جدول خطبه غدیریه [در 477 فراز]

الإحتجاج–‏1 ص55

حَدَّثَنِي السَّيِّدُ الْعَالِمُ الْعَابِدُ أَبُو جَعْفَرٍ مَهْدِيُّ بْنُ أَبِي حَرْبٍ الْحُسَيْنِيُّ الْمَرْعَشِيُّ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ أَخْبَرَنَا الشَّيْخُ أَبُو عَلِيٍّ الْحَسَنُ بْنُ الشَّيْخِ السَّعِيدِ أَبِي جَعْفَرٍ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الطُّوسِيِّ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ أَخْبَرَنِي الشَّيْخُ السَّعِيدُ الْوَالِدُ أَبُو جَعْفَرٍ قَدَّسَ اللَّهُ رُوحَهُ قَالَ أَخْبَرَنِي جَمَاعَةٌ عَن أَبِي مُحَمَّدٍ هَارُونَ بْنِ مُوسَى التَّلَّعُكْبَرِيِّ قَالَ أَخْبَرَنَا أَبُو عَلِيٍّ مُحَمَّدُ بْنُ هَمَّامٍ قَالَ أَخْبَرَنَا عَلِيٌّ السُّورِيُّ قَالَ أَخْبَرَنَا أَبُو مُحَمَّدٍ الْعَلَوِيُّ مِنْ وُلْدِ الْأَفْطَسِ وَ كَانَ مِنْ عِبَادِ اللَّهِ الصَّالِحِينَ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ مُوسَى الْهَمْدَا نِيُّ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ خَالِدٍ الطَّيَالِسِيُّ قَالَ حَدَّثَنَا سَيْفُ بْنُ عَمِيرَةَ وَ صَالِحُ بْنُ عُقْبَةَ جَمِيعاً عَنْ قَيْسِ بْنِ سِمْعَانَ عَنْ عَلْقَمَةَ بْنِ مُحَمَّدٍ الْحَضْرَمِيِّ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ ع أَنَّهُ قَالَ‏:

متن

ترجمه

م1

حَجَّ رَسُولُ اللَّهِ ص مِنَ الْمَدِينَةِ

رسول خدا (صلّى اللَّه عليه و آله) از مدینه عازم حجّ بود،

م2

وَ قَدْ بَلَّغَ‏ جَمِيعَ‏ الشَّرَائِعِ‏ قَوْمَهُ‏ غَيْرَ الْحَجِّ وَ الْوَلَايَةِ

در حالى كه تمام شرايع را بجز حجّ و ولايت، به مردم ابلاغ [تفهيم] كرده بود.

م3

فَأَتَاهُ جَبْرَئِيلُ ع فَقَالَ لَهُ: يَا مُحَمَّدُ إِنَّ اللَّهَ جَلَّ اسْمُهُ يُقْرِؤُكَ السَّلَامَ وَ يَقُولُ لَكَ:

در اين هنگام جبرئيل ع به حضورش آمد و گفت: اى محمد! خداوند (جَلَّ اسْمُهُ) سلام مى‌رساند و مى‏فرمايد:

م4

إِنِّي لَمْ أَقْبِضْ نَبِيّاً مِنْ أَنْبِيَائِي وَ لَا رَسُولًا مِنْ رُسُلِي إِلَّا بَعْدَ إِكْمَالِ دِينِي وَ تَأْكِيدِ حُجَّتِي

من هيچ پيامبرى از پيامبرانم و هیچ رسولی از رسولانم را قبض روح نكردم مگر پس از اکمال دينم و تاکید حجّتم،

م5

وَ قَدْ بَقِيَ عَلَيْكَ مِنْ ذَاكَ فَرِيضَتَانِ

و از اين دين، دو فریضه بر عهده‌ی تو باقى مانده است

م6

مِمَّا تَحْتَاجُ أَنْ تُبَلِّغَهُمَا قَوْمَكَ فَرِيضَةُ الْحَجِّ وَ فَرِيضَةُ الْوَلَايَةِ وَ الْخِلَافَةِ مِنْ بَعْدِكَ

كه بايد آنها را بر قوم خود ابلاغ [تفهيم] كنى، فریضه‌ی حجّ و فریضه‌ی ولايت و خلافت بعد از خودت را.

م7

فَإِنِّي لَمْ أُخَلِّ أَرْضِي مِنْ حُجَّةٍ وَ لَنْ أُخَلِّيَهَا أَبَداً

كه من هيچگاه زمين خود را از حجت خالى نگذاشته‌ام و هرگز خالى نخواهم گذاشت

م8

فَإِنَّ اللَّهَ جَلَّ ثَنَاؤُهُ يَأْمُرُكَ أَنْ تُبَلِّغَ قَوْمَكَ الْحَجَّ

و اكنون خداوند (جَلَّ ثَنَاؤُهُ) فرمان مى‏دهد که حج را بر قوم خود ابلاغ [تفهيم] كنى

م9

وَ تَحُجَّ وَ يَحُجَّ مَعَكَ‏ مَنِ اسْتَطاعَ إِلَيْهِ سَبِيلًا [آل‌عمران97] مِنْ أَهْلِ الْحَضَرِ وَ الْأَطْرَافِ وَ الْأَعْرَابِ

[بدين صورت كه] خودت حج گذارى و هر كس از شهرنشينان و ساكنان اطراف و بادیه‌نشینان كه مى‏توانند حج بگذارند، با تو همراه شوند

م10

وَ تُعَلِّمَهُمْ مِنْ مَعَالِمِ حَجِّهِمْ مِثْلَ مَا عَلَّمْتَهُمْ مِنْ صَلَاتِهِمْ وَ زَكَاتِهِمْ وَ صِيَامِهِمْ

تا احکام حج را به آنان بياموزى، همان‌گونه كه نماز و زكات و روزه را به ايشان آموختى،

م11

وَ تُوقِفَهُمْ مِنْ ذَلِكَ عَلَى مِثَالِ الَّذِي أَوْقَفْتَهُمْ عَلَيْهِ مِنْ جَمِيعِ مَا بَلَّغْتَهُمْ مِنَ الشَّرَائِعِ

و مردم را با حج آشنا کنی همان­گونه كه مردم را با دیگر شرایع دين آشنا کردی

م12

فَنَادَى مُنَادِي رَسُولِ اللَّهِ ص فِي النَّاسِ: أَلَا إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ يُرِيدُ الْحَجَّ

پس منادى رسول‌الله(ص) ميان مردم ندا داد كه همانا رسول‌الله(ص) اراده‌ی حج دارد

م13

وَ أَنْ يُعَلِّمَكُمْ مِنْ ذَلِكَ مِثْلَ الَّذِي عَلَّمَكُمْ مِنْ شَرَائِعِ دِينِكُمْ

تا حج را به شما بیاموزد همان‌گونه كه سایر شرایع دینتان را به شما آموخته است

م14

وَ يُوقِفَكُمْ مِنْ ذَاكَ عَلَى مَا أَوْقَفَكُمْ عَلَيْهِ مِنْ غَيْرِهِ

و شما را با حج آشنا کند همان‌گونه که شما را با غیر آن آشنا کرد.

م15

فَخَرَجَ ص وَ خَرَجَ مَعَهُ النَّاسُ وَ أَصْغَوْا إِلَيْهِ لِيَنْظُرُوا مَا يَصْنَعُ فَيَصْنَعُوا مِثْلَهُ

پس پيامبر(ص) از مدينه بيرون آمد و مردم نیز همراه او بيرون آمدند و گوش به سخنان ايشان دادند تا ببینند ایشان چکار می‌کند تا آنها هم همانگونه رفتار ‏كنند.

م16

فَحَجَّ بِهِمْ وَ بَلَغَ مَنْ حَجَّ مَعَ رَسُولِ اللَّهِ مِنْ أَهْلِ الْمَدِينَةِ وَ أَهْلِ الْأَطْرَافِ وَ الْأَعْرَابِ سَبْعِينَ أَلْفَ إِنْسَانٍ أَوْ يَزِيدُونَ

پس با ایشان عازم حج شد و شمار همراهان رسول‌الله(ص) كه در حج شركت كردند، از مردم مدينه و حومة آن و ديگر اعراب، به هفتاد هزار يا بيشتر می‌رسید،

م17

عَلَى نَحْوِ عَدَدِ أَصْحَابِ مُوسَى السَّبْعِينَ أَلْفَ الَّذِينَ أَخَذَ عَلَيْهِمْ بَيْعَةَ هَارُونَ فَنَكَثُوا وَ اتَّبَعُوا الْعِجْلَ وَ السَّامِرِيَّ

به شمار هفتاد هزار همراه موسى(ع) كه از ايشان براى هارون بيعت گرفت، که بیعت خود را شکستند و از گوساله و سامری پیروی کردند.

م18

وَ كَذَلِكَ أَخَذَ رَسُولُ اللَّهِ ص الْبَيْعَةَ لِعَلِيٍّ بِالْخِلَافَةِ عَلَى عَدَدِ أَصْحَابِ مُوسَى

همچنین رسول‌الله(ص) از همراهانش که به تعداد همراهان موسی(ع) بودند، برای خلافت علی(ع) بیعت گرفت

م19

فَنَكَثُوا الْبَيْعَةَ وَ اتَّبَعُوا الْعِجْلَ وَ السَّامِرِيَّ سُنَّةً بِسُنَّةٍ وَ مِثْلًا بِمِثْلٍ

پس ایشان نیز همانند آنها بیعت‌شان را شکستند و از گوساله و سامری پیروی کردند.

م20

وَ اتَّصَلَتِ التَّلْبِيَةُ مَا بَيْنَ مَكَّةَ وَ الْمَدِينَةِ

و از مکه تا مدینه صدای تلبيه به گوش می‌رسید

م21

فَلَمَّا وَقَفَ بِالْمَوْقِفِ أَتَاهُ جَبْرَئِيلُ ع عَنِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ

و چون در عرفات وقوف کرد، جبرئيل(ع) از جانب خداوند عزّ و جلّ نزد او آمد

م22

فَقَالَ: يَا مُحَمَّدُ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يُقْرِؤُكَ السَّلَامَ وَ يَقُولُ لَكَ:

و گفت: اى محمد! خداوند عزّ و جلّ سلام مى‏رساند و مى‏فرمايد:

م23

إِنَّهُ قَدْ دَنَا أَجَلُكَ وَ مُدَّتُكَ وَ أَنَا مُسْتَقْدِمُكَ عَلَى مَا لَا بُدَّ مِنْهُ وَ لَا عَنْهُ مَحِيصٌ

همانا اجل تو نزديك و مدت عمرت سپرى شده است و من ترا به چيزى كه از آن چاره و گريزى نيست پيش مى‏برم.

