شهادت امام زین العابدین علیه السلام، مبلغ عاشورا

۲۵ محرم الحرام بنا بر روایات مصادف با شهادت امام زین العابدین علیه السلام است که پس از شهادت امام حسین (ع)، در کنار عمه بزرگوارش حضرت زینب (س) نقش مهمی در زنده نگه داشتن قیام امام حسین (ع) ایفا کرد.

نام کامل امام زین العابدین علیه السلام ، علی بن حسین بن علی (ع) است. به این معنی که نام اصلی ایشان علی، پسر امام حسین (ع) و نوه امام علی (ع) است .

علی بن الحسین علیه السلام (۹۵-۳۸ ق) مشهور به «امام سجاد» و «امام زین‌العابدین»، فرزند امام حسین علیه السلام و چهارمین امام شیعیان می‌باشند.

آن حضرت در محرم سال ۶۱ هجری قمری در جریان قیام امام حسین علیه السلام، در سرزمین کربلا حضور داشت، اما به علت بیماری نتوانستند در پیکار شرکت کنند. پس از آن فاجعه دردناک، امامت به ایشان منتقل شد و آن حضرت به مدت ۳۴ سال پیشوای شیعیان بود.

ایشان در محرم سال ۹۵ ه. ق به دست ولید بن عبدالملک به شهادت رسیدند. «صحیفه سجادیه» مهمترین اثری است که از امام سجاد به جا مانده است.

امام سجاد (ع) فرزند بزرگوار امام حسین (ع) است که در کنار ایشان در کربلا حضور داشتند.

تاریخ تولد و شهادت امام سجاد (ع)

تاریخ ولادت امام سجاد (ع) روز پنجم شعبان سال ۳۸ هجری قمری و محل تولدشان شهر مدینه ذکر شده است. در مورد تاریخ شهادت ایشان اختلاف نظر وجود دارد و تاریخ‌های متعددی در برخی منابع ذکر شده است.

در منابع تاریخی، تاریخ وفات آن حضرت سال ۹۴،۹۵ و ۹۶ هجری قمری گفته شده، ولی پیشینه دارترین و معتبرترین نقل مربوط به روز ۱۲ محرم سال ۹۵ هجری قمری است.

در روایات دیگر نیز تاریخ شهادت امام سجاد روز ۲۵ محرم ذکر شده است.

نام قاتل و علت شهادت امام سجاد (ع)

در مورد چگونگی وفات ایشان، اکثر تاریخ نگاران تصریح کرده‌اند ولید بن عبدالملک ایشان را با خوراندن زهر مسموم کرد و آن حضرت در نتیجه همان مسمومیت به شهادت رسید.

برخی منابع نیز ذکر کرده‌اند که هشام بن عبدالملک در زمان خلافت ولید بن عبدالملک، امام سجاد (ع) را مسموم کرده است.

محل شهادت امام سجاد (ع)

در کتب تاریخی محل شهادت امام زین‌العابدین (ع)، شهر مدینه گفته شده است.

مدت امامت امام سجاد (ع)

امامت امام زین‌العابدین (ع) از عاشورای سال ۶۱ قمری آغاز شد و ایشان در طی ۵۷ سال زندگی با عزتشان ۳۴ سال به امامت مردم پرداختند و پس از ایشان فرزندشان امام محمد باقر (ع) به امامت رسیدند.

امام سجاد (ع) معروف به چیست؟

امام سجاد (ع) به زهد و تقوا معروف بود و نمونه بارز صبر، شکیبایی و مظهر آمیختگی علم و حلم بود. برخی دیگر از ویژگی‌های پسندیده اخلاقی ایشان عبارتند از: عبادت، نیایش، مهربانی، گذشت و بردباری، انفاق و کمک به فقرا.

نقش امام سجاد (ع) در نهضت عاشورا و کربلا

امام سجاد (ع) در جاویدان ماندن این نهضت و قیام خونین کربلا که تا ابد در ذهن و جان بشریت حک شده، نقش بسیار مهم و اثرگذاری داشته است. ایشان بزرگترین مبلغ قیام عاشورا بودند که با سخنرانی و خطبه‌های آتشین خود توانست نهضت حق‌طلبانه سالار شهیدان را از تحریف حفظ کند.

هدف امام سجاد (ع) از خواندن این خطبه‌ها، تلاش برای روشنگری مردم و پرده برداری از چهره منفور بنی‌امیه بود.

امام سجاد (ع) با مواضع به موقع و با توجه به شرایط خاص زمان خود تمام اهداف قیام امام حسین (ع) را در دوره اسارت و پس از آن تبیین و استمرار مسیر هدایت را با امامت استوار کرد.

تاریخ شهادت و قاتل امام سجاد علیه السلام

مورخین درباره قاتل امام زین العابدین علیه السّلام با هم اختلاف دارند. بعضی معتقدند امام به دست ولید بن عبدالملک، و برخی دیگر معتقدند به دست هشام بن عبدالملک، که برادر خلیفه بود مسموم شد؛ اما به هر حال، او نیز نمی‌توانست بدون اجازه ولید، مرتکب قتل امام شود.

روز شهادت امام سجاد علیه السّلام نیز ۱۸، ۲۲ و ۲۵ ماه محرم نقل شده که روز ۲۵ از شهرت بیشتری برخوردار است.

آن حضرت در قبرستان بقیع در کنار قبر مطهر عمویش امام حسن علیه‌السلام به خاک سپرده شد.

احادیث امام سجاد (ع)

همانا معرفت و کمال دین مسلمان، در گرو رها کردن سخنان و حرف‌هایی است که به حال او و دیگران سودی ندارد و از ریا و خودنمایی دوری جستن، در برابر مشکلات زندگی بردبار و شکیبا بودن و دارای اخلاق پسندیده و نیک سیرت بودن است.

چنانچه مردم منافع و فضایل تحصیل علوم را می‌دانستند هر آینه آن را تحصیل می‌کردند گرچه با ریخته شدن و یا فرو رفتن زیر آب‌ها در گرداب‌های خطرناک باشد.

سعادت و خوشبختی انسان در حفظ و کنترل اعضا و جوارح خود از هرگونه کار زشت و خلاف است.

ای فرزند آدم، تا آن زمانی که در درون خود واعظ و نصیحت کننده‌ای دلسوز داشته باشی، و در تمام امور بررسی و محاسبه کارهایت را اهمیّت دهی، و در تمام حالات از عذاب الهی ترس و خوف داشته باشی، در خیر و سعادت خواهی بود.

*در این دنیا سرور مردم، سخاوتمندان هستند؛ و در قیامت سیّد و سرور مردم، پرهیزکاران خواهند بود. ‏

منابع: ایمنا، سایت وحید خراسانی، دانشنامه اسلامی