُبینِ﴾ (۲) ﴿إِنّا جَعَلْناهُ قُرْآنًا عَرَبِیًّا لَعَلَّکُمْ تَعْقِلُونَ﴾ (۳) ﴿وَ إِنَّهُ فی أُمِّ الْکِتابِ لَدَیْنا لَعَلِیٌّ حَکیمٌ﴾
سوگند به کتاب روشنگر. ما آن را قرآنى عربى قرار دادیم، باشد که بیندیشید. و همانا که آن در کتاب اصلى [=لوح محفوظ] به نزد ما سخت والا و پر حکمت است. سوره زخرف، آیات 2 تا 4.
[3].أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- أَنَا صِرَاطُ اللَّهِ الْمُسْتَقِیم.أمیرالمؤمنین علیه السلام همانا من راه و صراط مستقیم خدا هستم.
.الصّادق (علیه السلام)- عَنْ حَمَّادٍ عَنْ أَبِیعَبْدِاللَّهِ (علیه السلام) فِی قَوْلِهِ الصِّراطَ الْمُسْتَقِیمَ؛ قَالَ: هُوَ أَمِیرُالْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) وَ مَعْرِفَتُهُ وَ الدَّلِیلُ عَلَی أَنَّهُ أَمِیرُالْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) وَ قَوْلُهُ: وَ إِنَّهُ فِی أُمِّ الْکِتابِ لَدَیْنا لَعَلِیٌّ حَکِیمٌ وَ هُوَ أَمِیرُالْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) فِی أُمِّ الْکِتَابِ فِی قَوْلِهِ: الصِّراطَ الْمُسْتَقِیم.
امام صادق (علیه السلام) حمّاد از امام صادق (علیه السلام) نقل میکند: امام (علیه السلام) در مورد قول خدای عزّوجلّ: الصِّرَاطَ المُستَقِیمَ، فرمود: «آن امیرمؤمنان علی (علیه السلام) و شناخت اوست و دلیل اینکه آن امیرمؤمنان (علیه السلام) است؛ کلام خداوند متعال میباشد: و آن در «أمّ الکتاب»نزد ما بلندپایه و استوار است! (زخرف/۴) و آن در امّ الکتاب و در کلام خداوند متعال صراط مستقیم، امیرمؤمنان علی (علیه السلام) است.
وَ رُوِیَ عَن ألرّضا (علیه السلام) َأنَّهُ سُئِلَ أَیْنَ ذُکِرَ عَلِیٌّ (علیه السلام) فِی أُمِّ الْکِتَابِ فَقَالَ فِی قَوْلِهِ سُبْحَانَهُ: اهْدِنَا الصِّراطَ الْمُسْتَقِیمَ هُوَ عَلِیٌّ (علیه السلام). از امام رضا (علیه السلام) سؤال شد: «در کجای امّ الکتاب علی (علیه السلام) ذکر شده است»؟ فرمود: «در این آیه: اهْدِنَا الصِّراطَ الْمسْتَقِیمَ، که منظور علی (علیه السلام) است».
[4].[رعد۳۹] – یَمْحُوا اللَّهُ ما یَشاءُ وَ یُثْبِتُ وَ عِنْدَهُ أُمُّ الْکِتابِ
[5]. بزرگترین آیه الهی، امیرالمؤمنین علیه السلام. وَ رَوَاهُ اَلصَّفَّارُ فِي (بَصَائِرِ اَلدَّرَجَاتِ) وَ فِي آخِرِ رِوَايَتِهِ: قَالَ أَمِيرُ اَلْمُؤْمِنِينَ (عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ): «مَا لِلَّهِ آيَةٌ هِيَ أَكْبَرُ مِنِّي، وَ لاَ لِلَّهِ مِنْ نَبَأٍ أَعْظَمَ مِنِّي، وَ لَقَدْ فُرِضَتْ وَلاَيَتِي عَلَى اَلْأُمَمِ اَلْمَاضِيَةِ، فَأَبَتْ أَنْ تَقْبَلَهَا».امیرالمومنین علیه السلام فرمود: و به خدا آيهاى بزرگتر از من نيست، و به خدا خبرى بزرگتر از من نيست. ولایت من به امّتهای گذشته عرضه شد پس از پذیرش آن اِبا کردند.
تفسیرالقمیج۱ ص۳۰۹/ تفسير الصافي ج۵ ص۹۲/البرهان في تفسير القرآن ج3 ص 15 و ج۵ ص۵۶۴
[6].بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحيمِ . طه. ما أَنْزَلْنا عَلَيْکَ الْقُرْآنَ لِتَشْقي .إِلاّ تَذْکِرَةً لِمَنْ يَخْشي. [سوره طه ۱تا ۳ ]
[7] اگر لفظ و معنی هر دو ماضی باشند، از صورت دعایی خارج شده و جنبه خبری به خود میگیرد. اما اگر لفظ، ماضی باشد و معنای مضارع از آن اراده شود، آن جمله بصورت دعا در میآید. عرب مضارعِ حتمی را با حالت ماضی مطرح میکند، مانند: ﴿إِذا وَقَعَتِ الْواقِعَةُ﴾، با اینکه فعل ماضی است، اما مربوط به قیامت است. لذا در این فرازها از دعای ندبه باید به این منوال معنا شود.
انشاءالله اینگونه مطالب جهت دار مفید برای منظر و رشدمان بیشتر در سایت باشد، تا توجه و دلتنگی مان به خلیفه برگزیده الهی بیشتر شود که منجی اوست، لذا غفلت از او، ستم به خود و اهل مان و جهانیان است…