صراط عشق؛ مجله ی فرهنگی، معرفتی، ادبی، هنری مجله ی فرهنگی، معرفتی، ادبی، هنری
یک دختر جوان انگلیسی، یک شال سبز روی سرش انداخته و در ایوان حرم امام حسین علیه‌السلام در حال عکس گرفتن از جمعیت پرشور زائرین اربعین است. دوربین که به سمتش می‌چرخد، چشم‌های خیسش معلوم می‌شود و کلماتی که میان بغض می‌گوید در صدای جمعیت عزادار گم می‌شود.
این استوری «امیلی گرت ویت»، عکاس و مستندساز انگلیسی در فضای مجازی دست به دست می‌شد و به یاد همه می‌اندازد که محبت حسین علیه‌السلام نه مرز می‌شناسد و نه مسلمان و غیرمسلمان بودن؛ سر و کارش با قلب آدم هاست و جوششی که از دل آن‌ها به چشم هایشان می‌نشیند.
امیلی گرت وایت بیست و پنج سالش است و عکاس خبری در موضوعات انسان دوستانه و محیط زیست است. در نقاط مختلف دنیا عکاسی کرده است و نمایشگاه کارهایش را در انگلیس، آمریکا، ایتالیا، یونان، فرانسه، کانادا و حتی کشور خودمان برگزاری نموده است. عکس‌هایش آنقدر حرفه‌ای و خاص بوده‌اند که بسیاری از رسانه های معتبر دنیا مانند گاردین، نیوزویک، ایندیپندنت و … آن‌ها را منتشر کرده‌اند. جایزه‌های مختلفی برای آثارش دریافت کرده و مهمان برنامه‌های تلویزیونی متعددی بوده است.
این پروژه زندگی من را تغییر داد
سال ۲۰۱۷ تصمیم می گیرد اولین مستندش را برای روایت بزرگترین اجتماع مذهبی دنیا بسازد؛ “جاده به اربعین” (The road to Arbaeen) نامی است که برای این مستند انتخاب کرده و آن را در وب سایتش اینطور معرفی می‌کند: «مستند “جاده اربعین” مسیر بزرگترین مراسم مذهبی سالانه دنیا به سمت بزرگداشت شهادت نوه محمد پیامبر(ص) را یادآوری می‌کند. در اربعین بیشترین تعداد افراد در دنیا بصورت رایگان غذا داده می‌شوند و بزرگترین گروه از داوطلبانی است که در یک رویداد خدمت‌رسانی می‌کنند. میلیون‌ها زائر به سمت حرم امام حسین(ع) پیاده‌روی می‌کنند و برخی بیشتر ۴۲۵ مایل را از بصره طی می‌کنند.»
اما اربعین امسال برای تکمیل این پروژه ۱۰۰ کیلومتر در جنوب عراق پیاده روی می‌کند. مشاهدات و روایت هایش از این تجربه منحصر بفرد را در صفحه اینستاگرامش منتشر کرده که با استقبال گسترده دنبال‌کنندگانش مواجه شده است. و آن گونه که خودش نوشته زندگی حرفه‌ای‌اش با حضور در پیاده روی اربعین یک اتفاق منحصر بفرد و خاص را تجربه کرده و تحولی بزرگ برای او رقم زده است؛ می‌نویسد این پروژه زندگی من را تغییر داده است.
اربعین برای دنیا ناشناخته مانده است
«برای دو هفته آینده به پیاده‌روی اربعین خواهم رفت. خیلی‌ها عراق را با جنگ می‌شناسند به همین خاطر خیلی مهم است که افراد زیبایی‌هایی این کشور -که بسیار زیاد هم هست- را ببینید.» این جمله‌ای است که امیلی در صفحه اینستاگرام خود و در اولین پستی که قبل از شروع سفرش گذاشته، بعنوان یکی از هدف‌های سفرش مورد اشاره قرار می‌دهد. و در ادامه پیاده‌روی اربعین را اینگونه معرفی می‌کند: «این مراسم یکی از هدف‌های حمله داعش بوده و در زمان صدام حسین نیز ممنوع شده بود. من از واحدهای اطلاعاتی و نظامی و همینطور جمع‌های محلی عراقی که این اجتماع شیعیان را در طول این مدت امن نگه می‌دارند بسیار سپاسگزارم.»