م24

فَاعْهَدْ عَهْدَكَ وَ قَدِّمْ وَصِيَّتَكَ

پس عهدت را بگیر و وصیتت را بکن

م25

وَ اعْمِدْ إِلَى مَا عِنْدَكَ مِنَ الْعِلْمِ وَ مِيرَاثِ عُلُومِ الْأَنْبِيَاءِ مِنْ قَبْلِكَ وَ السِّلَاحِ وَ التَّابُوتِ وَ جَمِيعِ مَا عِنْدَكَ مِنْ آيَاتِ الْأَنْبِيَاءِ

و آنچه از علم و ميراث علوم انبیاء پيش از تو و سلاح و تابوتِ سكينه و همه‌ي آنچه از آيات انبیاء(ع) نزد تو هست را

م26

فَسَلِّمْهُ إِلَى وَصِيِّكَ وَ خَلِيفَتِكَ مِنْ بَعْدِكَ حُجَّتِيَ الْبَالِغَةِ عَلَى خَلْقِي عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ ع

به وصى و خليفه‌ی بعد از خودت؛ حجّت بالغه‌ام بر خلقم؛ على بن ابى طالب(ع)، تسلیم کن

م27

فَأَقِمْهُ لِلنَّاسِ عَلَماً

و او را بعنوان نشانه براى مردم برپا كن

م28

وَ جَدِّدْ عَهْدَهُ وَ مِيثَاقَهُ وَ بَيْعَتَهُ ،

و عهد و ميثاق و بیعت او را تجديد نما

م29

وَ ذَكِّرْهُمْ مَا أَخَذْتُ عَلَيْهِمْ مِنْ بَيْعَتِي وَ مِيثَاقِيَ الَّذِي وَاثَقْتُهُمْ ،

و به مردم بیعت و میثاقم را كه از ايشان گرفته‏ام، یادآوری کن 

م30

وَ عَهْدِيَ الَّذِي عَهِدْتُ إِلَيْهِمْ ، مِنْ وَلَايَةِ وَلِيِّي وَ مَوْلَاهُمْ وَ مَوْلَى كُلِّ مُؤْمِنٍ وَ مُؤْمِنَةٍ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ ع

و عهدم را که درباره‌ی ولایت ولیِّ خودم و مولاى ايشان و مولاى هر زن و مرد مؤمن، على بن ابى طالب(ع)، با ایشان بسته‌ام را به آنها یادآوری کن 

م31

فَإِنِّي لَمْ أَقْبِضْ نَبِيّاً مِنَ الْأَنْبِيَاءِ إِلَّا مِنْ بَعْدِ إِكْمَالِ دِينِي وَ حُجَّتِي وَ إِتْمَامِ نِعْمَتِي بِوَلَايَةِ أَوْلِيَائِي وَ مُعَادَاةِ أَعْدَائِي

و همانا من هيچ يك از پيامبران را قبض روح نكردم مگر پس از کامل‌کردن دینم و حجتم و اتمام نعمتم بوسیله‌ی ولايت اوليای خود و دشمنی با دشمنانم

م32

وَ ذَلِكَ كَمَالُ تَوْحِيدِي وَ دِينِي وَ إِتْمَامُ نِعْمَتِي عَلَى خَلْقِي بِاتِّبَاعِ وَلِيِّي وَ طَاعَتِهِ

و اين همان کمال توحید و دین من و اتمام نعمتم بر خلقم است که بوسیله‌ی تبعیت و طاعت ولیِّ من حاصل می‌شود

م33

وَ ذَلِكَ أَنِّي لَا أَتْرُكُ أَرْضِي بِغَيْرِ وَلِيٍّ وَ لَا قَيِّمٍ لِيَكُونَ حُجَّةً لِي عَلَى خَلْقِي

برای اینکه من هرگز زمين را بدون ولیّ و قيّم رها نمى‏كنم تا او حجت من در برابر خلقم باشد

م34

فَ الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ [المائدة3]

پس امروز دين شما را برایتان كامل کردم

م35

وَ أَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي [المائدة3]

و نعمت خود را بر شما تامّ كردم

م36

وَ رَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلامَ دِيناً [المائدة3]

و به دین اسلام برای شما راضی شدم

م37

بِوَلَايَةِ وَلِيِّي وَ مَوْلَى كُلِّ مُؤْمِنٍ وَ مُؤْمِنَةٍ عَلِيٍّ عَبْدِي وَ وَصِيِّ نَبِيِّي وَ الْخَلِيفَةِ مِنْ بَعْدِهِ

با ولایت ولىِّ خودم و مولاى هر مرد و زن مؤمنی، على بنده‌ام که وصىِّ نبیّ‌ام و خليفه‌ی پس از اوست

م38

وَ حُجَّتِيَ الْبَالِغَةِ عَلَى خَلْقِي

و حجت بالغه‌ي من بر خلق من است.

م39

مَقْرُونٌ طَاعَتُهُ بِطَاعَةِ مُحَمَّدٍ نَبِيِّي

طاعت او مقرون به طاعت محمد(ص) پیامبر من است

م40

وَ مَقْرُونٌ طَاعَتُهُ مَعَ طَاعَةِ مُحَمَّدٍ بِطَاعَتِي

و طاعت او همراه طاعت محمد(ص) مقرون به طاعت من است

م41

مَنْ أَطَاعَهُ فَقَدْ أَطَاعَنِي

هر که او را اطاعت کند، مرا اطاعت کرده

م42

وَ مَنْ عَصَاهُ فَقَدْ عَصَانِي

و هر که او را عصیان کند، مرا عصيان کرده است

م43

جَعَلْتُهُ عَلَماً بَيْنِي وَ بَيْنَ خَلْقِي

او را نشانه‏ی ميان خود و خلقم قرار دادم

م44

مَنْ عَرَفَهُ كَانَ مُؤْمِناً

هر كه نسبت به او معرفت پيدا كند، مؤمن است

م45

وَ مَنْ أَنْكَرَهُ كَانَ كَافِراً

و هر که او را انکار کند، كافر است

م46

وَ مَنْ أَشْرَكَ بَيْعَتَهُ كَانَ مُشْرِكاً

و هر كه در بيعت او دیگری را شريك سازد، مشرك است

م47

وَ مَنْ لَقِيَنِي بِوَلَايَتِهِ دَخَلَ الْجَنَّةَ

و هر كه با ولايت او مرا ملاقات کند، وارد بهشت می‌شود

م48

وَ مَنْ لَقِيَنِي بِعَدَاوَتِهِ دَخَلَ النَّارَ

و هر كه با دشمنی او مرا ملاقات کند، وارد آتش می‌شود

م49

فَأَقِمْ يَا مُحَمَّدُ عَلِيّاً عَلَماً

اى محمّد، علىّ را به عنوان نشانه منصوب كن

م50

وَ خُذْ عَلَيْهِمُ الْبَيْعَةَ

و از آنان برايش بيعت بگير

م51

وَ جَدِّدْ عَهْدِي وَ مِيثَاقِي لَهُمُ الَّذِي وَاثَقْتُهُمْ عَلَيْهِ ،

و عهد و ميثاق مرا كه از ايشان گرفته‏ام، تجديد كن

م52

فَإِنِّي قَابِضُكَ إِلَيَّ وَ مُسْتَقْدِمُكَ عَلَيَّ

که من جانت را ستانده و نزد خود فرا مى‏خوانم

م53

فَخَشِيَ رَسُولُ اللَّهِ ص مِنْ قَوْمِهِ وَ أَهْلِ النِّفَاقِ وَ الشِّقَاقِ أَنْ يَتَفَرَّقُوا وَ يَرْجِعُوا إِلَى الْجَاهِلِيَّةِ

پس رسول خدا(ص) نسبت به قوم خود و اهل نفاق و جدایی نگران شد كه مبادا از اسلام جدا شده و به جاهليّت بازگردند،

م54

لِمَا عَرَفَ مِنْ عَدَاوَتِهِمْ وَ لِمَا يَنْطَوِي عَلَيْهِ أَنْفُسُهُمْ لِعَلِيٍّ مِنَ الْعَدَاوَةِ وَ الْبَغْضَاءِ

زیرا به دشمنی آنها آگاه بود و از دشمنی و کینه‌ی درونی آنان نسبت به على خبر داشت.

م55

وَ سَأَلَ جَبْرَئِيلَ أَنْ يَسْأَلَ رَبَّهُ الْعِصْمَةَ مِنَ النَّاسِ

و از جبرئيل خواست كه از پروردگارش عصمت از مردم را درخواست کند

م56

وَ انْتَظَرَ أَنْ يَأْتِيَهُ جَبْرَئِيلُ بِالْعِصْمَةِ مِنَ النَّاسِ عَنِ اللَّهِ جَلَّ اسْمُهُ

و منتظر شد تا جبرئیل از جانب خداوند (جَلَّ اسْمُهُ) عصمت از مردم را برایش بیاورد

م57

فَأَخَّرَ ذَلِكَ إِلَى أَنْ بَلَغَ مَسْجِدَ الْخَيْفِ

پس‏ انجام اين کار را به تأخير انداخت تا اینکه به مسجد خيف رسید.

م58

فَأَتَاهُ جَبْرَئِيلُ ع فِي مَسْجِدِ الْخَيْفِ فَأَمَرَهُ بِأَنْ يَعْهَدَ عَهْدَهُ وَ يُقِيمَ عَلِيّاً عَلَماً لِلنَّاسِ يَهْتَدُونَ بِهِ

پس در مسجد خيف، بار ديگر جبرئيل(ع) نزد او آمد و او را امر کرد که عهد او را عهد بگیرد و علی را بعنوان نشانه برای مردم منصوب کند تا با او هدایت شوند.

م59

وَ لَمْ يَأْتِهِ بِالْعِصْمَةِ مِنَ اللَّهِ جَلَّ جَلَالُهُ بِالَّذِي أَرَادَ حَتَّى بَلَغَ كُرَاعَ الْغَمِيمِ بَيْنَ مَكَّةَ وَ الْمَدِينَةِ

اما عصمت برای چیزی که می‌خواست را از جانب خداوند (جَلَّ جَلالُه) برایش نیاورد تا اینکه به «كُرَاعَ الْغَمِيم» در بين راه مكّه و مدينه رسيد.

