بهارخوانی در بهار/ مادرها چگونه به جزءخوانی روزانه برسند؟

خیلی از ما اعتراف می‌کنیم که اگر بخواهیم کاری را انجام بدهیم برایش وقت خالی می‌کنیم. همت کردن و خواستن، لازمه‌ی موفق شدن است. اگر اراده کنیم که هر روز یک جزء قرآن را بخوانیم، بالاخره نیم ساعت وقت برایش پیدا می‌کنیم.

مادرها ساخته شده‌اند برای کارهای سخت. در ماه مبارک رمضان شاید کارشان سخت‌تر هم باشد. باید با فرزندان‌شان که روزه می‌گیرند تا سحر بیدار بمانند (برای کوتاه‌تر شدن زمان بیداری و فشار کمتر به فرزند). به موقع بیدار شوند و برای فرزندانی که روزه نمی‌گیرند صبحانه و ناهار آماده کنند و خانه را سر و سامان بدهند. ضمن اینکه در ایام قرنطینه‌ی کرونایی، مسأله‌ آموزش مجازی دانش‌آموزان و پیگیری تشکیل کلاس و انجام تکالیف هم مطرح است و مادرها همیشه با آرامش و مهربانی همه این مسئولیت ها را به خوبی به انجام می رسانند و تمام این امور را به علاوه‌ی امور همیشگی و جاری خانه و خانواده، مدیریت می کنند.

در این شرایط دغدغه‌ی بسیاری از مادرها در ماه مبارک رمضان، علاوه بر مدیریت خانه و رسیدگی به فرزندان، این است که چگونه وقت خالی برای جزءخوانی هر روزه‌ی خود پیدا کنند؟ طبیعتاً هماهنگی همه‌ این کارها و حفظ نظم خانه کار ساده‌ای نیست؛ اما آیا واقعا در کنار تمام این امور، نمی‌توانیم ساعتی را به خودمان و بازسازی و تقویت روح‌مان اختصاص بدهیم؟

در این یادداشت چند راهکار عملی بیان می‌کنیم که به جزءخوانی روزانه‌ مادرها کمک می کند:

 جزءها را کوچک تر کنید

تلاوت هر جزء قرآن به طور معمول حدود 45 دقیقه طول می‌کشد. شاید یافتن یک فرصت ۴۵ دقیقه‌ای به صورت یکپارچه و یک‌جا، در خانه‌ای با چند فرزند و کلی کار، سخت و حتی گاهی غیرممکن به نظر برسد. ضمن اینکه در شرایط روزه‌داری آن هم در فصل بهار (که خود به خود خواب‌آلودتر از همیشه هستیم!) نیاز به استراحت بیشتر حس می‌شود.

یک راهکار عملی و ساده، تقسیم‌بندی است. می‌دانیم که هر جزء به چهار حزب تقسیم می‌شود. می‌توانید در هر فرصت کوتاهی که پیدا می‌کنید یکی از این چهار حزب یا حتی بخشی از هر حزب را بخوانید. اصلا اصراری نیست که تمام جزء را در یک نشست و پشت سر هم تلاوت کنید.

 از تندخوانی غافل نشوید

روشی برای تلاوت قرآن وجود دارد به نام «تحدیر» که اصطلاحاً تندخوانی نامیده می‌شود. در این روش قاری ضمن رعایت قواعد تجوید، با سرعت بیشتری قرآن را تلاوت می‌کند و بنابراین در زمان مشخص، آیات بیشتری خوانده می‌شود.

فایل‌های تحدیر هر جزء را می‌توانید به صورت رایگان از اینترنت دریافت کنید و در زمان‌هایی که به نظرتان مناسب‌تر است (و در بندهای بعدی هم به بعضی از آنها اشاره می‌کنیم)، فایل هر روز را روی گوشی‌تان اجرا و با آن هم‌خوانی کنید.

تلاوت هر جزء قرآن به شیوه‌ی تحدیر، حدود نیم ساعت طول می‌کشد؛ یعنی ۱۵ دقیقه کمتر از قرائت عادی. این صرفه‌جویی در وقت، برای مادرهایی که هر روز کارهای زیاد و البته کم‌خوابی بسیار دارند، می‌تواند چشمگیر باشد.

