سیبزمینی از زمان ناصرالدینشاه قاجار و توسط سرجان ملکم سر حلقه فراماسونری در ایران وارد کشور شد.
آن زمان ایرانیها در قیمه مقدار زیادی آلو خصوصاً آلوبخارا میریختند که فواید بسیاری دارد.
سیبزمینی وارداتی ملکم خان مثل سیبزمینی های امروزی بزرگ و به اندازه سیب نبود بلکه کوچک و در ابعاد آلو بود.
به همین دلیل سیبزمینی در ابتدای ورودش به ایران به آلو ملکم مشهور بود حتی هموطنان در برخی شهرها مانند شیراز هنوز به سیبزمینی آلو میگویند.
در واقع با این فریب سرجان ملکم فراماسونر سیبزمینی تراریخته که یک ماده غذایی ناسالم و غیر بومی ایران است، جایگزین آلویی شد که فواید بیشماری دارد.
در آن زمان ایرانیها از سیبزمینی ایرانی که امروزه به سیبترشی مشهور شده استفاده میکردند. در منابع مکتوب هم ذکر شده که آشپز ناصرالدینشاه تأکید کرده که از آلو ملکم در قیمه استفاده نکنند و خودش هم از سیبزمینی ایرانی (ترشی) استفاده میکرده است که تا آن زمان برای ترشیسازی مرسوم نبوده است.
به مرور زمان استفاده از سیبزمینی (آلو ملکم) جای سیبزمینی ایرانی را گرفت و مصرف سیبزمینی ایرانی فقط و فقط محدود به تهیه ترشی شد.
عمر ورود این سیبزمینی موجود در بازار با عمر ورود گوجهفرنگی، چای سیاه تراریخته و هویجفرنگی به ایران یکی است…
بهترین جایگزین سیبزمینی در غذاها میوهی بِه است که در روایات خواص بینظیری برای آن ذکر شده است.
میتوان بِه را خرد و خشک کرد و در فصولی که بِه در دسترس نیست در غذاها استفاده کرد.
رسول خدا (ص): بِه قلب را آسایش و آرامش میدهد، بخیل را گشادهدستی میدهد و ترسو را دلیر میکند.
الخصال، ص١٥٧
پیامبر خدا (ص) همچنین فرمود: ای علی! هر کس سه روز ناشتا بِه بخورد، ذهنش صفا مییابد، درونش از دانش و بردباری پُر میشود و از نیرنگ ابلیس و سپاهیانش نگهداشته میشود.
عیون أخبارالرضا، ج٢،ص٧٣