مسئله مهمی که در میان اهمیت دارد این است که این سایت اینترنتی تا چه اندازه قابل اعتماد است که از اطلاعات و جزئیات رفتاری جامعه آگاه شده و به ریز اطلاعات تولیدکنندگان و ارائه دهندگان خدمات نیز دسترسی پیدا کند و چه کسانی پشتیبان و حامی آن میباشند؟
: از چند هفته پیش، پخش تبلیغات گسترده یک سایت اینترنتی به نام «بایا»، که یکی از بازیگران مطرح تلویزیون سفیر تبلیغاتی آن نیز هست، در صدا و سیما آغاز شده است. این تبلیغات که بخش زیادی از زمان رپرتاژ شبکههای صدا و سیما را به خود اختصاص داده است رفته رفته صدای مخاطبان رسانه ملی را درآورد و دست مایه طنز کاربران فضای مجازی قرار گرفت.
مسئله مهمی که در میان اهمیت دارد این است که این سایت اینترنتی تا چه اندازه قابل اعتماد است که از اطلاعات و جزئیات رفتاری جامعه آگاه شده و به ریز اطلاعات تولیدکنندگان و ارائه دهندگان خدمات نیز دسترسی پیدا کند و چه کسانی پشتیبان و حامی آن میباشند؟
سایت فروش اینترنتی بایا توسط شرکت دانش پارسیان تاسیس شده است. شرکت دانش پارسیان در شهریور ماه سال ۱۳۸۲ توسط آقایان «ابراهیم ابراهیم بای سلامی» و «علیرضا شفقی» تاسیس شد و بنابر اطلاعات موجود پروژههایی در سطح ملی از جمله «سامانه الکترونیکی مقابله با کووید-19» را برای برخی از وزارتخانهها و نهادهای دولتی انجام داده که از این طریق به بخشی از کلان دادههای کشور دسترسی پیدا کرده است.
همچنین ابراهیم ابراهیم بای سلامی مدیرعامل سایت «بایا» نیز میباشد.
نگاهی به فعالیتهای سیاسی-اقتصادی خانواده «ابراهیم بای سلامی»
بر اساس گزارش مشرق، آنطور که از بررسی دادهها مشاهده میشود خاندان ابراهیم بای سلامی که اصالتا اهل شهرستان خواف واقع در جنوب استان خراسان رضوی هستند، تعداد زیادی شرکت با عناوین و کارکردهای مختلف ثبت کرده و فعالیت میکنند.
به عنوان نمونه «ابراهیم ابراهیم بای سلامی» در ۲ شرکت، «غلامحیدر ابراهیم بای سلامی» در ۹ شرکت، «علی ابراهیم بای سلامی» در ۹ شرکت، «وحیدرضا ابراهیم بای سلامی» در ۴ شرکت، «امید ابراهیم بای سلامی» در ۲ شرکت سابقه عضویت در هیئت مدیره و مدیرعاملی و … را دارا هستند که در برخی موارد به صورت مشترک و خانوادگی در یک شرکت حضور دارند.
اگرچه برای آگاهان به مسائل اقتصادی، واضح است که چه سناریوهایی ممکن است به تاسیس شرکتهای متعدد ختم شود، آن هم در شرایطی که برخی از نامبردگان دارای سمتهای دولتی و اجرایی نیز بودند، اما آنچه قابل توجه است حضور چهرههای شناخته شده در اسامی نامبرده است که با توجه به شواهد موجود ارتباطات نسبی با مدیر مجموعه «بایا» داشته و از نزدیکان وی هستند. برخی گزارهها نیز حکایت از این دارد که نسبت برادری با وی دارند.
غلامحیدر بای سلامی؛ از عضویت در حزب منحله مشارکت تا امضای نامه جام زهر۲
غلامحیدر بای سلامی یکی از اعضای خاندان بای سلامی است که در دورههای پنجم و ششم مجلس شورای اسلامی از حوزه انتخابیه خواف و رشتخوار، وارد خانه ملت شد. وی همچنین از نزدیکان مولوی عبدالحمید، مولوی اهل سنت، است. غلامحیدر بای سلامی از اعضای حزب منحله مشارکت نیز بود که در لیست انتخاباتی آن قرار داشت.
یکی از نکات قابل توجه در سابقه سیاسی غلامحیدر ابراهیم بای سلامی امضا کردن نامه موسوم به «جام زهر۲» خطاب به رهبر معظم انقلاب و حضور در تحصن مجلس ششم میباشد.
غلامحیدر بای سلامی پس از روی کار آمدن دولت یازدهم و دوزادهم به واسطه حمایتهایی که در دوران انتخابات از حسن روحانی داشت، در سمتهای دولتی قرار گرفت. وی 12 اردیبهشت سال 94 با حکمی از سوی رئیسجمهور به عضویت در شورای عالی میراث فرهنگی و گردشگری منصوب شد.
غلام حیدر ابراهیم بای سلامی
همچنین با توجه به ارتباطات غلامحیدر ابراهیم بای سلامی با علی ظفرزاده نماینده دوره پنجم از حوزه انتخابیه مشهد و عضو سابق هیئتمدیره تامین اجتماعی، وی مدتی نیز به عنوان مدیرعامل هلدینگ گردشگری سازمان تامین اجتماعی مشغول به کار بود.
لازم به ذکر است که غلامحیدر ابراهیم بای سلامی هماکنون عضو حزب کارگزاران سازندگی است.
