اقدامات ضد فرهنگی غرب در افغانستان

  سید وحید ظهوری

کشور افغانستان، که بیش از 40 سال است جنگ داخلی را تجربه می‌کند، از لحاظ سیاسی، امنیتی و اقتصادی، وضعیت خاصی پیدا کرده است. مردم این کشور از رفاه و زیرساخت‌ها، بسیار کم بهره هستند و به‌نظر می‌رسد تا زمانی که جنگ داخلی برقرار است و نخبگان سیاسی و مذهبی این کشور به وحدت نظر نرسند، این محرومیت و شرایط طاقت فرسا باید ادامه داشته باشد.

در ارتباط با شرایط فعلی افغانستان، نکته‌ای که کارشناسان کم و بیش نسبت به آن اتفاق نظر دارند، این است که شرایط فعلی، محصول تهاجم مکرر خارجی است؛ در طی دهه‌های اخیر هر منازعه‌ای که تحت نام‌های کمونیستی، طالبان و غیرآن، در افغانستان راه افتاده، منشاء خارجی داشته است. اندیشه کمونیستی و سربازان شوروی سابق از مرزهای شمالی وارد این کشور شده‌اند و خاستگاه طالبان(طالب‌ها) هم مدارس مذهبی پاکستان بوده است و آنها نیز با اندیشه وهابیت، از مرزهای جنوبی وارد افغانستان شده‌اند و با سلطه یافتن بر این کشور، کم‌کم خودشان را  در میان برخی اقشار و شماری از قبایل جا زده‌اند.

در حال حاضر نیز اگر نگاه عمیق‌تری نسبت به مسائل جاری افغانستان داشته باشیم و همه چیز را به نبرد میان طالبان و نیروهای دولتی خلاصه نکنیم، متوجه می‌شویم که خارجی‌ها با اندیشه‌های خود، از منفذ دیگری به نام رسانه‌ها، در حال نفوذ به داخل افغانستان هستند و همه تلاش خود را به کار گرفته‌اند تا از میان اقشار مختلف شهرنشین، و خصوصاً نسل جوان این کشور، برای خودشان و برای اندیشه‌شان یارگیری کنند.

برای اینکه به عمق ماجرا پی ببریم، تنها کافی است که پیگیر برخی برنامه‌های رسانه‌های افغانستان باشیم؛ هدف این برنامه‌ها، تغییر ذائقه شهروند افغان و تحمیل سبک زندگی منحط غربی بر مردم این کشور است.

از جمله شبکه‌هایی که تلاش می‌کند سبک زندگی غربی را بر مردم افغانستان تحمیل کند، شبکه «طلوع» است. نام شبکه طلوع این روزها به‌خاطر گفت وگوی جنجالی‌اش با «محمد جواد ظریف» وزیر خارجه کشورمان، بر سر زبان‌ها افتاده است. اتفاقا، اینکه چالش معنا‌دار طلوع با آقای ظریف، هرگز با سیاستمداران همسو(غربی) رخ نمی‌دهد، خودش از مأموریت خاص این شبکه حکایت می‌کند.

شبکه تلویزیونی طلوع، توسط یک تاجر افغان تبار به نام «سعید محسنی» در سال 2003 آغاز به کار کرده است. این شبکه به قدری برنامه‌های ضد مذهبی و مبتذل پخش می‌کند که حتی مردم در مساجد برای قطع آن، دست به دعا شده‌اند. اگرچه تلویزیون طلوع با یک شبکه دیگر به نام «طلوع نیوز»، برنامه‌های خبری را دنبال می‌کند، اما هر دو شبکه از آبشخور جریان‌های لائیک و با حمایت آمریکا و پاکستان، تغذیه شده و فعالیت می‌کنند. این تلویزیون چون یک شبکه خصوصی و گسترده و مهم در افغانستان است، در ابعاد مختلف جا باز کرده است. اما، از آنجا که وابسته به دولت و نهادهای رسمی ‌نیست، و  علاوه ‌بر آن، به شدّت مبتذل است، شایسته نیست که مقامات جمهوری اسلامی ایران طرف گفت‌و‌گوی آن قرار گیرند. پیش از این نیز آقای«عباسعلی عراقچی» معاون سیاسی وزیر خارجه، در کابل با این شبکه گفت‌و‌گو کرده بود.

در هر حال، چیزی که هم اکنون در افغانستان جریان دارد، یک تهاجم است. اما، چون این تهاجم فرهنگی است، بسیار بطئی و آرام صورت می‌گیرد و ممکن است که در ظاهر به چشم نیاید. هم اکنون مهاجمان غربی تلاش می‌کنند که ارزش‌های مبتذل و نخ نمای خود را به مرور بر جامعهر نج دیده افغانستان، تحمیل کنند و میوه این تهاجم را نیز در درازمدت بچینند.