 همراه تلویزیون جزءخوانی کنید

اگر در قرائت ضعیف هستید یا ترجیح می‌دهید هم‌زمان با خواندن قرآن، آن را بشنوید، همراهی با جزءخوانی تلویزیون گزینه‌ی خوبی برای شماست. چندین شبکه‌ی تلویزیونی هر روز در ساعت‌های متفاوت شبانه‌روز جزءخوانی دارند. می‌توانید هر قسمتی را در ساعتی و با یکی از شبکه‌ها تلاوت کنید. اگر موفق شوید کارهای خانه و رسیدگی به بچه‌ها را تا قبل از شروع جزءخوانی موردنظرتان سر و سامان بدهید و بچه‌ها هم رضایت بدهند که نیم ساعتی با اسباب‌بازی‌هایشان بازی کنند و از برنامه‌های کودک دل بکنند، موفق خواهید شد جزء آن روز را با تلویزیون بخوانید.

شاید بخواهید یک حزب را در ساعتی و حزب‌های بعدی را در ساعت‌های دیگر بخوانید. در این صورت خوب است که ساعت پخش جزءخوانی چند شبکه را به خاطر بسپارید و در ساعت مقرر به سراغ تلویزیون بروید.

بچه‌ها را در قرآن خوانی شریک کنید

اگر هر روز این برنامه را در خانه داشته باشید که دقایق کوتاهی را به پخش صدای قرآن در خانه و گوش دادن به آن اختصاص دهید، با یک تیر، نشان‌های زیادی را زده‌اید. همین که نوای قرآن به گوش بچه راه پیدا کند و هر روز برایش تکرار شود، اثرات ویژه‌ای بر روحیه‌ی کودک خواهد داشت. ضمن اینکه می‌توانید از این فرصت برای جزءخوانی روزانه‌ی خودتان در ایام ماه مبارک رمضان بهره بگیرید.

دقت کنید که قبل از خسته شدن کودکان و تمایل‌شان به کارهای دیگر، پخش قرآن را متوقف کنید و کار دیگری به آنها پیشنهاد دهید.

 از قرآن صوتی و همراه استفاده کنید 

برای کسانی که دست‌شان همیشه بند کارهای خانه است و می‌خواهند چند کار را با هم انجام دهند، تلفن همراه هوشمند وسیله‌ی خوبی است. با نصب اپلیکیشن قرآن روی گوشی‌تان، به جای اینکه کتاب قرآن را به دست بگیرید و نگران کثیف شدن یا به زمین افتادن آن هنگام کار باشید، قرآن را از صفحه‌ی گوشی می‌خوانید.

اگر نسخه‌ی صوتی قرآن را داشته باشید، می‌توانید تلاوت با سرعت آهسته را اجرا کنید و هم‌زمان با انجام کارهای مختلف خانه، بدون درگیر شدن دست‌تان به نگه داشتن کتاب، قرآن را با هدفون گوش بدهید و تکرار کنید.

اپلیکیشن‌های مختلف صوتی و مطالعه‌ی قرآن به صورت رایگان در اینترنت در دسترس هستند.

 اگر فکر می‌کنید اصلا وقت ندارید، این بند را بخوانید!

همه‌ ما وقت‌های مرده، سوخته یا نیم‌سوزی در روز داریم که از تلف شدن‌شان هم زیاد دلگیر نمی‌شویم؛ شاید اصلا حواس‌مان نباشد که این زمان‌ها را چطور بدون انجام کار مفیدی می‌گذرانیم. در این بند چند نمونه از این زمان‌ها را مثال می‌زنیم.

