ناتو متهم ردیف اول بحران‌آفرینی در شرق اروپا

ادامه جنگ مستلزم ادامه حمایت‌های مالی و تسلیحاتی ناتو از اوکراین است، مسئله‌ای که همین الان نیز به چالشی اساسی برای این ائتلاف نظامی تبدیل شده است. وضعیت اقتصادی اروپا و آمریکا ادامه کمک‌ها را با تردید مواجه کرده است و انبارهای تسلیحاتی نیز خالی شده و برای پر کردن آنها زمان نیاز هست. چالش بزرگ‌تری که برای سران ناتو در این میان مطرح است، انتخابات سال آینده آمریکا و احتمال قدرت گرفتن دوباره ترامپ است. وی اگر تا قبل از انتخابات بتواند به بحران محاکمه، بازداشت و زندان خود غلبه کرده و دوباره به کاخ سفید راه یابد، جنگ اوکراین سرنوشت دیگری خواهد یافت. ترامپ رسماً اعلام کرده است که کمک‌ها را به اوکراین متوقف می‌کند، وی حتی تهدید کرده است که ممکن است آمریکا را از ناتو خارج کند، مسئله‌ای که می‌تواند پایان عمر ناتو را رقم بزند، یا حیات دوباره‌ای به این سازمان تحت عنوان ناتوی اروپایی و بدون چتر اتمی آمریکا منجر شود. غیر از جنگ اوکراین ناتو با چالش‌های داخلی و اختلافات بین اعضا بر سر میزان استقلال و وابستگی امنیتی به آمریکا نیز مواجه است. «امانوئل مکرون» رئیس‌جمهور فرانسه که رهبر استقلال‌گرایان اروپا از آمریکا را برعهده دارد، سال 2019 صراحتاً گفته بود اروپا به یک «ارتش اروپایی نیاز دارد» و ناتو کارآمدی و سودمندی خود را از دست داده و دچار «مرگ مغزی» شده است. موضوعی که با واکنش «ینس استولتنبرگ» دبیرکل ناتو مواجه شد که گفت: «ناتو با مرگ فاصله دارد یا دست‌کم مغز این سازمان هنوز زنده است. اتحاد اروپایی‌ نمی‌تواند جایگزین اتحاد ناتو شود و ما به هر دو نیاز داریم. باید این موضوع را بدانیم که به‌خصوص پس از برگزیت، اتحادیه اروپا نمی‌تواند به‌تنهایی از اروپا دفاع کند.» گسترش یا عدم گسترش ناتو به آسیا برای کنترل چین، اختلاف بین جناح شرقی ناتو با جناح غربی آن چالش‌های دیگری است که ناتو را از درون آزار می‌دهد و در 74 سالگی اجرائی‌شدن این ائتلاف نظامی معلوم نیست سران ناتو چگونه قرار است اختلافات بین خود را حل و با چالش‌های گسترده امنیتی در اروپا و آسیا مقابله کنند. اگر سران ناتو به دغدغه‌های امنیتی قدرت بزرگی مثل روسیه در خارج نزدیک این کشور احترام می‌گذاشتند و وضعیت بی‌طرفی اوکراین را به‌عنوانی حائلی بین خود و روسیه، محترم می‌شمردند شاید جنگ کنونی رخ نمی‌داد، صدها هزار انسان بی‌گناه کشته نشده و میلیون‌ها انسان نیز از خانه و کاشانه خود آواره نمی‌شدند.