صراط عشق؛ مجله ی فرهنگی، معرفتی، ادبی، هنری مجله ی فرهنگی، معرفتی، ادبی، هنری
نویسنده کتاب «مقتل فاطمی نوجوان» با بیان اینکه برای تدوین این اثر از منابع متعدد شیعه و اهل سنت استفاده کرده است، گفت: اهل سنت حضرت زهرا را کاملاً یک انسان بزرگ، طیب و طاهر می‌دانند.
کتاب «مقتل فاطمی نوجوان»، به قلم حجت‌الاسلام و المسلمین علی شعیبی همزمان با ایام فاطمیه برای گروه سنی نوجوان منتشر شد و توسط نشر معارف در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفت. این اثر به فراز و فرودهای زندگی و زمانه بانوی دو عالم پرداخته است.
«مقتل فاطمی نوجوان» در پنج فصل به این شرح تدوین شده است: تولد و کودکی حضرت فاطمه(سلام الله علیها)، فاطمه(سلام الله علیها) در کلام پیامبر (صل الله علیه واله وسلم)، فاطمه(سلام الله علیها) در کلام و زمانه علی(علیه السلام)، فاطمه(سلام الله علیها) در زمان شهادت رسول‌الله(صل الله علیه واله وسلم)، هجوم خونین (مقتل‌نامه) و کرامات و فضائل حضرت زهرا (سلام الله علیها). در ادامه می‌خوانید:
: آقای شعیبی معمولاً «مقتل» به آثاری اطلاق می‌شود که درباره شهادت امام حسین(علیه السلام) و واقعه عاشورا نوشته شده باشد. انتشار اثری درباره زندگی و شهادت حضرت زهرا(سلام الله علیها) در قالب «مقتل» پیش از کتاب شما هم سابقه داشت؟
خیر، باب نیست. معمولاً «مقتل» برای امام حسین(علیه السلام) نوشته می‌شود، از این منظر «مقتل فاطمی نوجوان» کار نویی بود. البته کتابی نیز به به قلم ابن ابی الدنیا بغدادی نوشته شده است که «مقتل امیرالمؤمنین، علی(علیه السلام)» نام دارد. به نظرم انتخاب عنوان این‌چنینی عیبی هم ندارد؛ چون مقتل اسم مکان و گاه در معنی اسم زمان به کار گرفته می‌شود، هدف من از نگارش کتاب «مقتل فاطمی نوجوان» پرداختن به زندگی و به خصوص شهادت حضرت زهرا(سلام الله علیها) بود؛ به همین دلیل تصمیم گرفتم با انتخاب این عنوان، ذهن مخاطب را به سمت موضوع جلب کنم.
: کمی درباره کتاب توضیح دهید. هدف از انتشار کتاب «مقتل فاطمی نوجوان» چه بود؟
این کتاب در رابطه با دفاع حضرت زهرا(سلام الله علیها) از ولایت است که منجر به شهادت ایشان می‌شود. هدف از نگارش کتاب این است که نشان دهد که حضرت زهرا(سلام الله علیها) تا پای جان در راه ولایت ایستادگی کردند. کتاب «مقتل فاطمی نوجوان» قصد دارد به مخاطب نوجوان خود یادآوری کند که دفاع حضرت زهرا(سلام الله علیها) در آن زمان از امام معصوم زمانه خود، یعنی امام علی(علیه السلام) بود، در حال حاضر نیز ما وظیفه داریم که از امام معصوم زمانه خودمان، یعنی امام عصر(عج)، پشتیبانی و حمایت کنیم.
هدف دیگری که کتاب براساس آن شکل گرفت، پرداختن به مباحث تاریخی زندگی حضرت فاطمه صدیقه(سلام الله علیها) بود. به نظر می‌رسد که برای کار کردن در این زمینه برای گروه سنی نوجوان غفلت کرده‌ایم. فکر می‌کنیم که نویسندگان برای برخی از ائمه اطهار(علیه السلام) مانند امام هادی(علیه السلام) کتاب نمی‌نویسند، اما اگر کتاب‌های منتشر شده را بررسی کنیم، می‌بینیم که تعداد کتاب‌هایی که درباره امام علی(علیه السلام) و حضرت زهرا(سلام الله علیها) نوشته شده باشد نیز بسیار کم است. نوجوان ما تا 30 سالگی از زندگی این بزرگواران خبر ندارد تا وقتی که سریالی مانند «مختارنامه» یا «امام علی(علیه السلام)» ساخته شود و از طریق آن با زندگی و زمانه اهل بیت(علیه السلام) آشنا شود.
بر این اساس، کتاب «مقتل فاطمی نوجوان» تلاش دارد به مخاطب نسل جدید خود بگوید که ائمه اطهار(علیه السلام) به ویژه حضرت فاطمه (سلام الله علیها) چگونه زندگی کردند و چه مظلومیت‌ها و مصیبت‌هایی دیده‌اند. قصد داریم نوجوان امروز را آگاه کنیم که چرا در مجلس عزای حضرت زهرا(سلام الله علیها) گریه می‌کنیم.
متأسفانه گاه پیش می‌آید که در هیئت‌ها فقط به دنبال علم و پرچم هستیم و از اصل، غفلت می‌کنیم. گاهی برای سخنرانی به هیئتی دعوت می‌شوم، می‌بینیم که جماعت زیادی پشت در مسجد ایستاده‌اند و برای سخنرانی و حتی روضه‌خوانی به داخل جمع نمی‌آیند و فقط منتظر سینه‌زنی هستند؛ بنابراین هدف این بوده که اولاً مخاطب نوجوان را با سیره حضرت فاطمه(سلام الله علیها) آشنا کنم، ثانیاً نوجوان هدف از شهادت حضرت را بداند و ثالثاً با آگاهی و علم عزاداری کند.