م60

فَأَتَاهُ جَبْرَئِيلُ وَ أَمَرَهُ بِالَّذِي أَتَاهُ فِيهِ مِنْ قِبَلِ اللَّهِ وَ لَمْ يَأْتِهِ بِالْعِصْمَةِ

در آنجا بار ديگر جبرئيل نزد او آمد و او را امر کرد به آنچه درباره‌ی علی(ع) از جانب خداوند برایش آورده بود ولی باز عصمت از مردم را برایش نیاورد

م61

فَقَالَ: يَا جَبْرَئِيلُ إِنِّي أَخْشَى قَوْمِي أَنْ يُكَذِّبُونِي وَ لَا يَقْبَلُوا قَوْلِي فِي عَلِيٍّ ع فَرَحَلَ

پيامبر به جبرئيل فرمود: بيم از آن دارم كه قوم من مرا تكذيب كنند و گفتار مرا درباره‌ی على(ع) نپذيرند. و حركت فرمود

م62

فَلَمَّا بَلَغَ غَدِيرَ خُمٍّ قَبْلَ الْجُحْفَةِ بِثَلَاثَةِ أَمْيَالٍ

و چون به غدير خم كه سه ميل قبل از جُحْفه است رسيدند

م63

أَتَاهُ جَبْرَئِيلُ ع عَلَى خَمْسِ سَاعَاتٍ مَضَتْ مِنَ النَّهَارِ بِالزَّجْرِ وَ الِانْتِهَارِ وَ الْعِصْمَةِ مِنَ النَّاسِ

پنج ساعت از روز گذشته بود که جبرئيل(ع) با فرمان توقف و عصمت از مردم، نزد او آمد

م64

فَقَالَ يَا مُحَمَّدُ إِنَّ اللَّهَ عَزَّوَ جَلَّ يُقْرِؤُكَ السَّلَامَ وَ يَقُولُ لَكَ:

و گفت: اى محمد! خداوند عزّ و جلّ سلامت مى‏رساند و می‌فرمايد:

م65

يا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ‏ [المائدة67] فِي عَلِيٍ‏

اى رسول! آنچه از پروردگارت درباره علی بر تو نازل شده، برسان

م66

وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ [المائدة67]

و اگر نرسانى رسالت او [خداوند] را انجام نداده‏اى

م67

وَ اللَّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ‏ [المائدة67]

و خداوند ترا از مردم محفوظ مى‏دارد.

م68

وَ كَانَ أَوَائِلُهُمْ قَرِيبٌ مِنَ الْجُحْفَةِ فَأَمَرَ بِأَنْ يُرَدَّ مَنْ تَقَدَّمَ مِنْهُمْ وَ يُحْبَسَ مَنْ تَأَخَّرَ عَنْهُمْ فِي ذَلِكَ الْمَكَانِ

مسلمانان پیشتاز نزديك جحفه رسيده بودند که پیامبر دستور داد آنها را كه جلو رفته بودند به اين مكان برگردانند و كسانى را هم كه از دنبال مى‏رسيدند همه را در آن مکان نگهدارند

م69

لِيُقِيمَ عَلِيّاً عَلَماً لِلنَّاسِ

تا پيامبر(ص) على(ع) را به عنوان نشانه منصوب کند.

م70

وَ يُبَلِّغَهُمْ مَا أَنْزَلَ اللَّهُ تَعَالَى فِي عَلِيٍّ وَ أَخْبَرَهُ بِأَنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ قَدْ عَصَمَهُ مِنَ النَّاسِ

و آنچه را كه خداوند متعال درباره‌ی علی(ع) نازل کرده است را به آنان برساند و اینکه جبرئیل به او خبر داده که خداوند عزّ و جلّ او را از مردم در امان نگه مي‌دارد.

م71

فَأَمَرَ رَسُولُ اللَّهِ عِنْدَ مَا جَاءَتْهُ الْعِصْمَةُ مُنَادِياً يُنَادِي فِي النَّاسِ بِالصَّلَاةَ جَامِعَةً

پس زمانی که عصمت آمد، رسول‌الله(ص) دستور داد در بین مردم ندا دهند كه همگان جمع شوند

م72

وَ يُرَدُّ مَنْ تَقَدَّمَ مِنْهُمْ وَ يُحْبَسُ مَنْ تَأَخَّرَ

و آنها كه جلو رفته بودند را برگردانند و نيز كسانى را كه مى‏رسيدند، آنجا نگهدارند

م73

وَ تَنَحَّى عَنْ يَمِينِ الطَّرِيقِ إِلَى جَنْبِ مَسْجِدِ الْغَدِيرِ

و كمى ‌از مسیر به سمت راست رفت و خود را كنار مسجد غدير رساند

م74

أَمَرَهُ بِذَلِكَ جَبْرَئِيلُ عَنِ اللَّهِ  عَزَّ وَ جَلَّ

كه جبرئيل از سوى خداوند عزّ و جلّ او را به این کار امر کرده بود.

م75

وَ كَانَ فِي الْمَوْضِعِ سَلَمَاتٌ فَأَمَرَ رَسُولُ‏ اللَّهِ ص أَنْ يُقَمَّ مَا تَحْتَهُنَّ وَ يُنْصَبَ لَهُ حِجَارَةٌ كَهَيْئَةِ الْمِنْبَرِ لِيُشْرِفَ عَلَى النَّاسِ

و آنجا چند درخت بود که رسول خدا‌(ص) دستور داد زير آن درختها را جاروب کنند و با سنگ چيزى شبيه منبر بسازند كه بر مردم مشرف باشد

م76

فَتَرَاجَعَ النَّاسُ وَ احْتُبِسَ أَوَاخِرُهُمْ فِي ذَلِكَ الْمَكَانِ لَا يَزَالُونَ

و چون همگان در آن مکان جمع شدند

م77

فَقَامَ رَسُولُ اللَّهِ ص فَوْقَ تِلْكَ الْأَحْجَارِ ثُمَّ حَمِدَ اللَّهَ تَعَالَى وَ أَثْنَى عَلَيْهِ فَقَالَ:

رسول‌الله(ص) بالاى آن سنگها ايستادند و پس از ستايش و ثنای خداوند متعال، فرمودند:

1

الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي عَلَا فِي تَوَحُّدِهِ

مي‌ستايم الله را كه به تنهايي در اوج اداره‌كردن عالم قرار دارد

2

وَ دَنَا فِي تَفَرُّدِهِ

و با اينكه فرد است، [به تمام موجودات، كه مركب هستند] نزديك است

3

وَ جَلَّ فِي سُلْطَانِهِ

و بسيار باشكوه حيطة سلطنت خود را مديريّت مي‌كند

4

وَ عَظُمَ فِي أَرْكَانِهِ

و در چارچوبة نظامي كه ايجاد كرده، خودش عظيم جلوه مي‌كند

5

وَ أَحاطَ بِكُلِّ شَيْ‏ءٍ عِلْماً [الطلاق12] وَ هُوَ فِي مَكَانِهِ

و علم او بر همه چيز احاطه دارد، در حالیکه در مکان خود است.

6

وَ قَهَرَ جَمِيعَ الْخَلْقِ بِقُدْرَتِهِ وَ بُرْهَانِهِ

و با قدرت خود و قوانيني كه وضع كرده، تمام خلايق را تحت سيطرة خويش قرار داده است

7

مَجِيداً لَمْ يَزَلْ

فرد با مَجد و عظمتي كه پیوسته چنين بوده

8

مَحْمُوداً لَا يَزَالُ

و ستوده‏اى كه پیوسته مورد حمد خواهد بود.

9

بَارِئَ الْمَسْمُوكَاتِ

او پديد‌آورندة آسمانهاى رفيع

10

وَ دَاحِيَ الْمَدْحُوَّاتِ

و گسترانندة زمينهاى پهناور است

11

وَ جَبَّارَ الْأَرَضِينَ وَ السَّمَاوَاتِ

فرمانرواي مطلق زمینها و آسمانها است،

12

قُدُّوسٌ سُبُّوحٌ

بسيار بلند‌مرتبه و بسيار پاكيزه [از آلايش‌ها] است،

13

رَبُّ الْمَلَائِكَةِ وَ الرُّوحِ

پروردگار فرشتگان و روح‌القدس است.

14

مُتَفَضِّلٌ عَلَى جَمِيعِ مَنْ بَرَأَهُ

تفضّل‌كننده بر همه‌ي آنچه خلق كرده،

15

مُتَطَوِّلٌ عَلَى جَمِيعِ مَنْ أَنْشَأَهُ

نعمت‌دهنده بر هر آنچه كه بوجود آورده است

16

يَلْحَظُ كُلَّ عَيْنٍ

همه‌ي ديده‏ها را مى‏بيند

17

وَ الْعُيُونُ لَا تَرَاهُ

و ديده‏ها او را نمى‏بينند

18

كَرِيمٌ حَلِيمٌ ذُو أَنَاةٍ

بزرگوار و بردبار و مهلت‌دهنده است

19

قَدْ وَسِعَ كُلَّ شَيْ‏ءٍ رَحْمَتُهُ

رحمتش همه چیز را فرا گرفته است

20

وَ مَنَّ عَلَيْهِمْ بِنِعْمَتِهِ

و با نعمت خود بر آنها [همه چيز] منّت نهاده است

21

لَا يُعَجِّلُ بِانْتِقَامِهِ

در اجراي كيفر مجرمان شتاب نمی‌کند

22

وَ لَا يُبَادِرُ إِلَيْهِمْ بِمَا اسْتَحَقُّوا مِنْ عَذَابِهِ

و به عذابی که درخورِ آن هستند، پيشى نمى‌گيرد

23

قَدْ فَهِمَ السَّرَائِرَ وَ عَلِمَ الضَّمَائِرَ

همه انديشه‏ها و آنچه را در ضمير دارند مى‏داند

24

وَ لَمْ تَخْفَ عَلَيْهِ الْمَكْنُونَاتُ

و پوشيده‏ها بر او پوشيده نيست

25

وَ لَا اشْتَبَهَتْ عَلَيْهِ الْخَفِيَّاتُ

و هيچ پوشيده‌اي بر او مشتبه نمى‏شود.

26

لَهُ الْإِحَاطَةُ بِكُلِّ شَيْ‏ءٍ

به همه چيز احاطه دارد

27

وَ الْغَلَبَةُ عَلَى كُلِّ شَيْ‏ءٍ

و بر همه چیز غالب است.

28

وَ الْقُوَّةُ فِي كُلِّ شَيْ‏ءٍ

بر همه چیز توان دارد

29

وَ الْقُدْرَةُ عَلَى كُلِّ شَيْ‏ءٍ

و بر هر چیز قدرت دارد.

30

وَ لَيْسَ مِثْلَهُ شَيْ‏ءٌ

هيچ چيز مانند او نيست

31

وَ هُوَ مُنْشِئُ الشَّيْ‏ءِ حِينَ لَا شَيْ‏ءَ

و او پديد آورنده‌ي اشياء است، آنگاه كه هيچ چيز نبود

32

دَائِمٌ قَائِمٌ‏ بِالْقِسْطِ لاإِلهَ إِلَّاهُوَالْعَزِيزُ الْحَكِيمُ‏ [آل‌عمران18]

هميشگى و بر پاى به دادگرى است. هيچ خدايى جز او نيست و او عزيز و حكيم است.

33

جَلَّ عَنْ أَنْ تُدْرِكَهُ‏ الْأَبْصارُ وَ هُوَ يُدْرِكُ الْأَبْصارَ وَ هُوَ اللَّطِيفُ الْخَبِيرُ [الأنعام103]

برتر از آن است كه چشمها او را دریابند و اوست که ديده‏ها را دریابد و او نامريى و به همه چيز آگاه است.