امیلی به این موضوع مهم اشاره می‌کند که رسانه‌های دنیا این اجتماع بزرگ و منحصر بفرد را بایکوت کرده‌اند: «به شکل شگفت‌آوری اربعین تقریبا برای جهان ناشناخته است و بصورت مداوم انتقادات زیادی به سکوت رسانه‌ای پیرامون آن در حال گسترش است. اربعین یک روایت صادقانه از انعطاف پذیری و ایمان را ارائه می‌کند و من افتخار این را داشتم که شاهدش باشم.»
«یک تصوری وجود دارد که این تجربه‌های مذهبی منحصر به مسلمانان است. اما درنهایت همه ما انسان هستیم. افراد مختلف، عقاید متفاوتی دارند اما احساسات مشترکی را تجربه می‌کنند. در این مورد به خصوص، من و «فرزان نیکپور»؛ همراه ایرانی‌ام، به مدت دو هفته و نیم در حال سفر بودیم و صحنه‌های زیادی در طول پیاده روی دیده بودیم و اتفاقات زیادی را تجربه کرده بودیم. ما در بین میلیون‌ها نفر از مردم در یک فضای پر از صلح به کربلا رسیده بودیم و آن بغض من، احساسی بود که بعد از تمام این‌ها داشتم. این میزان دلدادگی و عشق آدم ها به یک شخصیت متحیر کننده است.»
او و همکار ایرانی‌اش فرزان برنامه‌ریزی برای طول مسیر پیاده‌روی نداشته‌اند و مانند همه زائرین پیاده‌روی، جایی را برای ماندن از قبل هماهنگ نکرده بودند. پیاده می‌رفتند تا جایی که کسی آنان را به درون منزل یا موکب دعوت کند که هرجایی می‌روند این اتفاق می‌افتد. فرزان مستندساز ایرانی است که او را در این سفر همراهی کرده است. او را پدر دوم خود می‌داند و اینطور توصیفش می‌کند:«یک مسلمان شیعه است و همه ارزش‌های خارق‌العاده این مکتب را دارد»
امام حسین (ع) دروازه ورود به ایمان
«من تا قبل از پیاده‌روی اربعین در تجربه مشابهی حضور نداشتم و آنجا بود که متوجه شدم که به‌عنوان یک ژورنالیست، آگاهی و درک زیادی از «ایمان» ندارم. من ۲۵ سالم است و همیشه در حال سفر هستم اما اربعین یک تجربه حیاتی و منحصربه‌فرد برای من بود و باعث شد با ایمان به‌عنوان یک وجه از زندگی آشنا شوم و در مورد آن بیشتر جست و جو کنم. امام حسین(ع) شخصیتی بود که سبب آشنایی من با ایمان شد و این امام در واقع مسیح دوم برای من به شمار می آید.»
این عکاس حضور در حرم حضرت زینب(س) را آرزوی خود توصیف کرد و خاطرنشان ساخت که از این مساله هیجان زده است.