: یکی از مباحثی که در بحث فاطمیه مطرح شده و مقام معظم رهبری نیز بر آن تأکید فراوانی دارند، حفظ وحدت است. برای نوشتن کتاب «مقتل فاطمی نوجوان» این نوع مسائل چقدر مد نظر شما بود؟
اولاً باید جا بیفتد که منظور از وحدتی که رهبر معظم انقلاب بر آن تأکید دارند، چیست. آیا منظور این است که ما مسائل تاریخی را پنهان کنیم؟ یا اینکه از مسائل تاریخی اطلاع پیدا کنیم، در این زمینه مطالعه کنیم اما برای حفظ وحدت جامعه مسلمین سکوت کنیم؟
هنر این است که ما تاریخ را بدانیم و درک کنیم و بعد به دلایل عقلی، به خاطر حفظ دماء مسلمین، مسائل اختلافی را در بوق و کرنا نکرده و توهین نکنیم. دانستن هیچ عیبی ندارد.
به عنوان مثال، اهل تسنن و تشیع هر کدام در احکام حج نظری دارند، آیا ما نباید نسبت به حکمی که علمای ما داده‌اند، آگاه شویم و آن را بخوانیم.
در بحث تاریخی نیز ما به تاریخ مراجعه می‌کنیم، ماجرا را درک می‌کنیم و به کودکان و نوجوانان خود اطلاع می‌دهیم اما توهین نمی‌کنیم.
نکته دیگری که در این زمینه می‌توان به آن اشاره کرد، استفاده از منابع اهل تسنن در تدوین کتاب «مقتل فاطمی نوجوان» است.
در تدوین کتاب تلاش کرده‌ایم مسائل اختلافی را با در نظر گرفتن این منابع مطرح کنیم.
در همین راستا منابعی مانند تاریخ طبری، تاریخ دمشق، الأمامة و السیاسة ابن قتیبیه، صحیح بخاری، صحیح مسلم و … استفاده کرده‌ایم.
: به استفاده از منابع اهل سنت در تدوین کتاب اشاره کردید، با توجه به مطالعه‌ای که داشتید بفرمایید که اهل سنت چه نگاهی نسبت به حضرت زهرا(سلام الله علیها) دارند؟
اهل سنت حضرت زهرا(سلام الله علیها) را کاملاً یک انسان بزرگ، طیب و طاهر می‌دانند.
در بسیاری از منابع اهل سنت به ماجرای شهادت ایشان اشاره شده است اما گاه در این میان اختلاف‌نظری هم دیده می‌شود. اما در مجموع حالات ایشان در روزهای پایانی حیات مبارکشان را یکسان توصیف می‌کنند.
: در کتاب «مقتل فاطمی نوجوان» زندگی حضرت فاطمه صدیقه(سلام الله علیها) را از دوران کودکی تا شهادت ایشان بررسی کرده و برای این منظور به منابع مختلف رجوع کرده‌اید. تأمل‌برانگیزترین روایتی که از زندگی ایشان مواجه شدید، چه بوده است؟
برای من پایمردی و حمایت حضرت زهرا(سلام الله علیها) از امام علی(علیه السلام) با آن همه آبرویی که داشتند،جالب بود. ایشان تنها بازمانده پیامبر اکرم(صل الله علیه واله وسلم) بودند و آبروی زیادی در میان مسلمین داشتند.
کوه آبرو بودند، کوه مقام بودند، اینکه ایشان همه آبروی خود را فدای امام علی(علیه السلام) کردند، جالب بود. ایشان می‌توانستند خود را کنار بکشند و به بیان چند توصیه اکتفا کنند اما 40 روز به خانه تک‌تک اصحاب رفتند، در بیت‌الاحزان چندین روز گریستند تا ولایت امام علی(علیه السلام) را اثبات کنند، تا حکم خدا و رسول خدا(صل الله علیه واله وسلم) بر زمین نماند.
: گویا قرار است کتاب «مقتل امیرالمؤمنین(علیه السلام)» را بنویسید. درباره این کتاب کمی توضیح دهید.
در حال حاضر مشغول تدوین و نگارش این کتاب هستم. ما همیشه می‌گوییم که حضرت را ابن ملجم به شهادت رساند، اما آنقدر به امام علی(علیه السلام) ظلم شده که ابن ملجم یکی از آنها بود. ایشان را چندین‌بار ترور شخصیت کردند و در حق ایشان و جامعه اسلامی ظلم کردند.
ما تاکنون به ابعاد مختلف زندگی ایشان برای نوجوانان نپرداخته‌ایم. مثلاً نقش یهود در این میان را بررسی نکرده‌ایم. با توجه به این مسائل تصمیم گرفتم که کتاب «مقتل امیرالمؤمنین(علیه السلام)» را بنویسم.
«مقتل امیرالمؤمنین(علیه السلام)» بنا بر اتفاقات در سنین مختلف امام(علیه السلام) تدوین شده است. کتاب از تولد ایشان شروع می‌شود و همین‌طور به زمان‌های مختلف مانند شش سالگی، 10 سالگی، 13 سالگی و … می‌پردازد.
در حال حاضر مشغول پرداختن به 60 سالگی امام(علیه السلام) هستم و به جنگ صفین می‌پردازم. پس از آن مباحثی مانند جنگ نهروان، خوارج و شهادت ایشان مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