34

لَا يَلْحَقُ أَحَدٌ وَصْفَهُ مِنْ مُعَايَنَةٍ

كسی نمی‌تواند با دیدن، او را وصف كند

35

وَ لَا يَجِدُ أَحَدٌ كَيْفَ هُوَ مِنْ سِرٍّ وَ عَلَانِيَةٍ إِلَّا بِمَا دَلَّ عَزَّ وَ جَلَّ عَلَى نَفْسِهِ

و هيچ كس نمی‌تواند كيفيت او را چه نهان و چه آشكار دریابد مگر به آنچه كه خداوند عزّ و جلّ خود بر آن دلالت کرده.

36

وَ أَشْهَدُ أَنَّهُ اللَّهُ الَّذِي مَلَأَ الدَّهْرَ قُدْسُهُ

و گواهى مى‏دهم كه قدس خداوند همه‌ي روزگاران را انباشته است

37

وَ الَّذِي يُغَشِّي الْأَبَدَ نُورُهُ

و نور او ابد را در بر گرفته است.

38

وَ الَّذِي يُنْفِذُ أَمْرَهُ بِلَا مُشَاوَرَةِ مُشِيرٍ

او خداوندى است كه فرمان خود را بدون مشورت با مشاوران اجرا مى‌کند

39

وَ لَا مَعَهُ شَرِيكٌ فِي تَقْدِيرٍ

و در تقدیر [امور] شريك ندارد.

40

وَ لَا تَفَاوُتٌ فِي تَدْبِيرٍ

و هيچ تدبيرى از او فوت نمى‏شود.

41

صَوَّرَ مَا أَبْدَعَ عَلَى غَيْرِ مِثَالٍ

آنچه را كه ابداع کرده، بدون مثال و مانند بوده است

42

وَ خَلَقَ مَا خَلَقَ بِلَا مَعُونَةٍ مِنْ أَحَدٍ وَ لَا تَكَلُّفٍ وَ لَا احْتِيَالٍ

و آنچه را آفريده است بدون يارىِ كسى و بدون زحمت و چاره‌انديشى آفريده است.

43

أَنْشَأَهَا فَكَانَتْ

خلق را ایجاد کرده، پس بوجود آمده

44

وَ بَرَأَهَا فَبَانَتْ

و خلق کرده است، پس پديد شده است.

45

فَ هُوَ اللَّهُ الَّذِي لا إِلهَ إِلَّا هُوَ [الحشر22]

او خدايى است كه خدايى جز او نيست

46

الْمُتْقِنُ الصَّنْعَةِ الْحَسَنُ الصَّنِيعَةِ

خدایی كه همه چيز را متقن و نیکو آفريده است.

47

الْعَدْلُ الَّذِي لَا يَجُورُ

خداوند عادلى كه هرگز جور نمى‏كند

48

وَ الْأَكْرَمُ الَّذِي تَرْجِعُ إِلَيْهِ الْأُمُورُ

و کریمی كه همه‌ي امور به او باز مى‏گردد.

49

وَ أَشْهَدُ أَنَّهُ الَّذِي تَوَاضَعَ كُلُّ شَيْ‏ءٍ لِقُدْرَتِهِ

گواهى مى‏دهم او خدايى است كه همه چيز تسليم قدرت اوست

50

وَ خَضَعَ كُلُّ شَيْ‏ءٍ لِهَيْبَتِهِ

و همه چيز در برابر هیبت او خاضع است

51

مَلِكُ الْأَمْلَاكِ

او پادشاه پادشاهان است

52

وَ مُفْلِكُ الْأَفْلَاكِ

و فلك‌گردانِ افلاك مي‌باشد،

53

وَ مُسَخِّرُ الشَّمْسِ وَ الْقَمَرِ

خورشيد و ماه مسخّر اوست

54

كُلٌّ يَجْرِي لِأَجَلٍ مُسَمًّى [الرعد2]

و همه در مسير و مدت معينى روانند

55

يُكَوِّرُ اللَّيْلَ عَلَى النَّهارِ وَ يُكَوِّرُ النَّهارَ عَلَى اللَّيْلِ [الزمر5]‏ يَطْلُبُهُ حَثِيثاً [الأعراف54]

شب را بر روز مى‏افزايد و روز را بر شب مى‏افزايد و با شتاب در پى اوست.

56

قَاصِمُ كُلِّ جَبَّارٍ عَنِيدٍ [هود59 ] [إبراهيم15 ]

در هم شكننده‌ي هر ستمگر ستيزه‏جو

57

وَ مُهْلِكُ كُلِّ شَيْطَانٍ مَرِيدٍ[الحج3 ]

و نابود کننده‌ی هر شيطان سركش است.

58

لَمْ يَكُنْ مَعَهُ ضِدٌّ وَ لَا نِدٌّ

همراه او نه ضدّى است و نه شريكى

59

أَحَدٌ صَمَدٌلَمْ يَلِدْوَلَمْ يُولَدْوَلَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُواً أَحَدٌ[الإخلاص3و4]

يكتاى بى‏نياز است كه نه زاييده شده و نه مى‏زايد و نه هيچ كس همتاى اوست.

60

إِلَهٌ وَاحِدٌ

خداوند یکتا

61

وَ رَبٌّ مَاجِدٌ

و پروردگار بزرگوار

62

يَشَاءُ فَيُمْضِي

هر چه مى‏خواهد، همان مى‏شود

63

وَ يُرِيدُ فَيَقْضِي

و چون اراده فرمايد، حكم او جارى است

64

وَ يَعْلَمُ فَيُحْصِي

و به همه چیز علم دارد پس آنرا احصاء می‌کند.

65

وَ يُمِيتُ وَ يُحْيِي

و مى‏ميراند و زنده مى‏كند

66

وَ يُفْقِرُ وَ يُغْنِي

نيازمند و بى‏نياز مى‏كند

67

وَ يُضْحِكُ وَ يُبْكِي

و مى‏خنداند و مى‏گرياند

68

وَ يَمْنَعُ وَ يُعْطِي‏

و منع می‌کند و عطا می‌کند

69

لَهُ الْمُلْكُ وَ لَهُ الْحَمْدُ [التغابن1] بِيَدِهِ الْخَيْرُ

مُلك و ستايش از آن اوست و همه‌ی خیرات در دست اوست

70

وَ هُوَ عَلى‏ كُلِّ شَيْ‏ءٍ قَدِيرٌ [التغابن1]

و بر همه چیز قدرت دارد

71

يُولِجُ اللَّيْلَ فِي النَّهارِ [فاطر13]

شب را به روز در مى‏آورد

72

وَ يُولِجُ النَّهارَ فِي اللَّيْلِ [فاطر13]

و روز را به شب در مى‏آورد

73

لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ الْعَزِيزُ الْغَفَّارُ [الزمر5]

خدایی جز او نیست و عزیز و غفار است

74

مُجِيبُ الدُّعَاءِ

دعا را اجابت می‌کند

75

وَ مُجْزِلُ الْعَطَاءِ

و عطاى او بسيار است

76

مُحْصِي الْأَنْفَاسِ

نفسها را مى‏شمرد

77

وَ رَبُّ الْجِنَّةِ وَ النَّاسِ

پروردگار اجنّه و انسانها است

78

لَا يُشْكِلُ عَلَيْهِ شَيْ‏ءٌ

هيچ چيز بر او مشكل نيست

79

وَ لَا يُضْجِرُهُ صُرَاخُ الْمُسْتَصْرِخِينَ وَ لَا يُبْرِمُهُ إِلْحَاحُ الْمُلِحِّينَ

و فرياد فريادخواهان و اصرار اصراركنندگان او را دلتنگ نمى‏سازد

80

الْعَاصِمُ لِلصَّالِحِينَ

نگهدارنده‌ي صالحان

81

وَ الْمُوَفِّقُ لِلْمُفْلِحِينَ

و توفيق‌دهنده‌ي رستگاران

82

وَ مَوْلَى الْعَالَمِينَ

و مولاى همه‌ی اهل عالم است

83

الَّذِي اسْتَحَقَّ مِنْ كُلِّ مَنْ خَلَقَ أَنْ يَشْكُرَهُ وَ يَحْمَدَهُ

آنكه مستحق است همه‌ی مخلوقات  شکرگزار و ستایشگر او باشند.

84

أَحْمَدُهُ عَلَى السَّرَّاءِ وَ الضَّرَّاءِ وَ الشِدَّةِ وَ الرَّخَاءِ

او را در سختى و راحتی و شدت و آسايش ستايش مى‏كنم

85

وَ أُومِنُ بِهِ وَ بِمَلَائِكَتِهِ وَ كُتُبِهِ وَ رُسُلِهِ

به او و فرشتگانش و كتابها و رسولانش ایمان دارم.

86

أَسْمَعُ أَمْرَهُ وَ أُطِيعُ

فرمانش را مى‏شنوم و اطاعت مى‏كنم

87

وَ أُبَادِرُ إِلَى كُلِّ مَا يَرْضَاهُ

و به هر چه كه موجب رضایت او باشد مبادرت مى‏كنم

88

وَ أَسْتَسْلِمُ لِقَضَائِهِ رَغْبَةً فِي طَاعَتِهِ وَ خَوْفاً مِنْ عُقُوبَتِهِ

و تسليم قضاى او هستم براى رغبت در طاعت او و بيم از عقوبتش،

89

لِأَنَّهُ اللَّهُ الَّذِي لَا يُؤْمَنُ مَكْرُهُ

زيرا او خداوندى است كه هيچ كس از مكر او ايمن نيست

90

وَ لَا يُخَافُ‏ جَوْرُهُ

و کسی از جور او نمی‌ترسد (جائر نیست)

91

وَ أُقِرُّ لَهُ عَلَى نَفْسِي بِالْعُبُودِيَّةِ

بر خودم نسبت به او اقرار به بندگى می‌كنم

92

وَ أَشْهَدُ لَهُ بِالرُّبُوبِيَّةِ

گواهى مى‏دهم كه او پروردگار است

93

وَ أُؤَدِّي مَا أَوْحَى إِلَيَّ حَذَراً مِنْ أَنْ لَا أَفْعَلَ فَتَحُلَّ بِي مِنْهُ قَارِعَةٌ لَا يَدْفَعُهَا عَنِّي أَحَدٌ وَ إِنْ عَظُمَتْ حِيلَتُهُ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ

و آنچه را که به من وحى کرده، ابلاغ  می‌كنم برای دوری از آن كه اگر ابلاغ نكنم، عذابى از او به من برسد كه هيچ‌كس هر اندازه هم چاره‌‏ساز باشد، نتواند آن را از من باز دارد. و خدايى جز او نيست.