اگر نوزاد یا کودک نوپا داشته باشید، باید زمان‌هایی را در روز و انتهای شب صرف خواباندن او کنید؛ زمان‌هایی که لازم است یک‌جا بنشینید و نمی‌توانید کار خاصی بکنید. خیلی از ما این زمان را با چک کردن پیام‌هایمان در شبکه‌های مجازی، وبگردی، مطالعه و… می‌گذرانیم. اما شاید بتوان در ماه مبارک رمضان برای این زمان‌ها برنامه‌ی دیگری ریخت. جزءخوانی را در همین زمان‌هایی که برای خواباندن کودک‌تان دارید، انجام دهید.

اگر فرزندتان دانش‌آموز است، لازم نیست تا تمام کردن تکالیفش بالای سرش بنشینید و خط به خط با او پیش بروید! با هم قرار بگذارید که او تکالیفش را انجام بدهد و شما در فواصل مختلف، به او سر بزنید و کارش را بررسی کنید. در این فرصت‌های چند دقیقه‌ای هم قرآن‌تان را بخوانید.

اگر ساعت پخش تمام سریال‌های تلویزیون را از بر هستید و در ساعت‌های مقرر خودتان را به برنامه‌ها می‌رسانید، یعنی هر روز خیلی بیشتر از زمانی را که برای جزءخوانی روزانه نیاز دارید، می‌سوزانید. اگر هر روز یک سریال را دنبال کنید و چشم‌تان را به روی بقیه‌ی آنها ببندید، چیز خاصی را از دست نمی‌دهید؛ اما در عوض کلی وقت اضافه پیدا می‌کنید که می‌توانید به امور مفیدتری اختصاص بدهید.

وقتی منتظر هستید آب کتری جوش بیاید، زمانی که برای سرخ شدن یا پختن غذا در آشپزخانه و پای اجاق گاز می‌گذرانید، وقتی در صف نانوایی یا صندوق فروشگاه منتظرید، هنگام رفت و آمد در مسیر خانه تا محل کار (اگر بیرون از خانه شاغل هستید) و…؛ اگر واقعا دل‌تان بخواهد و دغدغه‌ی ختم قرآن را داشته باشید، تمام این زمان‌های خرد و کوتاه را درمی‌یابید و از آن کمال استفاده را می‌برید.

 همت کنید، وقت پیدا می‌شود

خیلی از ما اعتراف می‌کنیم که اگر بخواهیم کاری را انجام بدهیم برایش وقت خالی می‌کنیم. همت کردن و خواستن، لازمه‌ی موفق شدن است. اگر اراده کنیم که هر روز یک جزء قرآن را بخوانیم، بالاخره نیم ساعت وقت برایش پیدا می‌کنیم. شاید آن‌قدر سرمان شلوغ باشید که هیچ زمان مرده یا نصفه‌جانی پیدا نکنیم که با تلاوت قرآن زنده‌اش کنیم. در این صورت اگر همت کافی داشته باشیم، این زمان را از ساعت خواب‌مان برمی‌داریم!

ضمن اینکه در روایات آمده برای برکت و وسعت دادن به عمر و وقت، قرآن بخوانید. برکت در وقت یعنی کاری را که دیگران در ۱۲ ساعت انجام می‌دهند، شما در یک ساعت تمام می‌کنید. پس قرآن تلاوت کنید تا به همه‌ کارهای دیگرتان برسید.

 ختم کلام

با تمام این نکات شاید باز هم فرصت نکنید تا آخر ماه مبارک رمضان قرآن را ختم کنید. اشکالی ندارد. هر روز به هر میزانی که می‌توانید بخوانید. شاید تا روز آخر ماه مبارک، نصف قرآن را خوانده باشید؛ بهتر از آن است که به بهانه‌ی کمبود وقت، کلا به سراغ قرآن نروید و از توفیق ختم آن محروم بمانید. فراموش نکنید که در این ماه، خواندن یک آیه از قرآن، ثواب یک ختم کامل در ماه‌های دیگر را دارد. پس تا می‌توانید از این فرصت بهره بگیرید و توشه بردارید.

ضمنا گوش دادن به نوای قرآن هم به نوبه‌ی خودش اجر و برکت دارد. اگر با هیچ ترفندی موفق به تلاوت روزانه‌ی قرآن نشدید، دست‌کم از شنیدن آن غافل نشوید.