حضور و مشارکت پر رنگ زنان در اربعین
«در سال ۲۰۱۸، پنجاه و هفت درصد افرادی که در پیاده روی اربعین شرکت می کردند، زنان بودند. با این وجود در گزارش های رسانه های خارجی و عکس هایی که از مراسم منتشر شده بود، به‌ندرت حضور این زنان را می‌بینید. زنان در این مراسم غذا می‌پزند و بدون هیچ چشم داشتی به زائرها محبت می‌کنند و همزمان از بچه هایشان هم مراقبت می‌کنند. موکب ها زنانه و مردانه هستند اما در واقع موکب های زنانه، زنان و بچه‌ها هستند و بچه‌هایی که تازه به دنیا آمده‌اند و کودکان هم در این موکب‌ها حضور دارند که نگه‌داری از آن‌ها در عین پذیرایی از مهمان‌ها و رسیدگی به امور مختلف مشکل است. به نظر من این خیلی مهم است که این استقلال زنان و مدیریتی که دارند دیده شود و در رسانه ها انعکاس داده شود. اربعین واقعاً فرصت بسیار خوبی است برای اینکه رسانه ها دقیق نگاه کنند و ببینند زنان مسلمان واقعاً چگونه هستند.»
مردی با ساق پا و شانه ترکش خورده از داعش زیباترین عکس امیلی از راهپیمایی
«اسم او سعید است و یک مرد ۳۵ ساله عراقی است که پنج سال از عمرش را به‌عنوان نیروی داوطلب در جنگ با داعش شرکت کرده است. امسال بعد از اینکه چندین بار از ساق پا و شانه اش ترکش و گلوله خوردند، به خانه برگشته است. سعید حدود ۱۰۰ نفر از داعشی‌ها را دستگیر و بازجویی کرده است و از آن‌ها پرسیده است: “اعتقادات شما چیست؟” و هر بار آن‌ها پاسخ داده‌اند که “ما به چیزی اعتقاد نداریم” پدر و پدربزرگ سعید نیز در برابر صدام حسین جنگیده‌اند و خانواده‌اش مبارزان شناخته شده‌ای هستند. او می‌گفت: “نیروهای عراقی داوطلب ما بسیار قوی هستند و توسط رهبران مذهبی ما که دستور جهاد به ما داده‌اند،هدایت می‌شوند. حتی الآن من آماده‌ام درصورتی که به من نیاز باشد به میدان جنگ برم. دو ساعت به من زمان بدهید، من آنجا خواهم بود”»
«به نظرم این موضوع خیلی مهم است که مردم بدانند اکثریت کسانی که از این مراسم حمایت می‌کنند یا وظیفه تأمین امنیت آن را بر عهده‌دارند، کسانی هستند که اخیراً از جنگ برگشته‌اند. به نظر من سعید یکی از زیباترین مثال‌ها از مهربانی و محبت مردم عراق است.»
ممنون از اینکه به عراق رفتی!
امیلی گرت وایت در طول مدت روایت سفر پیاده روی و بعد از آن پیام های زیادی از مخاطبینش از کشورهای مختلف دریافت کرده است که برخی از آنان را در صفحه اینستاگرام خودش منتشر نمود.
یکی از مخاطبینش نوشته: «من استوری شما و تجربیات تان در عراق و اربعین را دیدم و احساس فوق العاده‌ای پیدا کردم. قبلا خجالت می‌کشیدم به دیگران بگویم به عراق می روم به این خاطر که آن موقع کسی نمی‌دانست عراقی‌ها واقعا چگونه هستند. آن ها فکر می کردند ما همه نیازمند و فقیر هستنیم. اما ممنونم از افرادی مثل شما که این حقیقت را به بقیه به اشتراک گذاشتید که عراق فقط ترس و گرسنگی نیست بلکه عشق و محبت ناب است. تاکنون هر سال من تلاش می‌کردم در طول این مدت بروم و به دیگران ثابت کنم عراق یکی از زیباترین کشورها در دنیاست. ممنون از اینکه به عراق رفتی و روایتت را به اشتراک گذاشتی.»
پیام دیگری از یک مسلمان کشمیری دریافت کرده که نوشته: «دیدن روایت شما از اربعین من را به اشک ریختن واداشت؛ من یک مسلمان شیعه از سرزمین اشغال شده و ستم دیده کشمیر هستم؛ بسیار خوشحال شدم که یک روزنامه نگار بریتانیایی تصویری واقعی از تشیع نشان‌داده است. »