94

لِأَنَّهُ قَدْ أَعْلَمَنِي أَنِّي إِنْ لَمْ أُبَلِّغْ مَا أَنْزَلَ إِلَيَّ فَمَا بَلَّغْتُ رِسَالَتَهُ

زیرا به من اعلام کرده، اگر آنچه را بر من نازل كرده است ابلاغ نكنم، رسالت او را ابلاغ نكرده‏ام

95

وَ قَدْ ضَمِنَ لِي تَبَارَكَ وَ تَعَالَى الْعِصْمَةَ

و خداوند تبارك و تعالى خودش براى من محفوظ ماندن را تضمين کرده است

96

وَ هُوَ اللَّهُ الْكَافِي الْكَرِيمُ

و او خداوند کفایت کننده و كريم است

97

فَأَوْحَى إِلَيَّ‏ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ،يا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ‏ [المائدة67] فِي عَلِيٍّ يَعْنِي فِي الْخِلَافَةِ لِعَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ [ع]

و به من وحى کرده است: بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ اى رسول! آنچه از پروردگارت درباره‌ی علی بر تو نازل شده را برسان، یعنی درباره‌ی خلافت علی بن ابیطالب ع

98

‏وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ وَ اللَّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ [المائدة67]

كه اگر نرسانى، رسالت او را نرسانده‌ای و خداوند ترا از مردم محفوظ می‌دارد.

99

مَعَاشِرَ النَّاسِ مَا قَصَّرْتُ فِي تَبْلِيغِ مَا أَنْزَلَ اللَّهُ تَعَالَى إِلَيَّ

اى گروه مردم! من در رساندن آنچه خداوند بر من نازل کرده كوتاهى نكردم

100

وَ أَنَا مُبَيِّنٌ لَكُمْ سَبَبَ نُزُولِ هَذِهِ الْآيَةِ

و من براى شما سبب نزول اين آيه را بيان مى‏كنم

101

إِنَّ جَبْرَئِيلَ [ع] هَبَطَ إِلَيَّ مِرَاراً ثَلَاثاً يَأْمُرُنِي عَنِ السَّلَامِ رَبِّي وَ هُوَ السَّلَامُ

بدانيد كه جبرئيل ع سه بار به حضور من آمد و از سوى پروردگار من كه او خود سلام است به من امر كرد

102

أَنْ أَقُومَ فِي هَذَا الْمَشْهَدِ فَأُعْلِمَ كُلَّ أَبْيَضَ وَ أَسْوَدَ أَنَّ عَلِيَّ بْنَ أَبِي طَالِبٍ ع أَخِي وَ وَصِيِّي وَ خَلِيفَتِي وَ الْإِمَامُ مِنْ بَعْدِي

كه در چنين اجتماعى بپا خيزم و به همه افراد، سپيد و سياه، اعلام كنم كه على بن ابى طالب برادر و وصى و جانشين و امام بعد از من است.

103

الَّذِي مَحَلُّهُ مِنِّي مَحَلُّ هَارُونَ مِنْ مُوسَى إِلَّا أَنَّهُ لَا نَبِيَّ بَعْدِي

كسى كه جایگاه او نزد من، مانند جایگاه هارون نسبت به موسى است جز اينكه پس از من پيامبرى نيست.

104

وَ هُوَ وَلِيُّكُمْ مِنْ بَعْدِ اللَّهِ وَ رَسُولِهِ

و پس از خدا و رسول خدا او ولىّ شماست

105

وَ قَدْ أَنْزَلَ اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى عَلَيَّ بِذَلِكَ آيَةً مِنْ كِتَابِهِ

و خداوند تبارك و تعالى در اين مورد آيه‏اى از کتابش را بر من نازل کرده که:

106

إِنَّما وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلاةَ وَ يُؤْتُونَ الزَّكاةَ وَ هُمْ راكِعُونَ‏ [المائدة55]

همانا و به تحقيق ولى شما خدا و رسول خدا و كسانى هستند كه ايمان آورده و نماز را اقامه مى‏کنند و در حالى كه در ركوع هستند زكات مى‏دهند.

107

وَ عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ ع أَقَامَ الصَّلَاةَ وَ آتَى الزَّكَاةَ وَ هُوَ رَاكِعٌ يُرِيدُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ فِي كُلِّ حَالٍ

و على بن ابى طالب نماز را اقامه کرد و در حالى كه در ركوع بود زکات داد و در همه حال فقط خداى عزّ و جلّ را اراده مى‏كند.

108

وَ سَأَلْتُ جَبْرَئِيلَ أَنْ يَسْتَعْفِيَ لِي عَنْ تَبْلِيغِ ذَلِكَ إِلَيْكُمْ

من از جبرئيل خواستم كه از خداوند تقاضا كند مرا از تبليغ اين موضوع به شما معاف کند،

109

أَيُّهَا النَّاسُ لِعِلْمِي بِقِلَّةِ الْمُتَّقِينَ

ای مردم! زيرا مى‏دانم كه متقین اندک‌اند

110

وَ كَثْرَةِ الْمُنَافِقِينَ

و منافقان بسيارند

111

وَ إِدْغَالِ الْآثِمِينَ

112

وَ خَتْلِ الْمُسْتَهْزِءِينَ بِالْإِسْلَامِ

و مسخره ‏كنندگان به اسلام در كمين‌‏اند،

113

الَّذِينَ وَصَفَهُمُ اللَّهُ فِي كِتَابِهِ بِأَنَّهُمْ‏ يَقُولُونَ بِأَلْسِنَتِهِمْ ما لَيْسَ فِي قُلُوبِهِمْ‏ [الفتح11]

همانها كه خداوند آنان را در كتاب خود چنين توصيف کرده: آنان به زبانهاى خود چيزى مى‏گويند كه در دلهايشان نيست

114

وَ يَحْسَبُونَهُ‏ هَيِّناً وَ هُوَ عِنْدَ اللَّهِ عَظِيمٌ‏ [النور15]

و آن را سبك مى‏پندارند و حال آنكه در نزد خدا گناهى بزرگ است

115

وَ كَثْرَةِ أَذَاهُمْ لِي فِي غَيْرِ مَرَّةٍ حَتَّى سَمَّوْنِي أُذُناً

و همانا مكرر و چند بار مرا آزار داده‏اند، تا آنجا كه مرا گوش نامیدند

116

وَ زَعَمُوا أَنِّي كَذَلِكَ لِكَثْرَةِ مُلَازَمَتِهِ إِيَّايَ وَ إِقْبَالِي عَلَيْهِ

و مى‏پنداشتند بخاطر کثرت ملازمت علی با من و اقبال من به او، گوش هستم

117

حَتَّى أَنْزَلَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ فِي ذَلِكَ قُرْآناً- وَ مِنْهُمُ الَّذِينَ يُؤْذُونَ النَّبِيَّ وَ يَقُولُونَ هُوَ أُذُنٌ قُلْ أُذُنُ‏ عَلَى الَّذِينَ يَزْعُمُونَ أَنَّهُ أُذُنٌ- خَيْرٍ لَكُمْ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَ يُؤْمِنُ لِلْمُؤْمِنِينَ‏ الْآيَةَ ..[التوبة61]

تا آنكه سرانجام خداوند متعال در اين مورد اين آيه را نازل فرمود: «و از ايشان کسانی هستند كه پيامبر را آزار مى‏دهند و مى‏گويند او گوش است (هر چه بگويى گوش مى‏كند). بگو اى پيامبر، اين لطفى است براى شما، به خدا ايمان دارد و [سخن‏] مؤمنان را باور مى‏كند، تا آخر آیه

118

وَ لَوْ شِئْتُ أَنْ أُسَمِّيَ بِأَسْمَائِهِمْ لَسَمَّيْتُ

و اگر بخواهم نام اين اشخاص را ببرم، مى‏توانم

119

وَ أَنْ أُومِيَ إِلَيْهِمْ بِأَعْيَانِهِمْ لَأَوْمَأْتُ وَ أَنْ أَدُلَّ عَلَيْهِمْ لَدَلَلْتُ

و به هر يك از ايشان اشاره و آنان را مشخص كنم، این کار را می‌کنم

120

وَ لَكِنِّي وَ اللَّهِ فِي أُمُورِهِمْ قَدْ تَكَرَّمْتُ

ولى به خدا سوگند من در مورد ايشان بزرگوارى كردم

121

وَ كُلَّ ذَلِكَ لَا يَرْضَى اللَّهُ مِنِّي إِلَّا أَنْ أُبَلِّغَ مَا أَنْزَلَ إِلَيَّ

و با وجود همه‌ي اينها خداوند از من راضى نمى‏شود مگر اينكه آنچه را بر من نازل كرده است ابلاغ كنم،

122

ثُمَّ تَلَا [ص]: يا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ‏ فِي عَلِيٍ‏ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ وَ اللَّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ.. [المائدة67]

سپس تلاوت کرد: اى رسول! آنچه از پروردگارت درباره‌ی علی بر تو نازل شده را برسان، كه اگر نرسانى، رسالت او را نرسانده ای و خداوند ترا از مردم محفوظ می‌دارد.

123

فَاعْلَمُوا مَعَاشِرَ النَّاسِ أَنَّ اللَّهَ قَدْ نَصَبَهُ لَكُمْ وَلِيّاً وَ إِمَاماً

اى گروه مردم! بدانيد كه خداوند على را براى شما به منصب ولايت و امامت منصوب کرده است

124

مُفْتَرَضاً طَاعَتُهُ عَلَى الْمُهَاجِرِينَ وَ الْأَنْصَارِ وَ عَلَى التَّابِعِينَ لَهُمْ بِإِحْسَانٍ وَ عَلَى الْبَادِي وَ الْحَاضِرِ وَ عَلَى الْأَعْجَمِيِّ وَ الْعَرَبِيِّ وَ الْحُرِّ وَ الْمَمْلُوكِ وَ الصَّغِيرِ وَ الْكَبِيرِ وَ عَلَى الْأَبْيَضِ وَ الْأَسْوَدِ وَ عَلَى كُلِّ مُوَحِّدٍ

اطاعت از او بر همه‌ی مهاجران و انصار و تابعین و صحرانشينان و شهرنشينان و بر عجم و عرب و آزاده و برده و كوچك و بزرگ و سفید و سیاه و بر هر اهل توحیدی واجب است.

