صراط عشق؛ مجله ی فرهنگی، معرفتی، ادبی، هنری مجله ی فرهنگی، معرفتی، ادبی، هنری
در طول یکی دو روز گذشته و پس از آنکه روسیه حاضر نشد نمایندگان اردوغان را که آتش جنگ در قره‌باغ را شعله‌ور کرده بودند در نشست سه جانبه راه بدهد، با وجود پذیرش آتش‌بس توسط دولت باکو، اما مشخص بود که این آتش‌بس دیری نخواهد پایید، چرا که این آتش توسط طرف دیگری برافروخته شده بود و او می‌خواست که خودش به‌عنوان آتش‌نشان حضور داشته باشد. دعوت نکردن طرف ترکیه‌ای به مسکو با توجه به اینکه این طرف تروریست‌های تکفیری وهابی را راهی شمال ارس برای کمک به ارتش الهام علیف کرده بود در کنار بی‌محلی پوتین به اردوغان و تماس تلفنی با رئیس‌جمهور ایران چنان برای پدرخوانده تروریست‌ها گران تمام شد که اجازه برقراری آتش‌بس را نداد.
نظر همه کارشناسان و تحلیل‌های امنیتی بر این استوار است که جنگ بدون رضایت الهام علیف شروع شده و اردوغان او را برای شروع این جنگ تحت فشار قرار داده و به همین دلیل هم ناچار شده که هر آنچه ارتش ترکیه در توان داشته برای جنگ با کشور کوچک ارمنستان و قره‌باغی‌ها که جمعیت‌شان 500 هزار نفر هم نمی‌شود، به میدان بیاورد. در اینجا چند اتفاق بسیار جالب روی داده که نشان می‌دهد تحلیل اولیه ما مبنی بر اینکه این جنگ توسط اردوغان شروع شد تا او شکست‌های زشت پیشین در عراق، سوریه، لیبی و حتی در مقابل اروپایی‌ها و مشکلات عمیق داخلی را جبران کند، درست بوده است.
دعوت نکردن از ترکیه برای شرکت در نشست آتش‌بس مسکو در وهله نخست باعث بروز دوباره جنگ با تداوم یورش تروریست‌های تکفیری و پهپادهای اسرائیلی و ترکیه‌ای به مواضع قره‌باغی‌ها شد، اما اصل ماجرا این است که اردوغان از اینکه در عرصه دیپلماسی جدی گرفته نشده، به شدت عصبانی است و این عصبانیت را می‌توان در کلام مقامات مختلف این کشور، همچنین رئیس مافیای حاکم بر باکو هم به خوبی دریافت. الهام علیف روز گذشته در اظهارنظری که بیانگر بی‌اختیار بودن او در این جنگ و موضع بسیار ضعیفش در برابر ارمنی‌ها است، خواستار حضور ترکیه در مذاکرات آتش‌بس و توافق شد! این موضع در حالی اتخاذ می‌شود که پیش از این او گفته بود که نیازی به حضور هیچ طرفی در مذاکرات نیست.
موضوع بعد را باید در تماس تلفنی وزیر امور خارجه ترکیه با همتای روس خود پیدا کرد. مولود چاووش اوغلو که به نظر می‌رسد در حوزه موضع‌گیری و اظهارنظر دارد روی دست مایک پمپئو تقلید می‌کند و به همان اندازه او دریده و دروغگو شده در گفت‌وگو با سرگئی لاوروف (که دست بر قضا خودش هم ارمنی است) خواستار فشار روسیه بر ارمنستان برای پایبندی به آتش‌بس شد! بدون شک پاسخی که لاوروف به اوغلو داده برای همه روشن است. اما نکته جالب اینکه به باور روس‌ها مساله قره‌باغ هیچ ارتباطی با ترکیه ندارد و این کشور بی‌دلیل خودش را نخود این آش کرده است. به همین دلیل لاوروف به چاووش اوغلو گفت «بهتر است شما دست از آتش‌افروزی بردارید!»
سرگئی لاوروف در رابطه با پیشنهاد دولت باکو برای حضور ترکیه در مذاکرات صلح قره‌باغ تاکید کرد «هیچ چشم‌اندازی برای تغییر فرمت مذاکرات وجود ندارد.» این یعنی، روسیه اجازه نمی‌دهد به‌جز مقامات دولت باکو و ارمنستان طرف سومی وارد مذاکرات شود و همین موضع‌گیری آب پاکی را روی دست چاووش اوغلو ریخت. با این حال چاووش‌اوغلو برای آنکه کم نیاورد و بیش از این ضایع نشود به طرف روسی گفت که آنکارا از ابتکار مسکو برای آتش‌بس در قره‌باغ حمایت خواهد کرد! (البته این هم معنی دوگانه دارد، معنی اصلی‌اش این است که منتظر باشید تا آتش‌بس برقرار شود، آتش را اینقدر شعله‌ور می‌کنیم که ما را هم بازی بدهید!)
مساله سوم را وزیر دفاع اردوغان روز دوشنبه بر زبان رانده است، مساله‌ای که نشان می‌دهد خلوصی آکار که یک اخوانی دو آتشه انگلیسی است، در ادامه تماس ناموفق وزیر امور خارجه این کشور تلاش دارد تا آنکارا را وارد بازی قره‌باغ کند. به همین دلیل او هم با همتای روسی خود تماس تلفنی گرفت و با همان ادعا و لحن از شویگو خواست تا به ارمنستان فشار وارد کند تا به آتش‌بس پایبند باشد. البته من خبری از پاسخ طرف روسی به آکار ندارم. با همه این اوصاف در طول روز گذشته ترک‌ها تلاش بی‌شماری کردند تا یک صندلی در مذاکرات قره‌باغ برای خود دست و پا کنند اما هیچ توفیقی نداشتند.
به باور من، اردوغان که هیچ توفیقی از جنگ 16 روزه‌ای که در قره‌باغ برافروخته به دست نیاورده و به مذاکرات هم راه پیدا نکرده، جنگ را ادامه خواهد داد. این مساله اما در صورت زیاده‌روی اردوغان می‌تواند بر روابط مسکو و آنکارا اثر سوء بگذارد و این همان موضوعی است که وزرای دفاع و خارجه اردوغان تلاش داشتند آن را تلطیف کنند.
