ژاپن میگوید در اقدامی بیسابقه و با کنار گذاشتن قوانینی که اعطای کمکهای بینالمللی برای مقاصد نظامی از سوی این کشور را ممنوع میساخت، به کشورهای «دوست» کمکهای مالی با هدف تقویت ظرفیتهای نظامی ارائه خواهد داد.
در چند سال اخیر رویکرد نظامی ژاپن تغییر اساسی کرده و این کشور به دنبال تقویت توان نظامی خود است.
چند سالی است که حکمرانان ژاپنی صریحاً به برخی از ناتوانیهای نظامی خوداشاره میکنند و از آن نتیجه میگیرند که باید بر توان نظامیشان افزود. در ادامه همین تغییر رویکرد، چندی پیش توکیو اعلام کرد تا سال ۲۰۲۷ حدود ۲ درصد از تولید ناخالص داخلی خود را صرف امور دفاعی خواهد کرد، این به آن معنا است که حدود ۱ درصد بیشتر از بودجه دفاعی فعلی صرف امور نظامی خواهد شد.
بر اساس تولید ناخالص داخلی فعلی این کشور، هزینه سالانه دفاعی ژاپن معادل حدود ۸۰ میلیارد دلار خواهد شد. این میزان بودجه دفاعی، ژاپن را به دارنده سومین بودجه نظامی بزرگ جهان بعد از آمریکا و چین تبدیل میکند!
در ادامه همین مسیر است که «هیروکازو ماتسونو»، دبیر ارشد کابینه ژاپن، در یک کنفرانس مطبوعاتی گفته است، طرح کمکهای امنیتی خارجی ژاپن به شکلی مجزا از طرح کمکهای توسعهای خارجی این کشور که برای چندین دهه به منظور تامین بودجه جادهها، سدها و دیگر پروژههای زیرساختی غیرنظامی مورد استفاده قرار میگرفت، به اجرا درخواهد آمد.
وزارت خارجه ژاپن روز چهارشنبه در همین رابطه بیانیهای تنظیم و طی آن اعلام کرد: «برنامه کمکهای امنیتی خارجی ژاپن با تقویت توانمندیهای امنیتی و بازدارندگی این کشورها به دنبال تعمیق همکاری امنیتی ما با کشورها و ایجاد یک محیط امنیتی مطلوب برای ژاپن است.»
البته طبق ادعایی که در این بیانیه شده، این کمکها بر مبنای سه اصل اعمال شده بر صادرات تسلیحات، صرف خرید تسلیحات کشندهای که کشورهای دریافتکننده ممکن است از آنها در درگیریها با کشورهای دیگر استفاده کنند، نخواهد شد.
طبق اعلام وزارت امور خارجه ژاپن، پروژههایی که انتظار میرود این کمکها صرفشان شود شامل سامانههای ارتباطات ماهوارهای و رادیویی مخصوص نظارت دریایی بوده و تدارکاتی در دست انجام است تا اولین مورد از این کمکها در همین سال مالی جاری نهایی شود. آنطور که ایسنا نوشته، یک منبع دولتی دخیل در مذاکرات هم به خبرگزاری «رویترز» گفت، احتمالاً فیلیپین و بنگلادش جزو اولین دریافتکنندگان این کمکها خواهند بود.
همچنین روزنامه «یومیوری» ژاپن روز دوشنبه گزارش داده بود که این کشور در حال بررسی ارائه رادارهایی به فیلیپین برای کمک به عملیات نظارت بر فعالیت چین در آبهای مورد مناقشه دریای چین جنوبی و همچنین در نظر گرفتن فیجی و مالزی به عنوان دریافتکنندگان بالقوه این کمکهاست.
گفتنی است، ژاپن در پی اجرای طرح اصلاح اساسی استراتژی نظامی خود، ممنوعیتهای مربوط به صادرات تسلیحاتش را با شتابی فزاینده لغو میکند. ژاپن همچنین در تلاش برای مقابله با چین، تعاملات خود با کشورهای در حال توسعه را افزایش داده است.
«فومیو کیشیدا»، نخستوزیر ژاپن، در ماه مارس (اسفند) از یک طرح سرمایهگذاری ۷۵ میلیارد دلاری در حوزه هند-اقیانوسیه در راستای ایجاد روابط قویتر با کشورهای جنوب و جنوب شرق آسیا رونمایی کرد.
پس از جنگ جهانی دوم و بمباران هستهای این کشور توسط آمریکا، ژاپن که چارهای جز پذیرش شروط لشکر پیروز (آمریکا) را نداشت، ارتش خود را به نوعی تعطیل کرد و وظیفه دفاع از خود را به کشور متخاصمِ پیشین یعنی آمریکا داد البته این اتفاق به گونهای با تحمیل جبهه پیروز رخ داد که بررسی آن مجال دیگری میطلبد.
در سالهای پس از جنگ جهانی دوم گرچه این دو کشور به دلایل مختلف از جمله داشتن دشمن مشترک (چین و در مرتبه بعد کره شمالی) به متحدان نزدیک یکدیگر تبدیل شده بودند و ژاپن دیگر محدودیتهای سابق که از طرف آمریکا تحمیل میشد را نداشت، اما همچنان ارتش و تقویت نظامی این کشور برای حکمرانان ژاپنی چندان اولویت نداشت.
اما در چند سال اخیر ورق برگشته و ژاپن به دنبال تقویت نظامی خود است. حکمرانان ژاپنی صریحاً به برخی از ناتوانیهای خود اشاره میکنند و بر لزوم تقویت نظامی کشورشان تأکید میکنند.