صراط عشق؛ مجله ی فرهنگی، معرفتی، ادبی، هنری مجله ی فرهنگی، معرفتی، ادبی، هنری
چکیده دستاورد سیاستهای ارزی دولت از یکسو، و برنامه‌هایش در زمینه گردشگری از سوی دیگر همین جمله است:
«رایگان سفر خارجی بروید، ما همه هزینه‌هایش را از جیب و مالیات مردم می‌پردازیم».
بازار ارز که در سه ماه گذشته به شدت آشفته شده، در کنار بقیه بخشها، وضعیت گردشگری ایران را هم به قهقراء برده است.
برخلاف تصوری که دولتمردان ارائه داده و گردشگری خارجی را به‌عنوان پدیده‌ای لوکس و اشرافی، در اینگونه موارد در اولویت نمی‌گذارند، اتفاقا در شرایط کنونی گردشگری پیامد بسیار چشمگیری در وضعیت ارزی کشور دارد.
سیاستهای ارزی دولت نه تنها باعث شده است که گردشگران خارجی با مشکلات زیادی به ایران بیایند، بلکه با یک محاسبه ساده، دعوت ایرانی‌ها به سفرهای خارجی است.
چکیده دستاورد سیاستهای ارزی دولت از یکسو، و برنامه‌هایش در زمینه گردشگری از سوی دیگر همین جمله بالاست: «رایگان سفر خارجی بروید، ما همه هزینه‌هایش را می‌پردازیم».
بازار ارز که در سه ماه گذشته به شدت آشفته شده، در کنار بقیه بخشها، وضعیت گردشگری ایران را هم به قهقراء برده است. برخلاف تصوری که دولتمردان ارائه داده و گردشگری خارجی را به‌عنوان پدیده‌ای لوکس و اشرافی، در اینگونه موارد در اولویت نمی‌گذارند، اتفاقا در شرایط کنونی گردشگری پیامد بسیار چشمگیری در وضعیت ارزی کشور دارد. دلایل این اهمیت را در زیر بر می‌شمریم:
در زمانه‌ای که ارز در کشور بسیار کمیاب است و با انواع محدودیتها و تحریمهای ارزی روبرو هستیم، گردشگران ورودی می‌توانند یکی از راه‌های ورود ارز به کشور باشند.
البته بی‌گمان شمار گردشگران ورودی در این زمینه مهم است.
هر گردشگر ورودی اگر به‌طور میانگین دو هزار دلار در کشور خرج کند، یک میلیون گردشگر می‌تواند دو میلیارد دلار ارز به کشور بیاورد.
البته همان اندک شمار گردشگران خارجی هم به خاطر سیاستهای نامشخص ارزی کشور و تعطیل کردن صرافی‌ها و غیرقانونی اعلام کردن خرید و فروش دلار، پای‌شان از ایران بریده شده. گزارشهای بسیاری در این دو ماهه نشان می‌دهد بسیاری از گردشگران خارجی در خیابانهای ایران به دنبال مبادله دلار خود با ریال بوده‌اند؛ اما به دلیل ممنوعیت صرافی‌ها از یکسو و پاسخگو نبودن شعب ارزی بانکها، سردرگمی و نارضایتی گردشگران را در پی داشت.
نکته بسیار مهمتر، بحث ارز مسافرتی است.
از آنجا که گردشگران برای مسافرت نیاز به ارز دارند و صرافی‌ها دلار نمی‌فروشند، دولت دوباره از سیاست پیشین خود درباره پایان عرضه ارز مسافرتی کوتاه آمد و به گردشگران وعده داد برای کشورهای نزدیک پانصد دلار و برای کشورهای دور، هزار دلار ارز مسافرتی با نرخ دولتی ۴۲۰۰ تومان بپردازد. عملی شدن این وعده باعث شد بسیاری از ایرانیان که حتی در شرایط نابسامان کنونی به فکر سفرهای درونی هم نبودند، برنامه سفرهای بیرون از کشور بچینند. دلیل این کار هم بسیار ساده است: تفاوت نرخ ارز دولتی با نرخ بازار آزاد (که اکنون تقریبا چهار هزار تومان است) این امکان را به ایرانیان می‌دهد که با همین تفاوت نرخ، همه هزینه‌های یک سفر بیرون از کشور را تامین کنند. در نظر بگیرید پانصد دلار برای کشورهای نزدیک می‌تواند دو میلیون تومان سود برای گردشگر به دست آورد. در حالی‌که تور یک هفته‌ای استانبول (که بلیط هواپیما و هزینه هتل را در بر می‌گیرد) را می‌توان با بهایی کمتر از یک و نیم میلیون تومان یافت که با دویست و بیست هزار تومان عوارض خروج از کشور، می‌شود یک میلیون و هفصد هزار تومان و باقیمانده هم خرج خوراک می‌شود. همین سفر را اگر با تعداد روزهای کمتری بروی، پول خرید و سوغات را هم می‌توان به دست آورد.
همچنانکه مثلا تور یک هفته‌ای مالزی را می‌توان دو میلیون و هشتصد هزار تومان خرید و با کنار نهادن دویست و بیست هزار تومان عوارض خروج از کشور، یک میلیون تومان برای خوراک و خرید شما در مالزی باقی می‌ماند. یعنی دولت با این سیاست خود، عملا دارد هم به بیرون رفتن ارز از کشور یاری می‌رساند و هم هزینه تمام و کمال یک سفر رایگان بیرون از کشور هر ایرانی به همراه پول خوراک و خریدش را می‌پردازد؛ آن هم در حالی‌که خودش در سیاست نادرست دیگری، تلاش دارد سفرهای بیرون از کشور ایرانیان را به شیوه‌های گوناگون سخت و محدود کند. همین است که در این مدت، ایرانیان بسیاری را دیده‌ام که با همین شیوه به ترکیه آمده‌اند.
با کنار هم هادن این دو مورد بالا، مشخص می‌شود در حالی‌که سیاست ارزی کشور عملا مانع ورود گردشگران خارجی و بنابراین از دست دادن ارزی که همراه خود می‌آوردند شده، ارز رایگان در اختیار گردشگران ایرانی می‌گذارد تا از کشور بیرون برده و به بحران ارزی کشور، دامن بزنند.
