صراط عشق؛ مجله ی فرهنگی، معرفتی، ادبی، هنری مجله ی فرهنگی، معرفتی، ادبی، هنری
واقعیت این است که جو بایدن تاکنون ذره‌ای از سیاست‌های فشارحداکثری ترامپ کوتاه نیامده و با اینکه در ایام انتخابات برخی سیاست‌های ترامپ را شماتت کرده اما در عمل رفتار ایالات متحده را اصلاح نکرده و در صدد جبران برنیامده است.
حرف آمریکایی‌ها شفاف و یک صداست. به صراحت از تمدید محدودیت‌های برجامی همراه با پیوست برجام موشکی و منطقه‌ای صحبت می‌کنند بدون اینکه یک بار از لغو تحریم‌ها و حتی اصلاح مسیر گذشته خود و نقض برجام حرفی به میان آورند. با این تصویر واضح از سیاست خارجی ایالات متحده در قبال ایران اما دولتمردان با خیالات و آرزوهای انتزاعی خود درگیر هستند.
محمدجواد ظریف در گفت‌وگو با اندیشکده«مرکز سیاست اروپا» با تاکید بر لزوم بازگشت کامل ایالات متحده به تعهداتش ذیل برجام گفت: «ما آمادگی داریم تا پس از بازگشت ایالات متحده به اجرای برجام، فورا به اجرای کامل برجام بازگردیم. به همین سادگی. »
ظریف به شرایط ایران نیز گریزی زده و از آمریکایی‌ها خواسته است تا وضعیت کشور کاملا انتخاباتی نشده است دست به اقدام بزنند: «ما در اینجا با محدودیت زمانی مواجهیم و زمانی که انتخابات در کشور برگزار شود، این دولت قادر به انجام هیچ کار جدی نیست و تقریباً شش ماه یک دوره انتظار خواهیم داشت.» رئیس دستگاه دیپلماسی ابراز داشت: «از این رو، توصیه می‌شود که ایالات متحده سریع دست به اقدام بزند و این حرکت سریع مستلزم آن است که آنها اقدامات لازم را انجام دهند.»
ظریف سابقه طولانی در جناحی کردن مسائل مربوط به منافع ملی دارد. برخی کارشناسان همین صحبت‌ها را به عنوان پالس ظریف به دولت آمریکا برای حمایت از غرب‌گرایان در انتخابات پیش رو می‌دانند. چرا که ظریف پیشتر و در دیدار با البرادعی و همچنین آمریکایی‌ها عدم تمایل آمریکا به جناح اصلاح طلب و دولت را باعث ریزش رای غرب‌گرایان داخلی معرفی کرده بود که در ادامه آن را مرور خواهیم کرد.
اما مهمتر از این مسائل شاید خوش‌بینی ظریف باشد که هنوز تصور می‌کند که آمریکا گذشته خود را اصلاح خواهد کرد. این رویکرد خوشبینانه بدون توجه به واقعیات عرصه سیاست خارجی و با وجود مواضع شفاف دولت بایدن بیان می‌شود.
واقعیت این است که جو بایدن تاکنون ذره‌ای از سیاست‌های فشارحداکثری ترامپ کوتاه نیامده و با اینکه در ایام انتخابات برخی سیاست‌های ترامپ را شماتت کرده اما در عمل رفتار ایالات متحده را اصلاح نکرده و در صدد جبران برنیامده است. چند روز قبل دولت بایدن در پاسخ به نامه کنگره آمریکا برای افزایش فشارها به ایران تصریح کرد که فشارها تا تحمیل برجام‌های بعدی ادامه خواهد داشت و در این مسیر با دموکرات‌ها و جمهوری خواهان کنگره همراه است. حتی در آخرین مورد وزیر خارجه آمریکا به شرط‌گذاری برای ایران این بار به خاطر منابع ارزی بلوکه کشورمان در کره پرداخت. «آنتونی بلینکن» با اشاره به موضوع اموال بلوکه ایران در کره‌جنوبی مدعی شد تا زمانی که ایران به توافق هسته‌ای بازنگردد، این پول‌ها آزاد نمی‌شود.
