به نام خداوند مهربان
کمتر از 4 ماه از روی کار آمدن دولت آقای رییسی می گذرد؛
دولت آقای رییسی نشان داد که پشت سد نباید نشست بلکه باید از آن عبور کرد و مشکلات را یکی پس از دیگری حل کرد؛
بنبست های دیپلماسی که حل آن را در دولت اصلاحات تدبیر و امید به نشستن و به دست آمریکا و غرب نگاه کردن می دانستند را دولت آقای رییسی چگونه به سادگی و در مدت حدود 100 روز شکست؛
سیاست دولت سیزدهم در گسترش تعاملات با دیگر کشورها و به خصوص با همسایگان بسیار موثر و موفق واقع شده است:
عضویت ایران در پیمان شانگهای دستاوردی بس عظیم؛
افزایش صادرات نفت و میعانات گازی ایران از کمتر از 300 هزار بشکه در روز به بیش از یک میلیون در روز رسید؛
ایران، ضمن انتقال گاز از ترکمنستان به آذربایجان، بخشی از گاز مصرفی و سوخت زمستانی مورد نیاز 5 استان شمالی کشور (خراسان رضوی، شمالی و جنوبی، گلستان و سمنان) را به عنوان حق انتقال(رایگان) برداشت خواهد کرد که این موضوع به پایداری شبکه گاز ایران نیز کمک میکند؛
مزایای استراتژیک قرارداد سوآپ گازی ایران، آذربایجان و ترکمنستان:
منطق قرارداد سواپ گاز از ترکمنستان به آذربایجان خیلی دقیق و هوشیارانه توسط دولت آقای رییسی تنظیم شده بود؛
موضوع صرفا تامین یا عدم تامین گاز پنج استان شمالی ایران نیست بلکه ایران دریچهای ایجابی برای همکارى با محور لاجورد(مسیر ترانزیتی از افغانستان به اروپا) پیدا کرده، چیزی که تا همین دو ماه قبل آنرا خیلی بعید می دانستند؛
این خبر واقعا امیدوارکننده است که این اولین بار است که ایران وارد یک همکارى کریدوری به معنای جدید آن میشود؛
انعقاد قرارداد سوآپ گاز از 4 منظر استراتژیک حائز اهمیت فوق العاده و بسیار مهم می باشد:
از بعد اقتصادی (تامین گاز (و رایگان) استانهای شمالی)؛
از بعد سیاسی (همسویی سیاسی سه کشور)؛
از بعد بنبستشکنی در تعاملات اقتصادی با ترکمنستان و آذربایجان؛
از بعد ایجابی با محور ترانزیتی لاجورد؛
آذربایجان از گسترش تعاملات با ایران استقبال و بن آن عمل کرد؛
احیای تعاملات گازی با ترکمنستان در دولت سیزدهم بعد از 5 سال توقف؛
روابط ایران با تاجیکستان که سال ها به تیرگی کشیده شده بود، با دست دوستی دو کشور رو به گسترش شد؛
دولت و مردم لبنان و ونزوئلا به خاطر شکستن بن بست انرژی کشورهایشان به کشورمان عشق می ورزند. کشتی با نفت رفت و با طلا برگشت؛
عربستان و امارات درخواست گسترش روابط با ایران را کردند و به مذاکره نشستند؛
واکسن کرونا که آنرا گره خورده به اف ا تی اف می دانستند بدون امضا اف ا تی اف و تا حدود 100 میلیون دز وارد و مردم در مقابل ویروس کرونا واکسینه شدند و رقم فوتی ها امروز(9 آذر 1400) از چند صد نفر به 82 نفر کاهش یافت؛
ایران سالانه نزدیک به 1.5 تا 2 میلیارد متر مکعب گاز را از ترکمنستان در منطقه سرخس دریافت میکند و از منطقه آستارا به آذربایجان تحویل میدهد؛
از دیماه 1395 تعاملات گازی ایران با ترکمنستان قطع شده بود ولی با انعقاد این قرارداد گام رو به جلویی در مناسبات انرژی دو کشور برداشته شد؛
مزایای اقتصادی، تجاری، امنیتی و سیاسی قرارداد گازی بین ایران و آذربایجان و ترکمنستان، عضویت در پیمان شانگهای و شکستن بن بست های دیپلماسی؛ سوآپ گازی از دو جنبه کلانتر نیز حامل پیامهای مهمی است:
در دولت یازدهم و دوازدهم در سایه بیتدبیری وزارت نفت وقت، تعاملات گازی ایران با کشور ترکمنستان از دی ماه سال 95 متوقف شد. اما جواد اوجی که در آن زمان مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران بود، برای تداوم واردات گاز ارزان ترکمنستان و تسویه مالی با آنها، با طرف ترکمن توافق کرد که شیوه تسویه به صورت «تهاتر گاز با کالا» باشد. بدین صورت علاوه بر تداوم واردات گاز، کالاهای ایرانی نیز به ترکمنستان صادر میشدند؛
با روی کار آمدن دولت یازدهم، بیژن زنگنه سازوکار تسویه تهاتر گاز با کالا را متوقف کرد و در اقدامی عجیب متعهد به پرداخت ارزی و جریمه دیرکرد به ترکمنستان شد. که این کار موجب گلایه و اعتراض دولت ترکمنستان به دولت روحانی شد، ولی بیژن زنگنه وزیر نفت وقت به جای حل این مناقشه گازی، با کریخوانیهای غیرمنطقی عنوان میکرد که اصلا ایران نیازی به گاز ترکمنستان ندارد، بیتدبیری بیژن زنگنه موجب شد که با شکایت ترکمنها از ایران در دادگاههای بینالمللی، محکومیت 2 میلیارد دلاری به کشور تحمیل شود و روابط گازی دو کشور از سال 95 متوقف شود؛
با روی کار آمدن دولت سیزدهم، رویکرد ایران بر گسترش تعاملات اقتصادی با همسایگان متمرکز شد و بدین صورت جلسات مختلفی بین مسئولان و مقامات ایران و ترکمنستان برگزار شد تا در نهایت روابط تجاری دو کشور احیا شود. انعقاد قرارداد سوآپ گازی ایران با ترکمنستان نشان میدهد که روابط اقتصادی ایران و ترکمنستان در مسیر بهبود قرار گرفته است و بعد از گذشت بیش از 5 سال دوباره تجارت گازی بین دو کشور برقرار شده است.