باسمهتعالی
دروازۀ شهر علم
محمد(ص)، آخرین فرستادۀ خدا و حامل علم الهی، یاران و اصحابی داشت که از علم او بهره می بردند. علی(ع) یکی از این اصحاب بود
شماره | تقسیم بندی کلی | عنوان | توضیحات |
1 | دوران خردسالی | تولد در خانۀ کعبه | علی تنها کسی است که به شکلی معجزه وار درون خانۀ کعبه به دنیا آمد |
2 | فرزند بزرگترین پشتیبان رسول خدا | پدرش ابوطالب بود. عموی آخرین فرستادۀ خدا و کسی که محمد را از 8 سالگی سرپرستی کرد.
ابوطالب پس از آغاز رسالت محمد، بزرگترین پشتیبان او در مقابل کفار قریش بود. او تا آخر عمر، زندگیش را وقف رسالت محمد کرد. |
|
3 | پرورشیافتۀ دامان پیامبر | علی از کودکی تحت سرپرستی محمد قرار گرفت و پیامبر، خود، او را پرورش داد و تربیت کرد. | |
4 | اولین فرد | اولین مرد مسلمان | علی اولین مردی بود که دعوت پیامبر به اسلام را پذیرفت |
5 | از آغاز دعوت، وصی پیامبر | در آغاز بعثت و در اولین دعوت عمومی در جمع بزرگان مکه، پیامبر درباره علی چنین گفت: «ای خویشاوندان من، بدانید که علی، برادر، و وصی و جانشین من در میان شماست.» | |
6 | نماینده پیامبر در مکه | پیامبر، پس از هجرت به مدینه، علی را به عنوان نمایندۀ خود در مکه، مسئول بازگرداندن امانتهایی نمود، که مردم به ایشان سپرده بودند. | |
7 | سپر پیامبر | در شبی که 40 مرد مسلح قصد جان پیامبر را داشتند، علی بهجای او در بستر خوابید، و جان پیامبر را نجات داد. | |
8 | در جنگ | فداکاری در احد | علی در جنگ احد، برای حفظ جان پیامبر، چنان از خودگذشتگی نشان داد که جبرئیل نازل شد و گفت: «این نهایت ایثار و فداکاری است که او از خود نشان میدهد» پیامبر پاسخ داد: «او از من است و من از اویم»
پس از کشته شدن نه تن از پرچمداران دشمن به دست او، ندایی آسمانی شنیده شد که میگفت: «لافتیالاعلی،لاسیفالاذوالفقار» (هیچ جوانمردیچونعلیو هیچشمشیریچونذوالفقارنیست.) |
9 | شگفتی ساز جنگ احزاب | او در جنگ احزاب با شکست دادن بزرگترین سردار عرب، عمربن عبدود، اسلام را از خطر نابودی حفظ کرد. پیامبر دربارۀ این حادثه فرمود: «ضربۀ علی در روز خندق از عبادت تمام جن و انس برتر است.» | |
10 | فاتح خیبر | در جنگ خیبر، هنگامیکه مسلمانان برای فتح مستحکمترین قلعه با مشکل مواجه شدند، و سردران سپاه، پس از چند روز، ناامید از پیروزی به نزد پیامبر بازگشتند، ایشان فرمودند: «فردا پرچم را به دست کسی میدهم که هرگز از نبرد نمیگریزد و به دشمن پشت نمیکند. او کسی است که خدا و رسول خدا او را دوست دارند و خداوند این دژ را به دست او میگشاید.» فردا پیامبر پرچم را به علی داد و علی با حرکتی معجزهوار، قلعه خیبر را فتح کرد. | |
11 | نسبت با پیامبر | همچون هارون برای موسی | در میان 27 نبردی که پیامبر، خود، فرمانده بود، علی تنها در جنگ تبوک حضور نداشت. در آن جنگ، پیامبر او را به جانشینی
خود در مدینه گمارد. البته علی علاقه داشت همراه پیامبر باشد اما پیامبر گفت: «آیا راضی نیستی که نسبت تو به من، همان نسبت هارون به موسی باشد، جز اینکه بعد از من پیامبری نیست؟» |
12 | عقد برادری با پیامبر | بعد از هجرت، پیامبر، بین مهاجرین و انصار، دوبهدو، پیمان برادری برقرار ساخت. در پایان تنها علی ماند که پیامبر کسی را برای برادری او انتخاب نکرده بود. علی علت را پرسید. پیامبر فرمود: «تو برادر من در این جهان و سرای دیگر هستی. به خدایی که مرا بهحق برانگیخته است، من کار برادری تو را عقب انداختم که تو را برادر خود انتخاب کنم. اخوتی که دامنۀ آن، هر دو جهان را فراگیرد.» | |
13 | داماد پیامبر | پیامبر، پارۀ تنش و سرور زنان عالم، فاطمه را، به اذن و فرمان الهی به عقد علی درآورد. | |
14 | عضو اهل بیت پیامبر | پیامبر علی را همراه دخترش فاطمه و نوههایش حسن و حسین به مباهله با سران مسیحی نجران برد. این واقعه نشان داد که اهل بیت محدود به همین پنج تن است. | |
15 | همسایه مسجد | تنها خانه ای که پیامبر، اجازه داد درش به مسجد باز شود، خانۀ علی بود. پیامبر در پاسخ به اعتراض برخی اصحاب نسبت به این تبعیض فرمود: «خداوند به من دستور داده است تمام درهایی را که به مسجد باز میشود ببندم، جز درِ خانۀ علی را؛ و من هرگز از نزد خودم به بسته شدن دری، و یا بازماندن آن دستور نمیدهم. من در این مسائل پیرو فرمان خدا هستم.» | |
16 | وحی | حافظ و کاتب وحی | علی جزء کاتبان و حافظان وحی بود و همچنین منشی و کاتب مخصوص و معتمد پیامبر بود. |
17 | ابلاغ کننده ویژه وحی | پیامبر ابوبکر را برای ابلاغ سوره برائت به بت پرستان، روانه مکه نمود، اما کمی بعد تصمیم گرفت علی را جایگزین او کند و به علی دستور داد آیات را از ابوبکر بگیرد و برای مردم مکه قرائت کند.
وقتی علی به ابوبکر رسید و ابوبکر به مدینه بازگشت متواضعانه از پیامبر پرسید که آیا آیه ای در رابطه با او وحی شده است؟ پیامبر فرمود : «نه، اما فرمان یافتم که این سوره را یا خودم به مشرکان مکه ابلاغ کنم و یا کسی که از من است» |
|
18 | ولایت | هر کس من مولای اویم، علی مولای اوست | پیامبر در بازگشت از آخرین سفر حجش، در غدیر خم و در میان انبوه مسلمانان علی را به عنوان جانشین خود معرفی کرد و فرمود: «هرکس من مولای اویم، علی مولای اوست». تمام صحابه با علی بیعت کردند و این انتصاب را به او تبریک گفتند. |
19 | شهادت | شهادت در محراب | سر انجام در شب نوزدهم ماه رمضان علی، در محراب مسجد کوفه، در حین نماز و در سجده، با ضربۀ شمشیر مجروح شد و در شب بیست و یکم ماه رمضان به جوار معبود شتافت. |
20 | اختتامیه | دروازه علم پیامبر | پیامبر دربارۀ علی فرمود: «من شهر علم هستم و علی دروازۀ آناست. پس هر کس که طالب علم است از دروازهاش وارد شود.» |