با این وجود روزنامه آرمان در تحلیل این صحبت‌های ظریف هم در مطلبی با عنوان «کاش غربی‌ها پیام ظریف را دریافت کنند» نوشته است: «دکتر ظریف دارد با زبان دیپلماتیک این وضعیت قرمز را ترسیم می‌کند و به صراحت اعلام می‌کند اگر با ما مذاکره نکنید و طرف مذاکره شما پشت میز ما نباشید، با گروه بعدی قطع یقین زبان مشترک ندارید، نمی‌توانید مذاکره را پیش ببرید و آینده برجام که با آینده منطقه گره خورده، دچار وضعیت مبهمی خواهد شد. همه آرزو می‌کنیم که پیام دکتر ظریف را غربی‌ها دریافت کنند!»
انتخابات ایران وجه المصالحه غرب‌گرایان
ظریف که در دوره مسئولیتش حتی دیپلمات باهوشی نبود، بارها برای بدست آوردن منافع جناحی در مسئولیتی که باید برای منافع ملی ایران می‌جنگید سواستفاده کرد.
ظریف در سال93 در شورای روابط خارجی آمریکا حضور پیدا کرد. فارغ از اینکه چرا باید وزیر خارجه کشورمان در چنین جلسه ای شرکت کند اما صحبت های ظریف در جمع دشمنان تعجب برانگیز بود. در این نشست وزیرخارجه کشورمان در پاسخ به سؤال هاله اسفندیاری، همکار جورج سوروس و مسؤول بخش خاورمیانه وودرو ویلسون با گره زدن مساله دیپلماسی به انتخابات گفته بود مذاکرات هسته‌ای تاثیر مستقیم بر مسائل داخلی ایران خواهد داشت و در صورت شکست مذاکرات، دوستان او انتخابات مجلس آینده را به جریان غرب‌ستیز واگذار خواهند کرد.
ظریف بعدا هم در پاسخ به سوال روزنامه ایتالیایی کوریه دلاسرا درباره اینکه «آیا هنوز مقاومتی برای تعامل و گشایش(روابط) با غرب (در ایران) وجود دارد؟» نسبت به رای نیاوردن در انتخابات های ایران اظهار نگرانی کرده و می گوید: «برای اینکه همه عواقب و نتایج توافق(هسته‌ای) پذیرفته شود، توافق باید نشان دهد که منافع دارد. اگر مردم منافع آنرا ببینند، آنها به حمایشان ادامه می‌دهند اگر اینطور نشود آنها می‌توانند به صندوق‌های رای بگویند که به آنهایی که از توافق حمایت کردند، رای ندهید. من معتقدم که توافق به نفع همه است.»
اما این موارد تنها نمونه هایی نیست که نشان میدهد که ظریف از سیاسی‌بودن اهداف مذاکرات با طرف غربی و آمریکایی صحبت می کند.
پیشتر و هنگامی که روحانی به عنوان دبیرشورای عالی امنیت‌ملی در دولت اصلاحات مشغول مذاکره با طرف غربی بود نیز ظریف در سخنانی که فیلمش سالها بعد منتشر شدخطاب به البرادعی دبیرکل آزانس بین‌المللی انرژی اتمی گفته بود: «بسیاری از کاندیداهای ریاست جمهوری از شکست مذاکرات ما سود می‌برند.آنها موفقیتی در این گفتگوها نمی بینند و از طرفی آنها آدمهای پرنفوذی هستند. اعتبار اروپایی ها و مذاکره کنندکان ایرانی هردو در ایران از دست رفته است»
نکته جالب اینکه دی‌ماه 93 روحانی در افتتاح اولین کنفرانس اقتصاد ایران گفته بود: «در کشور ما سال‌هاست که اقتصاد به سیاست داخلی و خارجی یارانه میدهد. تا کی می‌خواهیم این کار را بکنیم؟ یک دهه برعکس کنیم و ببینیم چه می‌شود و از سیاست داخلی و سیاست خارجی به اقتصاد یارانه بدهیم تا مشاهده کنیم مردم زندگی و معیشت‌شان چگونه خواهد شد.» این شعارها که امروز نتایج خودش را نشان داده هنوز هم توسط جریان شکست‌خورده‌ی غرب گرا در حال تکرار شدن است.