متهمی با وثیقه 6 هزار میلیاردی
دیگر عضو خاندان بای سلامی که در شرکتهای متعددی حضور داشته، علی بای سلامی است. نام علی بای سلامی در سالهای اخیر با پرونده موسسات مالی و اعتباری غیرمجاز بیشتر شنیده شد. به طور خاص نام او در جریان برگزاری جلسات دادگاه رسیدگی به پرونده متهمان موسسات اعتباری البرز ایرانیان، ولیعصر، فردوسی و آرمان که اواخر سال ۹۷ و اوایل ۹۸ برگزار شد، چندین بار مطرح شد.
در این جلسات، امیرحسین آزاد متهم ردیف اول پرونده که به ۲۵ سال حبس محکوم شد در خصوص وی گفته بود: «علی ابراهیم بای سلامی که از نام مؤسسه البرز ایرانیان سوء استفاده میکرد، در حال حاضر با قرار ۶ هزار میلیارد تومانی در بازداشت است.»
نقش علی ابراهیم بای سلامی در وقوع بحران موسسات مالی در سالهای اخیر مربوط به زمانی است که وی مدیرکل تعاون استان خراسان بود. در دوره مدیریت وی، مجوز تاسیس موسسات تعاونی همچون تعاونی اعتبار فرشتگان، تعاونی اعتبار امید جلین (تبدیل به فردوسی شد)، تعاونی اعتبار بدر توس و … صادر شد.
برخی از موسسات تعاونی استان خراسان بعدها تبدیل به موسسات مالی و اعتباری شده و پس از مدتی بدلیل ورشکستگی و ناتوانی در بازپرداخت پول سپردهگذاران کشور را دچار مشکلات متعدد کردند که از جمله میتوان به فردوسی و فرشتگان و … اشاره کرد.
در نهایت با تصمیم بانکمرکزی و با توجه به شرایط خاص کشور موسسات فرشتگان و فردوسی در موسسه اعتباری کاسپین (آرمان ایرانیان سابق) ادغام شدند. نکته قابل توجه اینکه علی ابراهیم بای سلامی به همراه تعدادی از نزدیکان خود، جزو سهامداران اصلی موسسه کاسپین هستند.
ابهامات در خصوص روند فعالیت «بایا»
با در نظر گرفتن نکاتی که در خصوص شرایط خانوادگی ابراهیم بای سلامی بخصوص مواردی که در حوزه مسائل سیاسی-اقتصادی مطرح است، علامت سوال بزرگی وجود دارد که آیا مجموعه «بایا» صرفا پلتفرمی برای تجارت b۲b و یا b۲c است یا باید نگرانیهایی نیز نسبت به آینده این سایت اینترنتی در نظر گرفته شود؟
به عنوان نمونه یکی از مهمترین ابهاماتی که در حال حاضر در خصوص فعالیت این سایت مطرح است اینکه با چه پیوست امنیتی در حال جمعآوری اطلاعات تولیدکنندگان کالا و ارائه دهندگان خدمات در سراسر کشور است، بطوری که از جزئیترین اطلاعات مالکان تا کلیترین اطلاعات کسب و کارها را جمعآوری میکند.
مسئله ناگفته دیگر در تبلیغات تلویزیونی این فروشگاه اینترنتی، ناگفتن تمام واقعیت است به گونهای که این موضوع به مخاطب گفته نمیشود که حتی برای ثبتنام اولیه در این سایت فرد باید ۳۰۰ هزار تومان پرداخت کند. در عین حال معلوم نیست این هزینه که در مجموع رقم بسیار زیادی میشود قرار است کجا هزینه شود؟
سوال جدی دیگری که در خصوص تبلیغات بسیار زیاد این سایت فروش مطرح است اینکه آیا شرکتی که به صورت «مسئولیت محدود» ثبت شده و تابع قوانین آن است -در این نوع شرکتها هر کدام از اعضا فقط تا میزان سرمایه خود در شرکت مسئول قروض و تعهدات شرکت می باشد- با سرمایه ثبتی ۲ میلیارد تومانی توان این را دارد که نسبت به بازپرداخت دیون و خسارات احتمالی به مردم پاسخگو باشد؟
آگهی شرکت در روزنامه رسمی
این میزان پاسخگو نبودن در صورت وقوع زیانهای احتمالی وارده به مشتریان در حالیست که اساسا تا پیش از ۱۱ شهریور ماه سال ۹۶ این شرکت کارکرد فروش نداشت و در این تاریخ با اضافه کردن عبارات «واردات، صادرات، انجام امور بازرگانی و خرید و فروش کالا و خدمات بصورت اینترنتی و سایر روشهای الکترونیکی و غیر حضوری (در صورت ضرورت قانونی انجام موضوعات پس از اخذ مجوزهای لازم)» شرح وظایف شرکت را اصلاح کرده است.
آگهی شرکت در روزنامه رسمی
این موارد و مواردی از این دست ابهاماتی است که مسیر فعالیت پیش رو را برای ورود به این سامانه با ابهامات بسیاری مواجه کرده و چه بسا علیرغم تبلیغات فراوان استقبال مخاطب را نیز به همراه نداشته باشد. دراین زمینه لازم است مدیران صداوسیما نیز برای در اختیار قراردادن ظرفیت رسانه ملی، ابتدا آسیب ها و ابهامات چنین قراردادهایی را پیش از رسیدن به نقطه غیرقابل بازگشت و جبران ناپذیر، بررسی و تمهیدات موثری بیاندیشند.