125

مَاضٍ حُكْمُهُ جَائِزٍ قَوْلُهُ نَافِذٍ أَمْرُهُ

حكم او اجرا شونده، كلامش جارى و مورد عمل، و امرش نافذ است

126

مَلْعُونٌ مَنْ خَالَفَهُ

هر كس با او مخالفت كند، ملعون است

127

مَرْحُومٌ مَنْ تَبِعَهُ

هر كه ازاو پيروى كند مورد رحمت است

128

مُؤْمِنٌ مَنْ صَدَّقَهُ

هر كس او را تصديق كند، مومن است

129

فَقَدْ غَفَرَ اللَّهُ لَهُ وَ لِمَنْ سَمِعَ مِنْهُ وَ أَطَاعَ لَهُ

که خداوند او را و هر که را که از او حرف شنوی و اطاعت کند، آمرزیده است

130

مَعَاشِرَ النَّاسِ إِنَّهُ آخِرُ مَقَامٍ أَقُومُهُ فِي هَذَا الْمَشْهَدِ فَاسْمَعُوا وَ أَطِيعُوا وَ انْقَادُوا لِأَمْرِ رَبِّكُمْ

اى مردم! اين آخرين بار است كه من در اين جايگاه مى‏ايستم. بشنويد و اطاعت كنيد و فرمانبردار امر پروردگارتان باشيد

131

فَإِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ هُوَ مَوْلَاكُمْ وَ إِلَهُكُمْ

همانا خداى عزّ و جلّ مولاى شما و اله شماست

132

ثُمَّ مِنْ دُونِهِ مُحَمَّدٌ ص وَلِيُّكُمُ الْقَائِمُ الْمُخَاطِبُ لَكُمْ

و پس از او محمد (ص) ولىِّ شماست كسى كه اين جا ايستاده و با شما سخن مى‏گويد

133

ثُمَّ مِنْ بَعْدِي عَلِيٌّ وَلِيُّكُمْ وَ إِمَامُكُمْ بِأَمْرِ رَبِّكُمْ

و پس از من على ولى و امام شماست به فرمان پروردگارتان.

134

ثُمَّ الْإِمَامَةُ فِي ذُرِّيَّتِي مِنْ وُلْدِهِ

و سپس امامت در ذریّه‌ی من است كه از فرزندان اويند

135

إِلَى يَوْمِ تَلْقَوْنَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ

تا روزى كه خدا و رسولش را ديدار مى‏كنيد

136

لَا حَلَالَ إِلَّا مَا أَحَلَّهُ اللَّهُ

هيچ چيز حلال نيست جز آنچه خداوند حلال كرده است

137

وَ لَا حَرَامَ إِلَّا مَا حَرَّمَهُ اللَّهُ

و هيچ چيز حرام نيست جز آنچه او حرام كرده است

138

عَرَّفَنِي الْحَلَالَ وَ الْحَرَامَ

خداوند حلال و حرام را به من آموخته

139

وَ أَنَا أَفْضَيْتُ لِمَا عَلَّمَنِي رَبِّي مِنْ كِتَابِهِ وَ حَلَالِهِ وَ حَرَامِهِ إِلَيْهِ

و من آنچه را كه پروردگارم از كتاب خويش و حلال و حرام  به من آموخته است به على آموختم.

140

مَعَاشِرَ النَّاسِ مَا مِنْ عِلْمٍ إِلَّا وَ قَدْ أَحْصَاهُ اللَّهُ فِيَّ

اى گروه مردم! بدانيد هيچ علمى ‌نيست مگر آنكه خداوند آن را در من‏ احصاء کرده

141

وَ كُلُّ عِلْمٍ عَلِمْتُ فَقَدْ أَحْصَيْتُهُ فِي إِمَامِ الْمُتَّقِينَ

و من همه‌ی علمم را در امام المتقین  احصاء كردم

142

وَ مَا مِنْ عِلْمٍ إِلَّا عَلَّمْتُهُ عَلِيّاً

هيچ علمى ‌نيست مگر آنكه آن را به على تعليم دادم

143

وَ هُوَ الْإِمَامُ الْمُبِينُ

و او امام مبین است.

144

مَعَاشِرَ النَّاسِ لَا تَضِلُّوا عَنْهُ وَ لَا تَنْفِرُوا مِنْهُ وَ لَا تَسْتَكْبِرُوا [وَ لَا تَسْتَنْكِفُوا] مِنْ وَلَايَتِهِ

اى گروه مردم! از على كناره مگيريد و مگريزيد و از ولايت او سرپيچى مكنيد

145

فَهُوَ الَّذِي‏ يَهْدِي إِلَى الْحَقِ‏ [يونس35] وَ يَعْمَلُ بِهِ

اوست كه به حق هدايت و به حق عمل مى‏كند

146

وَ يُزْهِقُ الْبَاطِلَ وَ يَنْهَى عَنْهُ

و باطل را از ميان مى‏برد و از آن نهى مى‏كند

147

وَ لَا تَأْخُذُهُ فِي اللَّهِ لَوْمَةُ لَائِمٍ

و در راه خدا سرزنش سرزنش‏كننده او را باز نمى‏دارد.

148

ثُمَّ إِنَّهُ أَوَّلُ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ

او نخستين كس است كه به خدا و رسولش ايمان آورده

149

وَ هُوَ الَّذِي فَدَى رَسُولَهُ بِنَفْسِهِ

و كسى است كه جان خود را فداى رسول خدا كرده است

150

وَ هُوَ الَّذِي كَانَ مَعَ رَسُولِ اللَّهِ وَ لَا أَحَدَ يَعْبُدُ اللَّهَ مَعَ رَسُولِهِ مِنَ الرِّجَالِ غَيْرُهُ

و او كسى است كه همراه رسول خدا(ص) بود، زمانی كه هيچ يك از مردان غیر از او با رسول خدا(ص)، خدا را عبادت نمی‌کرد.

151

مَعَاشِرَ النَّاسِ فَضِّلُوهُ فَقَدْ فَضَّلَهُ اللَّهُ

اى مردم! او را برتر بداريد كه خداوند او را برترى داده است

152

وَ اقْبَلُوهُ فَقَدْ نَصَبَهُ اللَّهُ

و او را بپذيريد كه خداوند او را منصوب کرده است.

153

مَعَاشِرَ النَّاسِ إِنَّهُ إِمَامٌ مِنَ اللَّهِ

اى گروه مردم! همانا على از سوى خداوند امام است

154

وَ لَنْ يَتُوبَ اللَّهُ عَلَى أَحَدٍ أَنْكَرَ وَلَايَتَهُ

و خداوند هرگز توبه كسى را كه ولايت او را انكار كند نمى‏پذيرد

155

وَ لَنْ يَغْفِرَ اللَّهُ لَهُ

و حتما هرگز او را نمى‏آمرزد

156

حَتْماً عَلَى اللَّهِ أَنْ يَفْعَلَ ذَلِكَ بِمَنْ خَالَفَ أَمْرَهُ فِيهِ

و اين بر عهده خداوند است كه نسبت به هر كس كه با فرمانش در مورد علی مخالفت كند چنين رفتار کند

157

وَ أَنْ يُعَذِّبَهُ عَذَاباً شَدِيداً نُكْراً أَبَدَ الْآبَادِ وَ دَهْرَ الدُّهُورِ

و او را به عذاب شدیدی که ابدی و هميشگى است دچار کند.

158

فَاحْذَرُوا أَنْ تُخَالِفُوهُ فَتَصْلَوْا نَاراً وَقُودُهَا النَّاسُ وَ الْحِجارَةُ أُعِدَّتْ لِلْكافِرِينَ‏ [البقرة24]

پس از مخالفت با او دوری كنيد که به آتشى درافتيد كه آتش‏گيره آن مردمان و سنگهايند و آماده شده است براى كافران.

159

أَيُّهَا النَّاسُ بِي وَ اللَّهِ بُشِّرَ الْأَوَّلُونَ مِنَ النَّبِيِّينَ وَ الْمُرْسَلِينَ

اى مردم! به خدا سوگند كه همه انبیاء و رسولان پيشین به آمدن من بشارت داده‏اند

160

وَ أَنَا خَاتَمُ الْأَنْبِيَاءِ وَ الْمُرْسَلِينَ

و من خاتم همه انبیاء و رسولان هستم

161

وَ الْحُجَّةُ عَلَى جَمِيعِ الْمَخْلُوقِينَ مِنْ أَهْلِ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرَضِينَ

و من حجت بر همه مخلوقاتم، چه اهل آسمانها و چه اهل زمينها،

162

فَمَنْ شَكَّ فِي ذَلِكَ فَهُوَ كَافِرٌ كُفْرَ الْجَاهِلِيَّةِ الْأُولَى

و هر كس در اين ترديد كند كافر است، همچون كفر دوره جاهلیت نخستين

163

وَ مَنْ شَكَّ فِي شَيْ‏ءٍ مِنْ قَوْلِي هَذَا فَقَدْ شَكَّ فِي الْكُلِّ مِنْهُ

و هركس در چيزى از اين گفتار من شك كند، نسبت به همه آن ترديد كرده است

164

وَ الشَّاكُّ فِي ذَلِكَ فَلَهُ النَّارُ

و ترديدكننده در گفتار من در آتش است.

165

مَعَاشِرَ النَّاسِ حَبَانِيَ اللَّهُ بِهَذِهِ الْفَضِيلَةِ مَنّاً مِنْهُ عَلَيَّ وَ إِحْسَاناً مِنْهُ إِلَيَّ

اى گروه مردم! خداوند بخاطر منّتی که بر من گذاشته و احسانی که بر من داشته این فضیلت را به من ارزانى داشته است

166

وَ لا إِلهَ إِلَّا هُوَ لَهُ الْحَمْدُ [القصص70] مِنِّي أَبَدَ الْآبِدِينَ وَ دَهْرَ الدَّاهِرِينَ عَلَى كُلِّ حَالٍ

و خدايى جز او نيست. تا ابد و در طول روزگاران و در هر حال او را ستايشگرم

167

مَعَاشِرَ النَّاسِ فَضِّلُوا عَلِيّاً فَإِنَّهُ أَفْضَلُ النَّاسِ بَعْدِي مِنْ ذَكَرٍ وَ أُنْثَى

اى گروه مردم! على را برترى دهيد كه او پس از من از هر مرد و زنى افضل است.

168

بِنَا أَنْزَلَ اللَّهُ الرِّزْقَ

خداوند بوسیله ما روزى فرو مى‏فرستد

169

وَ بَقِيَ الْخَلْقُ

و خلق باقى هستند.

170

مَلْعُونٌ مَلْعُونٌ مَغْضُوبٌ مَغْضُوبٌ مَنْ رَدَّ عَلَيَّ قَوْلِي هَذَا وَ لَمْ يُوَافِقْهُ

ملعون و مغضوب خداوند است، هر كس كه اين گفتار مرا رد كند و نپذیرد

171

أَلَا إِنَّ جَبْرَئِيلَ خَبَّرَنِي عَنِ اللَّهِ تَعَالَى بِذَلِكَ وَ يَقُولُ: مَنْ عَادَى عَلِيّاً وَ لَمْ يَتَوَلَّهُ فَعَلَيْهِ لَعْنَتِي وَ غَضَبِي

بدانید که جبرئیل از خداوند متعال این را به من خبر داد و می‌گوید: کسی که با علی دشمنی کند و ولایت او را نپذیرد، پس لعنت و غضب من بر او باد.

