روزی امیرالمؤمنین(علیه السلام) رو به مردم کردند و فرمودند، از نظر شما کدام آیه در کتاب خداوند امیدوارکننده تر است؟
شاید تاکنون این سؤال برای ما پیش آمده باشد که امیدوارکننده ترین آیه ای که خداوند در آیات قرآن قرار داده است کدام است؟ امیرالمؤمنین(علیه السلام) روزی همین سؤال را از مردم پرسیدند و در پایان خودش به این سؤال پاسخ دادند.
متن روایت علامه مجلسی در جلد79، صفحه220 بحارالانوار از تفسیر عیاشی و مجمع البیان اینگونه روایت می کند.
ابوحمزه ثمالی از امام سجاد یا امام محمدباقر(علیه السلام) نقل میکند روزی علی(علیه السلام) رو به مردم کرد و فرمود از نظر شما کدام آیه در کتاب خداوند امیدوارکننده تر است.
برخی گفتند آیه «إِنَّ اللَّهَ لا یَغْفِرُ أَنْ یُشْرَکَ بِهِ وَ یَغْفِرُ ما دُونَ ذلِکَ لِمَنْ یَشاء؛
مسلّماً خدا، این را که به او شرک ورزیده شود نمیبخشاید و غیر از آن را براى هر که بخواهد میبخشاید».
مولاعلی(علیه السلام) فرمود آیه نیکویی است، اما این آیه نیست.
برخی گفتند «وَ مَنْ یَعْمَلْ سُوءاً أَوْ یَظْلِمْ نَفْسَهُ ثُمَّ یَسْتَغْفِرِ اللَّهَ یَجِدِ اللَّهَ غَفُوراً رَحیما؛
آیه ۱۱۰ سوره نساء
و هر کس کار بدى کند، یا بر خویشتن ستم ورزد؛ سپس از خدا آمرزش بخواهد، خدا را آمرزنده مهربان خواهد یافت.» علی(علیه السلام) فرمود آیه نیکویی است، اما این آیه نیست.
برخی گفتند آیه «قُلْ یا عِبادِیَ الَّذینَ أَسْرَفُوا عَلى أَنْفُسِهِمْ لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمیعاً إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحیم؛
آیه ۵۳ سوره زمر
بگو: «اى بندگان من -که بر خویشتن زیاده روى روا داشته اید- از رحمت خدا نومید مشوید.در حقیقت، خدا همه گناهان را میآمرزد، که او خود آمرزنده مهربان است.»
مولاعلی(علیه السلام) فرمود آیه نیکویی است، اما این آیه نیست.
سپس حضرت پرسیدند: آیا آیه دیگری نمی دانید که به نظر شما امیدوارکننده ترین آیات قرآن باشد؟
اصحاب گفتند نه یا امیرالمومنین، به خدا سوگند چیزی در نزد ما نیست که بخوانیم.
امام علی (علیه السلام) فرمود: از حبیبم رسول خدا (صل الله علیه و آله وسلم) شنیدم که فرمودند:
امیدوارکننده ترین آیه در قرآن این آیه شریفه است:
«وَ أَقِمِ الصَّلاةَ طَرَفَیِ النَّهارِ وَ زُلَفاً مِنَ اللَّیْلِ إِنَّ الْحَسَناتِ یُذْهِبْنَ السَّیِّئاتِ ذلِکَ ذِکْری لِلذَّاکِرِینَ؛
آیه ۱۱۴ سوره هود
و در دو طرف روز [=اول و آخر آن] و نخستین ساعات شب نماز را برپا دار، زیرا خوبی ها بدی ها را از میان میبرد. این ذکری است برای ذکرکنندگان.»
سپس پیامبر(صل الله علیه و آله وسلم) فرمود:
یَا عَلِیُّ وَ الَّذِی بَعَثَنِی بِالْحَقِّ بَشِیراً وَ نَذِیراً إِنَّ أَحَدَکُمْ لَیَقُومُ إِلَى وُضُوئِهِ فَتَسَاقَطُ عَنْ جَوَارِحِهِ الذُّنُوب
یا علی قسم به خدایی که مرا بشیر و نذیر قرار داد و مبعوث به رسالت کرد، اگر یکی از شما با وضو قیام به نماز کند، گناهان او از اعضای او فرو می ریزد»
فَإِذَا اسْتَقْبَلَ اللَّهَ بِوَجْهِهِ وَ قَلْبِهِ لَمْ یَنْفَتِلْ عَنْ صَلَاتِهِ وَ عَلَیْهِ مِنْ ذُنُوبِهِ شَیْءٌ کَمَا وَلَدَتْهُ أُمُّهُ فَإِنْ أَصَابَ شَیْئاً بَیْنَ الصَّلَاتَیْنِ کَانَ لَهُ مِثْلُ ذَلِک.»
چون با چهره و دل خود به خدا روى کند، هنوز نماز را به پایان نبرده، تمام گناهانش پاک شود، مانند روزى که از مادر متولد شده است و گناهانى که در فاصله دو نماز کرده نیز پک شود؛
حضرت به همین ترتیب نمازهاى پنجگانه را بر شمرد.
سپس پیامبراکرم(صل الله علیه و آله وسلم) فرمود: یاعلی! بدان که منزلت نماز های پنجگانه برای امت من مانند نهری است که بر درِ خانه یکی از شما باشد.
آیا اگر شخصی در بدن او چرک باشد و هر روز پنج بار در آن نهر شستشو کند، آیا در بدن او از آن چرک باقی خواهد ماند؟
به خدا سوگند که نمازهاى پنجگانه نیز براى امّت من چنین حکمى دارند؛
یَا عَلِیُّ إِنَّمَا مَنْزِلَةُ الصَّلَوَاتِ الْخَمْسِ لِأُمَّتِی کَنَهَرٍ جَارٍ عَلَى بَابِ أَحَدِکُمْ فَمَا ظَنَّ أَحَدُکُمْ لَوْ کَانَ فِی جَسَدِهِ دَرَنٌ ثُمَّ اغْتَسَلَ فِی ذَلِکَ النَّهَرِ خَمْسَ مَرَّاتٍ فِی الْیَوْمِ أَ کَانَ یَبْقَى فِی جَسَدِهِ دَرَنٌ فَکَذَلِکَ وَ اللَّهِ الصَّلَوَاتُ الْخَمْسُ لِأُمَّتِی.»