موفقیت شرکت دانش‌بنیان ایرانی در مهندسی معکوس موتور هواپیمای مسافربری

متخصصان ایرانی یک شرکت دانش‌بنیان با تلاش شبانه‌روزی موفق به مهندسی معکوس موتور جت CFM۵۶ به‌عنوان پرتیراژترین موتور هواپیمای مسافربری جهان شدند.

مانی رضوانی از مدیران این شرکت دانش‌بنیان درباره مهندسی معکوس موتور هواپیمای مسافربری اظهار کرد: موتور توربوفن CFM56 به‌عنوان پروژه اصلی این تیم انتخاب شد که نخستین قدم فرآیند مهندسی معکوس کامل موتور بود.

وی ادامه داد: در زمان حاضر این موتور پرتیراژترین موتور هواپیمای مسافربری توربوفن در دنیا است که ساخته شده و امروز رکورددار ساعت پروازی در کل ناوگان هواپیمایی مسافربری جهان است و عمدتاً در خانواده ایرباس‌های A319‌،A320 و A340های چهارموتوره و بوئینگ‌های 737 کلاسیک نصب شده است.

مدیر این شرکت دانش‌بنیان خاطرنشان کرد: پس از هفت سال تلاش مستمر، به دانش طراحی کامل این موتور دست یافته‌ایم. تمامی مرحله‌های پره‌های کمپرسور این موتور، مهندسی معکوس  ساخته شده‌ است. بخش عمده‌ای از اجزای محفظه احتراق موتور و بخش توربین (Hot Section) آن نیز ساخته شده است. ساخت بخش‌های جانبی دیگر این موتور، از جمله واحد کنترل موتور (FADEC)، سنسورها، انواع تجهیزات دقیق اندازه‌گیری و کنترلی، والوها و پمپ‌های هیدرولیک و نئوماتیک، گیربکس، سیستم انتقال دیتا و کابلینگ و… نیز به پایان رسیده است.

وی گفت:‌ طراحی و ساخت پره‌های فن نیز به‌طور کامل انجام شده است و اکنون برای تمامی قطعات ساخته‌شده در حال اخذ گواهینامه صلاحیت پرواز از سازمان هواپیمایی کشوری هستیم.

مدیر این شرکت دانش‌بنیان افزود: مهندسی معکوس این موتور از نظر دانش طراحی به‌طور کامل انجام شده است اما برای نمونه اولیه از نظر ساخت تاکنون حدود 33 درصد پیشرفت فیزیکی داشته. البته در بحث تولید انبوه این موتور، باید مشتری‌هایی وجود داشته باشد.

تعمیر هواپیماهای داخلی

رضوانی با بیان اینکه همزمان با آغاز مهندسی معکوس و ساخت این موتور، موضوع تعمیرات خانواده موتور CFM نیز آغاز شد، ادامه داد: هم‌اکنون این شرکت دانش‌بنیان، در سه حوزه تخصصی شامل تعمیرات موتور و تجهیزات جانبی موتور (MRO)، طراحی و مهندسی موتور  (DOA) و ساخت قطعات (POA) فعالیت دارد و به ایرلاین‌های داخلی خدمات‌رسانی می‌کند.

او با اشاره به اهمیت استراتژیک دستیابی به دانش طراحی در زمینه موتورهای وسائل نقلیه هوائی اعلام کرد: امروزه در لبه فناوری و دانش طراحی و ساخت موتورهای توربینی هوائی قرار داریم. اگر بخواهیم در حوزه ساخت انواع موتورهای هواپیمای مسافربری سرمایه‌گذاری کنیم؛ ابعاد این سرمایه‌گذاری بسیار کلان خواهد بود و نیاز به مشتری‌های بالفعل دارد که در زمان حاضر در داخل کشور این امکان میسر نیست و ایرلاین‌های داخلی در این اندازه، توان سفارش‌گذاری ندارند.

مدیر این شرکت دانش‌بنیان افزود: در بازار بین‌المللی نیز باید سراغ اخذ گواهینامه‌های بین‌المللی صنعت هوانوردی برای موتور برویم که اکنون برای شروع این فرآیند نیاز به زمان داریم. در زمان حاضر در حال بررسی نحوه ارتباط و فرآیندهای اخذ گواهینامه ساخت و تعمیرات خانواده موتور CFM از آژانس ایمنی هوانوردی اتحادیه اروپا (EASA) هستیم. فرآیندهای اخذ گواهینامه‌ها برای قطعات ساخته‌شده این موتور به‌دلیل پیچیدگی‌های فنی و الزامات ایمنی هوانوردی، طولانی‌تر از فرآیند اخذ گواهینامه تعمیرات موتور مذکور است.

رضوانی تصریح کرد: در این فرآیند، باید عملکرد نمونه قطعات ساخته‌شده در شرایط کارکردی واقعی موتور به‌طور کامل ارزیابی شود تا نشان داده شود که قطعه ساخته‌شده تمامی انتظارات طراحی را برآورده می‌کند و صلاحیت و ایمنی لازم را برای نصب روی موتور هواپیمای مسافربری را دارد.