172

فَ لْتَنْظُرْ نَفْسٌ ما قَدَّمَتْ لِغَدٍ وَ اتَّقُوا اللَّهَ‏ [الحشر18] أَنْ تُخَالِفُوهُ‏ فَتَزِلَّ قَدَمٌ بَعْدَ ثُبُوتِها [النحل94] إِنَّ اللَّهَ خَبِيرٌ بِما تَعْمَلُونَ [الحشر18]

پس هر کسی بنگرد كه براى فردایش چه چيز از پيش فرستاده است و از خداى بترسيد كه با او مخالفت كنيد و قدم پس از ثبوتش بلغزد و همانا خداوند به آنچه مى‏كنيد خبیر است.

173

مَعَاشِرَ النَّاسِ إِنَّهُ جَنْبُ اللَّهِ الَّذِي ذَكَرَ فِي كِتَابِهِ

ای مردم او جَنبُ الله است که خداوند در کتابش ذکر کرده است.

174

فَقَالَ تَعَالَى: أَنْ تَقُولَ نَفْسٌ يا حَسْرَتى‏ عَلى‏ ما فَرَّطْتُ فِي جَنْبِ اللَّهِ‏ [الزمر56]

خداوند متعال می‌فرماید: تا آنكه [مبادا] كسى بگويد: دريغا بر آنچه در جَنبُ الله كوتاهى ورزيدم

175

مَعَاشِرَ النَّاسِ تَدَبَّرُوا الْقُرْآنَ

اى گروه مردم! در قرآن تدبر كنيد

176

وَ افْهَمُوا آيَاتِهِ

و آيات آن را فهم کنيد

177

وَ انْظُرُوا إِلَى مُحْكَمَاتِهِ

و به آيات محكم آن بنگرید

178

وَ لَا تَتَّبِعُوا مُتَشَابِهَهُ

و از آيات متشابه پيروى مكنيد

179

فَوَ اللَّهِ لَنْ يُبَيِّنَ لَكُمْ زَوَاجِرَهُ وَ لَا يُوَضِّحُ لَكُمْ تَفْسِيرَهُ إِلَّا الَّذِي أَنَا آخِذٌ بِيَدِهِ وَ مُصْعِدُهُ إِلَيَّ وَ شَائِلٌ بِعَضُدِهِ

و به خدا سوگند هرگز كسى دشواريها و تفسير آن را براى شما روشن نمى‏كند، جز همين كس كه من دست او را مى‏گيرم و به سوى خود بر مى‏آورم و بازويش را بر مى‏افرازم

180

وَ مُعْلِمُكُمْ أَنَّ مَنْ كُنْتُ مَوْلَاهُ فَهَذَا عَلِيٌّ مَوْلَاهُ

و به شما اعلام مى‏كنم كه هر كس من مولاى اويم اين على مولاى اوست،

181

وَ هُوَ عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ ع أَخِي وَ وَصِيِّي وَ مُوَالاتُهُ مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَنْزَلَهَا عَلَيَّ

يعنى على بن ابى طالب كه برادر و وصى من است و ولايت او از سوى خداوند متعال بر من نازل شده است.

182

مَعَاشِرَ النَّاسِ إِنَّ عَلِيّاً وَ الطَّيِّبِينَ مِنْ وُلْدِي هُمُ الثَّقَلُ الْأَصْغَرُ

اى گروه مردم! همانا على و فرزندان طیب من ثقل كوچكند

183

وَ الْقُرْآنُ الثَّقَلُ الْأَكْبَرُ

و قرآن ثقل بزرگ است

184

فَكُلُّ وَاحِدٍ مُنْبِئٌ عَنْ صَاحِبِهِ وَ مُوَافِقٌ لَهُ

و هر يك از ديگرى خبر مى‏دهد و موافق با اوست

185

لَنْ يَفْتَرِقَا حَتَّى يَرِدَا عَلَيَّ الْحَوْضَ

و اين دو هرگز از يكديگر جدا نمى‏شوند تا كنار حوض پيش من آيند.

186

هُمْ أُمَنَاءُ اللَّهِ فِي خَلْقِهِ

آنان امناى خداوند ميان خلق خدايند

187

وَ حُكَمَاؤُهُ فِي أَرْضِهِ

و حكيمان الهى در زمين خدايند.

188

أَلَا وَ قَدْ أَدَّيْتُ أَلَا وَ قَدْ بَلَّغْتُ أَلَا وَ قَدْ أَسْمَعْتُ أَلَا وَ قَدْ أَوْضَحْتُ

آگاه باشید که من رسالت خود را ادا كردم و تبليغ كردم و به گوش شما رساندم و توضيح دادم و روشن ساختم.

189

أَلَا وَ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ قَالَ وَ أَنَا قُلْتُ عَنِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ

آگاه باشید که خداوند عزّ و جلّ گفت و من از قول خداوند عزّ و جلّ گفتم

190

أَلَا إِنَّهُ لَيْسَ‏ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ غَيْرَ أَخِي هَذَا

آگاه باشید که كسى جز اين برادر من، امير مؤمنان نيست

191

وَ لَا تَحِلُّ إِمْرَةُ الْمُؤْمِنِينَ بَعْدِي لِأَحَدٍ غَيْرِهِ

و پس از من براى هيچ كس جز او، اميرىِ مؤمنان، حلال و روا نيست.

192

ثُمَّ ضَرَبَ بِيَدِهِ إِلَى عَضُدِهِ فَرَفَعَهُ وَ كَانَ مُنْذُ أَوَّلِ مَا صَعِدَ رَسُولُ اللَّهِ ص شَالَ عَلِيّاً حَتَّى صَارَتْ رِجْلُهُ مَعَ رُكْبَةِ رَسُولِ اللَّهِ ص

آنگاه پيامبر(ص) با دست خود بازوى على را كه پايين‏تر از آن حضرت ايستاده بود گرفت و على را چنان بلند كرد كه پاهايش كنار زانوان رسول خدا(ص) قرار گرفت

193

ثُمَّ قَالَ: مَعَاشِرَ النَّاسِ هَذَا عَلِيٌّ أَخِي وَ وَصِيِّي

سپس فرمود: اى گروه مردم! اين على برادر و وصىِّ من است

194

وَ وَاعِي عِلْمِي وَ خَلِيفَتِي عَلَى أُمَّتِي وَ عَلَى تَفْسِيرِ كِتَابِ اللَّهِ وَ الدَّاعِي إِلَيْهِ

و تمام علم مرا در خود جای داده است و خليفه من بر امت من است و جانشين من براى تفسير كردن كتاب خدا و فرا خواننده به سوى او است

195

وَ الْعَامِلُ بِمَا يَرْضَاهُ

و عمل‏كننده به چيزى است كه خداوند به آن راضى است

196

وَ الْمُحَارِبُ لِأَعْدَائِهِ

و جنگ‏كننده با دشمنان خداوند است

197

وَ الْمُوَالِي عَلَى طَاعَتِهِ

و به فرمانبردارى خداوند فرمان دهنده

198

وَ النَّاهِي عَنْ مَعْصِيَتِهِ

و از معصيت خداوند باز دارنده است.

199

خَلِيفَةُ رَسُولِ اللَّهِ

او جانشين رسول خدا(ص)

200

وَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ

و امير مؤمنان

201

وَ الْإِمَامُ الْهَادِي

و امام هدایتگر است

202

وَ قَاتِلُ النَّاكِثِينَ وَ الْقَاسِطِينَ وَ الْمَارِقِينَ

و کشنده‌ی ناکثین و قاسطین و مارقین است

203

بِأَمْرِ اللَّهِ أَقُولُ وَ ما يُبَدَّلُ الْقَوْلُ لَدَيَّ‏ [ق29] بِأَمْرِ رَبِّي أَقُولُ:

به امر خداوند مى‏گويم كه به فرمان خداوند اين گفتار مبدل نخواهد شد و به امر پروردگارم مى‏گويم:

204

اللَّهُمَّ وَالِ مَنْ وَالاهُ

خدایا! دوست بدار آن كس را كه او را دوست مى‏دارد

205

وَ عَادِ مَنْ عَادَاهُ

و دشمن بدار هر كه را با او دشمن است،

206

وَ الْعَنْ مَنْ أَنْكَرَهُ

و هر كس كه او را منكر شود لعنت کن

207

وَ اغْضَبْ عَلَى مَنْ جَحَدَ حَقَّهُ

و بر هر كس كه حق او را منکر شود، غضب کن

208

اللَّهُمَّ إِنَّكَ أَنْزَلْتَ عَلَيَّ أَنَّ الْإِمَامَةَ بَعْدِي لِعَلِيٍّ وَلِيِّكَ عِنْدَ تِبْيَانِي ذَلِكَ وَ نَصْبِي إِيَّاهُ بِمَا أَكْمَلْتَ لِعِبَادِكَ مِنْ دِينِهِمْ وَ أَتْمَمْتَ عَلَيْهِمْ بِنِعْمَتِكَ وَ رَضِيتَ لَهُمُ الْإِسْلَامَ دِيناً

خدایا! تو خود بر من نازل کردى که امامت پس از من برای علی است که ولیِّ توست زمانی که آنرا روشن می‌ساختم و او را منصوب می‌کردم به آنچه که برای بندگانت از دینشان کامل کردی و با نعمت خود بر آنها تمام کردی و به دین اسلام برای آنها راضی شدی

209

فَقُلْتَ‏:وَمَنْ يَبْتَغِ غَيْرَ الْإِسْلامِ دِيناً فَلَنْ يُقْبَلَ مِنْهُ وَ هُوَ فِي الْآخِرَةِ مِنَ الْخاسِرِينَ‏ [آل‌ عمران85]

و فرمودى: و هر كس غير از اسلام دينى اختيار كند هرگز از وى پذيرفته نمى‏شود و او در آخرت از زيان‏كاران است.

210

اللَّهُمَّ إِنِّي أُشْهِدُكَ وَ كَفَى بِكَ شَهِيداً أَنِّي قَدْ بَلَّغْتُ

خدایا! ترا شاهد می‌گیرم و برای شهادت تنها تو کافی هستی كه من ابلاغ كردم.

211

مَعَاشِرَ النَّاسِ إِنَّمَا أَكْمَلَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ دِينَكُمْ بِإِمَامَتِهِ

اى گروه مردم! همانا كه خداوند عزّ و جلّ دين شما را با امامت او تكميل کرد

212

فَمَنْ لَمْ يَأْتَمَّ بِهِ وَ بِمَنْ يَقُومُ مَقَامَهُ مِنْ وُلْدِي مِنْ صُلْبِهِ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ وَ الْعَرْضِ عَلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فَ أُولئِكَ الَّذِينَ حَبِطَتْ أَعْمالُهُمْ‏ [آل‌عمران22] وَ فِي‏ النَّارِ هُمْ فِيها خالِدُونَ [البقرة217] لا يُخَفَّفُ عَنْهُمُ الْعَذابُ وَ لا هُمْ يُنْظَرُونَ [البقرة162]

و هر كس او را و فرزندان مرا كه از ذريّة اويند، تا روز قیامت و رفتن به محضر خداوند به امامت نپذيرد، همانا اعمال او نابود مى‏شود و در آتش جهنم جاودانه است. نه عذاب از آنان تخفيف داده مى‏شود و نه نظر رحمت بر آنان مى‏شود.

