بسم الله الرحمن الرحیم الحمدلله رب العالمین
[الأعلي1 ] – سَبِّحِ اسْمَ رَبِّکَ اْلأَعْلَي
نام پروردگار والاي خود را به پاکي بستاي:
[العلق1 ] – اقْرَأْ بِاسْم رَبِّکَ الَّذي خَلَقَ
بخوان به نام پروردگارت که آفريد.
[العلق3 ] – اقْرَأْ وَ رَبُّکَ اْلأَکْرَمُ
بخوان، و پروردگار تو کريمترين [کريمان] است.
قَالَ رَسُولُ الله صلی الله علیه و آله وسلم یُقَالُ لِصَاحِبِ الْقُرْآنِ اقْرَأْ وَ ارْقَهْ وَ رَتِّلْ کَمَا کُنْتَ تُرَتِّلُ فِی الدُّنْیَا فَإِنَّ مَنْزِلَکَ عِنْدَ آخِرِ آیَهٍ تَقْرَؤُهَا.
حضرت رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمود: به همنشین قرآن گفته میشود: «بخوان و بالا رو و چنانکه در دنیا به آرامی میخواندی، به آرامی بخوان، زیرا جایگاهت به نزد آخرین آیهای است که آن را میخوانی».
تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۷، ص۱۳۶ وسایل الشیعهً، ج۶، ص۱۹۱/ بحرالعرفان، ج۱۶، ص۲۰۱/ نورالثقلین
پیامبر اکرم(ص) فرمود: إنَّما بُعِثتُ لاُتَمِّمَ مَکارِمَ الخلاقِ؛ من تنها براى تکمیل فضائل اخلاقى مبعوث شدهام.
و امیرالمؤمنین(ع) فرمود: اگر ما امید و ایمانى به بهشت و ترس و وحشتى از دوزخ، و انتظار ثواب و عقابى نمىداشتیم، شایسته بود به سراغ فضائل اخلاقى برویم، چرا که آنها راهنماى نجات و پیروزى و موفقیت هستند.
پای درس استادآیتالله جوادی آملی پیرامون اخلاق اسلامی:
در روایات هست که روز قیامت «یُقَالُ لَهُ (لِصَاحِبِ الْقُرْآنِ) اقْرَأْ وَ ارْقَه»؛ به قاری قرآن و صاحب قرآن گفته میشود بخوان و بالا برو! انسان ممکن است در دنیا یک قرآن را ختم کند، چون خواندن و قرائت ظاهری قرآن دشوار نیست، ممکن است کسی این شش هزار آیه را یکی پس از دیگری بخواند و تمام کند، اما در قیامت اینچنین نیست، بعضیها چهار آیه میخوانند و خسته میشوند، بعضیها پنج آیه را میخوانند و خسته میشوند، عدهای هم پنجاه آیه را میخوانند و خسته میشوند، اینطور نیست که مانند دنیا هر چه که بخواهد بتواند بخواند، بلکه همانگونه که به هر آیهای عمل کرده است، میتواند بخواند و بالا برود و هر آیهای که عمل نکرده یا متوجه نشده است، نمیتواند بخواند.
اگر در قیامت اینگونه باشد که فقط با خواندن آیات قرآن درجات کسی بالا برود، همه میتوانستند به درجات فراوانی نائل شوند.
بنابراین بعضیها سه یا چهار آیه را میتوانند بخوانند، برای اینکه به این سه یا چهار آیه عمل کردهاند، یا اینکه همین سه، چهار آیه را فهمیدهاند، بعضیها آیات بیشتری را فهمیدند و به آیات بیشتری عمل کردند و به همین ترتیب؛ البته آن کسی که در دنیا چندین بار قرآن را ختم کرده است یا قرآن را حفظ کرده است، ثواب آن را به او می دهند، اما اینچنین نیست که هر چقدر خواست بخواند و بالا برود.
خواندن ظاهری قرآن هم خود انگیزهای است، برای اینکه ـ انشاءالله ـ نخست معنای آیه را بفهمند، سپس اگر اخلاقی است به آن مزین شوند، اگر آیهای فقهی و حقوقی است عمل کنند و در مرحله سوم بالا بروند. از این جهت برخی پنج، شش آیه را میخوانند، بعضیها پنجاه، شصت آیه را میخوانند و بعضی دویست، سیصد آیه! هر کس برابر فهم و ایمان و تخلّق و عمل خود، قدرت خواندن دارد، نه هر اندازه که در دنیا قرآن خوانده است.
از این رو به ما نگفتند: «هر کس کار نیکی انجام داد برایش ده برابر پاداش است» بلکه گفتند: «مَنْ جاءَ بِالْحَسَنَة …»؛ «هر کس نیکی با خود آورد …»؛ در قیامت اگر کسی نقد آورد و چیزی در دست او بود مهم است، نه اینکه در دنیا هر چه کرد. خیلی از چیزها است که انسان در دنیا کارش را انجام میدهد، پاداشش را هم نقد میگیرد، اما بعضی از کارها است که فقط پاداشش در قیامت هست: «مَنْ جاءَ بِالْحَسَنَة فَلَهُ عَشْرُ أَمْثَالِهَا…. أنعام160 » ؛ یعنی اگر کسی نقداً چیزی در دست او باشد و وارد صحنه قیامت شود، آنگاه برایش ده برابر پاداش است و اگر کسی توانست آنجا چند آیه بیشتر بخواند، آنگاه مصداق «یُقَالُ لَهُ (لِصَاحِبِ الْقُرْآنِ) اقْرَأْ وَ ارْقَه» میشود… غفرالله لنا ولکم
[الإسراء14 ] – اقْرَأْ کِتابَکَ کَفي بِنَفْسِکَ الْيَوْمَ عَلَيْکَ حَسيبًا
«نامهات را بخوان؛ کافي است که امروز خودت حسابرس خود باشي».
اللهم صل علی محمد وآل محمدوعجل فرجهم