نیم نگاهی به زندگی مجاهدانه مریم کاظم‌زاده از انگلستان تا کردستان

در طول هشت سال دفاع مقدس شاهد حضور انسان‌هایی والا بودیم که از هر قشر و صنفی هدفی جز ادای وظیفه به انقلاب و مردم نداشتند. در این میان اهمیت حضور بانوان بر کسی پوشیده نیست؛ از امر تدارک و فعالیت‌های پشت جبهه  تا حضور در مناطق جنگی و بیمارستان‌های صحرایی و… همه و همه صحنه حضور دلیرانه زنان قهرمان این مرز و بوم اسلامی است. بی‌جهت نیست که حضرت امام(ره) زنان را موجب مباهات ملت ایران دانسته و در وصیت‌نامه شریف خود می‌فرمایند: «ما مفتخریم که بانوان و زنان پیر و جوان و خرد و کلان در صحنه‌های فرهنگی و اقتصادی و نظامی حاضر و همدوش مردان یا بهتر از آنان، در راه تعالی اسلام و مقاصد قرآن کریم فعالیت دارند».

  مریم کاظم زاده به عنوان نمونه‌ای از بانوانی که حضور فرهنگی در جبهه‌های حق علیه باطل داشته‌اند، گزارش می‌دهد.

مریم کاظم زاده، متولد شیراز است. وی ابتدا در رشته ریاضی و سپس در رشته هنر تحصیل کرده است. بعد از گرفتن دیپلم به اصرار خانواده برای ادامه تحصیل به انگلستان رفت.

در آنجا با گروه‌های سیاسی مختلفی آشنا شد. در همان گیر و دار، با خانم مرضیه حدیدچی دباغ آشنا و این آشنایی پل محکمی جهت حرکت وی از فضایی متزلزل به مکانی مطمئن شد. مدتی بعد از این آشنایی، امام وارد پاریس شدند و برای ملاقات با ایشان همراه گروهی رهسپار فرانسه شد.

خانم کاظم زاده می‌گوید: اولین چیزی که به ذهنم رسید این بود که از امام بپرسم، آیا یک دختر مسلمان می‌تواند خبرنگار باشد یا خیر؟ امام با خط خودشان برایم نوشتند «اصل رشته اشکال ندارد، مگر اینکه حجاب رعایت نشود».

این پاسخ یعنی انتخاب راه. «جهان بینی من بعد از آشنایی با شخصیت حضرت امام(ره)، به کلی تغییر کرد و به شدت مجذوب ایشان شده بودم».

وی بعد از مدتی در سال ۵۷ همراه با خانواده امام(ره) به ایران بازگشت  و فعالیت خود را از سر گرفت.

کاظم زاده با دوربین عکاسی  میان خیابان‌ها و مردم رفت و مشغول  ثبت  سنگرها، آمبولانس‌ها و زنانی که کفن‌شان، چادرشان بود، شد.

روزنامه انقلاب اسلامی تازه تأسیس شده بود و نیاز به عکاس و خبرنگار داشت.

این بانو به دلیل علاقه‌ای که داشت، در انگلیس دوره عکاسی دیده بود. کاظم زاده به پیشنهاد یکی از دوستانش که همسفر وی در انگلیس بود، به عنوان عکاس و خبرنگار در این روزنامه مشغول به کار شد.

تیر ۵۷ در جریان غائله پاوه، مریم کاظم زاده علاقمند به حضور برای تهیه خبر در کردستان بود اما مورد قبول واقع نمی‌شد.

حضور زنان را درآن شرایط مناسب نمی‌دانستند؛ وی هم مصرانه پس از چندین بار درخواست بالاخره به خواست خود دست یافت.

در کردستان با شهید چمران آشنا شد. این شهید عالی‌قدر نقش بسزایی در هموار کردن مسیر برای وی داشت.

کاظم زاده با حضور در کردستان تلاش می‌کرد تا وقایع را به تصویر بکشد.

خانم کاظم زاده می‌گوید: در اولین دیدارم با شهید اصغر وصالی، این شهید عالی‌قدر گفت: «شما خبرنگاران در شهر پشت میز می‌نشینید و از جنگ می‌نویسید.

راوی جنگ باید در صحنه حضور داشته باشد، نه اینکه خیلی شجاعت به خرج دهد و بعد از عملیات چند عکس جنگی بگیرد».

از نظر خودم همین که من کردستان را برای تهیه خبر انتخاب کرده بودم به اندازه کافی برای یک زن تصمیم شجاعانه‌ای بود اما از نظر اصغر وصالی، خبرنگار، خبرنگار بود و زن و مرد هم نداشت.

او باید همه جا حاضر می‌بود. تصمیم گرفتم به او ثابت کنم که من از آن خبرنگارهای پشت میزنشین نیستم.

اما در مجموع آن شهید هم مانند شهید چمران به قضیه حضور زن در صحنه مثبت نگاه می‌کرد و بارها و بارها خودشان سد راه را برای حضورم در مناطق حساس برداشتند.

تا به امروز از زندگی و تلاش این بانوی عکاس و همچنین  مجموعه‌ای از تصاویر مربوط به انقلاب و جنگ ایران و عراق چندین کتاب منتشر شده  است که از میان آن‌ها می‌توان به کتاب‌های «عکاسان جنگ (عراق- ایران)»، و «خبرنگار جنگی» اشاره کرد.

مریم کاظم‌زاده

.