شرح حدیث اخلاقی توسط رهبر انقلاب؛ مؤمن در برابر بلا صبور است

آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظّم انقلاب در ابتدای یکی از جلسات درس خارج فقه خود با اشاره به روایتی از امام صادق علیه‌السلام «یَنْبَغی لِلْمُؤْمِنِ أنْ یَکُونَ فیهِ ثَمان خِصال: وَقُورٌ عِنْدَ الْهَزاهِزِ» فرمودند: مراد از «الْهَزاهِز» حوادث دشوار و تکاهنده است، وقور بودن در این حوادث یعنی از جا در نرفتن، خود را نباختن، آرامش خود را حفظ کردن و به تلاطم در نیامدن.

ایشان افزودند: فرض کنید بیماری برای انسانی پیش می‌آید، زلزله‌ای یا جنگی پیش می‌آید، فقری پیش می‌آید؛ اینها «هَزاهِزِ» زندگی است. بعضی‌ها به مجرد اینکه شایعۀ زلزله می‌آید یا فرض کنید خوف جنگ می‌آید یا کسی علیه انسان حرفی می‌زند، خودش را می‌بازد و از جا در می‌رود، مؤمن نباید اینطور باشد، از جا در نرود و خودش را حفظ کند.

آیت‌الله خامنه‌ای با اشاره به فرازی دیگر از این روایت «صَبُورٌ عِنْدَ الْبَلاءِ» فرمودند: صبر یعنی حرکتی را که آغاز کرده متوقف نکنید و استقامت بورزد؛ مثلاً شما تصمیم گرفتید به شهری سفر کنید، در میان راه مانعی پیش می‌آید، گاهی تصمیم می‌گیرید برگردید که این بی‌صبری است و گاهی هم بر نمی‌گردید و سعی می‌کنید این مانع را برطرف کنید و از آن عبور کنید؛ صبر یعنی این.

رهبر معظّم انقلاب با اشاره به فرازی دیگر از این روایت «شَکُورٌ عِنْدَ الرَّخاءِ» خاطرنشان کردند: به محض اینکه آسایش، راحتی و گشایش در کار ایجاد شد، انسان نباید طغیان کند بلکه باید شکر گزار باشد، بداند که این نعمتی از سوی پروردگار است و شکر الهی در برابر نعمت را فراموش نکند و شکور باشد.

یَنْبَغی لِلْمُؤْمِنِ أنْ یَکُونَ فیهِ ثَمان خِصال: وَقُورٌ عِنْدَ الْهَزاهِزِ، صَبُورٌ عِنْدَ الْبَلاءِ، شَکُورٌ عِنْدَ الرَّخاءِ، قانِعٌ بِما رَزَقَهُ اللّهُ، لا یَظْلِمُ الاْعْداءَ، وَ لا یَتَحامَلُ لِلاْصْدِقاءِ، بَدَنُهُ مِنْهُ فی تَعِبٌ، وَ النّاسُ مِنْهُ فی راحَة؛ شایسته است که هر مؤمنی دارای هشت خصلت باشد: هنگام فتنه‌ها و آشوب‌ها باوقار و آرام، هنگام بلاها و آزمایش‌ها بردبار و صبور، هنگام رفاه و آسایش شکرگزار، به آنچه خداوند روزیش گردانده قانع باشد. دشمنان و مخالفان را مورد ظلم و اذیّت قرار ندهد، بر دوستان برنامه‌ای را تحمیل نکند، جسمش خسته اما دیگران از او راحت و از هر جهت در آسایش باشند.