213

مَعَاشِرَ النَّاسِ هَذَا عَلِيٌّ أَنْصَرُكُمْ لِي

اى گروه مردم! اين علی از همه شما بيشتر مرا يارى کرده است

214

وَ أَحَقُّكُمْ بِي

و سزاوار‏ترين شما به من است

215

وَ أَقْرَبُكُمْ إِلَيَّ

و نزدیکترین شما به من است

216

وَ أَعَزُّكُمْ عَلَيَّ

و عزیزترین شما نزد من است

217

وَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ وَ أَنَا عَنْهُ رَاضِيَانِ

و خداوند عزّ و جلّ و من از او راضی هستیم

218

وَ مَا نَزَلَتْ آيَةُ رِضًى إِلَّا فِيهِ

و هيچ آيه‏اى كه در آن رضايت باشد نازل نشده، مگر اينكه دربارة اوست

219

وَ مَا خَاطَبَ اللَّهُ‏ الَّذِينَ آمَنُوا إِلَّا بَدَأَ بِهِ

و خداوند هيچ گاه کسانی که ایمان آورده‌اند مورد خطاب قرار نداده مگر اينكه او سر فصل آن خطاب است

220

وَ لَا نَزَلَتْ آيَةُ مَدْحٍ فِي الْقُرْآنِ إِلَّا فِيهِ

و هیچ آیه‌ی مدحی در قرآن نازل نشده مگر اینکه درباره‌ی اوست.

221

وَ لَا شَهِدَ بِالْجَنَّةِ فِي‏ هَلْ أَتى‏ عَلَى الْإِنْسانِ‏ [ الانسان1] إِلَّا لَهُ وَ لَا أَنْزَلَهَا فِي سِوَاهُ وَ لَا مَدَحَ بِهَا غَيْرَهُ

و خداوند در سورة «هل اَتى» گواهى به بهشت نداده، مگر براى او و آن را برای کسی جز او نازل نکرده است و در آن سوره كسى جز او را نستوده است.

222

مَعَاشِرَ النَّاسِ هُوَ نَاصِرُ دِينِ اللَّهِ وَ الْمُجَادِلُ عَنْ رَسُولِ اللَّهِ

اى مردم! او ناصر دين خدا و دفاع‌كننده از رسول خدا(ص) است

223

وَ هُوَ التَّقِيُّ النَّقِيُّ الْهَادِي الْمَهْدِيُّ

و او با تقوی و پاکیزه و هدایت کننده و هدایت شده است.

224

نَبِيُّكُمْ خَيْرُ نَبِيٍّ

پيامبر شما بهترين پيامبر است

225

وَ وَصِيُّكُمْ خَيْرُ وَصِيٍّ

و وصى شما بهترين وصى است.

226

وَ بَنُوهُ خَيْرُ الْأَوْصِيَاءِ

و فرزندانش بهترین اوصیاء هستند

227

مَعَاشِرَ النَّاسِ ذُرِّيَّةُ كُلِّ نَبِيٍّ مِنْ صُلْبِهِ وَ ذُرِّيَّتِي مِنْ صُلْبِ عَلِيٍّ

اى مردم! ذريه هر پيامبرى از صلب اوست و ذريّة من از صلب على است.

228

مَعَاشِرَ النَّاسِ إِنَّ إِبْلِيسَ أَخْرَجَ آدَمَ مِنَ الْجَنَّةِ بِالْحَسَدِ

اى مردم! همانا ابليس آدم ع را با حسد از بهشت بيرون كرد،

229

فَلَا تَحْسُدُوهُ فَتَحْبَطَ أَعْمَالُكُمْ وَ تَزِلَّ أَقْدَامُكُمْ

شما بر او حسد مبريد كه اعمال شما نابود و قدمهاى شما بلغزد.

230

فَإِنَّ آدَمَ أُهْبِطَ إِلَى الْأَرْضِ لِخَطِيئَةٍ وَاحِدَةٍ وَ هُوَ صَفْوَةُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ

همانا آدم ع با يك خطا به زمين هبوط داده شد با اينكه برگزيده خداوند عزّ و جلّ بود

231

وَ كَيْفَ بِكُمْ وَ أَنْتُمْ أَنْتُمْ وَ مِنْكُمْ أَعْدَاءُ اللَّهِ

و اين موضوع درباره شما چگونه خواهد بود؟ و حال آنكه شما نه تنها معصوم نيستيد، بلكه برخى از شما دشمنان خدايند.

232

إِنَّهُ لَا يُبْغِضُ عَلِيّاً إِلَّا شَقِيٌّ

همانا جز شقى كسى نسبت به علی کینه ندارد 

233

وَ لَا يَتَوَالَى عَلِيّاً إِلَّا تَقِيٌّ

و كسى جز متقی او را دوست نمى‏دارد

234

وَ لَا يُؤْمِنُ بِهِ إِلَّا مُؤْمِنٌ مُخْلِصٌ

و كسى جز مؤمنِ مخلص به او ايمان نمی‌آورد

235

وَ فِي عَلِيٍّ وَ اللَّهِ نَزَلَتْ سُورَةُ وَ الْعَصْرِ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ، وَ الْعَصْرِ إِنَّ الْإِنْسانَ لَفِي خُسْرٍ[العصر1و2] إِلَى آخِرِهَا 

به خدا سوگند سوره «و العصر» درباره على نازل شده است. بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ، وَ الْعَصْرِ إِنَّ الْإِنْسانَ لَفِي خُسْرٍ تا آخر سوره(إِلاَّ الَّذينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصّالِحاتِ وَ تَواصَوْا بِالْحَقِّ وَ تَواصَوْا بِالصَّبْرِ.العصر3)

236

مَعَاشِرَ النَّاسِ قَدِ اسْتَشْهَدْتُ اللَّهَ وَ بَلَّغْتُكُمْ رِسَالَتِي‏ وَ ما عَلَى الرَّسُولِ إِلَّا الْبَلاغُ الْمُبِينُ [النور54]

اى مردم! من خدا را گواه گرفتم و رسالتم را به شما تبليغ كردم و بر رسول چيزى جز ابلاغ آشكار نيست.

237

مَعَاشِرَ النَّاسِ‏ اتَّقُوا اللَّهَ حَقَّ تُقاتِهِ وَ لا تَمُوتُنَّ إِلَّا وَ أَنْتُمْ مُسْلِمُونَ‏ [آل‌عمران102]

اى مردم! تقوای الهی پیشه کنید آنچنانکه حق تقوای اوست، و نميريد مگر آنكه مسلمان باشيد.

238

مَعَاشِرَ النَّاسِ آمِنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ النُّورِ الَّذِي [التغابن8] أُنْزِلَ مَعَهُ‏ مِنْ قَبْلِ أَنْ نَطْمِسَ وُجُوهاً فَنَرُدَّها عَلى‏ أَدْبارِها [النساء47]

اى مردم! ايمان بياوريد به خدا و رسول خدا و نورى كه با او فرو فرستاده شده است، پيش از آنكه چهره‏هايى را هلاك كنيم و آنها را واژگونه سازيم.

239

مَعَاشِرَ النَّاسِ النُّورُ مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فِيَّ مَسْلُوكٌ

اى مردم! نور از جانب خداوند عزّ و جلّ در من نهاده شده

240

ثُمَّ فِي عَلِيٍّ ثُمَّ فِي النَّسْلِ مِنْهُ إِلَى الْقَائِمِ الْمَهْدِيِّ

و سپس در على و پس از او در نسل اوست تا قائم که مهدى عج است

241

الَّذِي يَأْخُذُ بِحَقِ‏ اللَّهِ وَ بِكُلِّ حَقٍّ هُوَ لَنَا

يعنى همان كس كه حق خدا و تمام حقوق ما را خواهد گرفت،

242

لِأَنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ قَدْ جَعَلَنَا حُجَّةً عَلَى الْمُقَصِّرِينَ وَ الْمُعَانِدِينَ وَ الْمُخَالِفِينَ وَ الْخَائِنِينَ وَ الْآثِمِينَ وَ الظَّالِمِينَ مِنْ جَمِيعِ الْعَالَمِينَ

زيرا خداوند عزّ و جلّ ما را حجت قرار داده است براى مقصران و ستيزه‏گران و مخالفان و خيانتكاران و گنهكاران و ستمگران از همه جهانيان.

243

مَعَاشِرَالنَّاسِ أُنْذِرُكُمْ أَنِّي رَسُولُ اللَّهِ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِيَ الرُّسُلُ

اى مردم! شما را انذار میدهم که من رسول الله هستم كه پيش از من رسولان ديگر آمده بودند.

244

أَ فَإِنْ مِتُّ أَوْ قُتِلْتُ‏ انْقَلَبْتُمْ عَلى‏ أَعْقابِكُمْ وَ مَنْ يَنْقَلِبْ عَلى‏ عَقِبَيْهِ فَلَنْ يَضُرَّ اللَّهَ شَيْئاً وَ سَيَجْزِي اللَّهُ الشَّاكِرِينَ‏ [آل‏عمران144]

آيا اگر بميرم يا كشته شوم به آیین گذشتگان خود برمی‌گرديد؟ و اگر چنين كنيد به خداوند هيچ زيانى نمى‏رسانيد و خداوند به زودى شكرگزاران را جزا ‏دهد

245

أَلَا وَ إِنَّ عَلِيّاً هُوَ الْمَوْصُوفُ بِالصَّبْرِ وَ الشُّكْرِ ثُمَّ مِنْ بَعْدِهِ وُلْدِي مِنْ صُلْبِهِ

همانا على موصوف به صبر و شكرگزارى است و پس از او فرزندان من كه از صلب اويند متصف به اين صفات هستند.

246

مَعَاشِرَ النَّاسِ لَا تَمُنُّوا عَلَى اللَّهِ إِسْلَامَكُمْ فَيَسْخَطَ عَلَيْكُمْ وَ يُصِيبَكُمْ‏ بِعَذابٍ مِنْ عِنْدِهِ‏ [التوبة52] إِنَّهُ لَبِالْمِرْصَادِ [الفجر14]

اى مردم! دربارة اسلام خود به خداوند منّت منهيد كه در نتيجه، خداوند بر شما خشم گيرد و عذابى از نزد خود به شما رساند. بدرستیکه كه او در كمينگاه است.

247

مَعَاشِرَ النَّاسِ إِنَّهُ سَيَكُونُ مِنْ بَعْدِي أَئِمَّةٌ يَدْعُونَ إِلَى النَّارِ وَ يَوْمَ الْقِيامَةِ لا يُنْصَرُونَ‏ [القصص41]

اى مردم! به زودى پس از من امامانى خواهند بود كه به آتش فرا مى‏خوانند و روز قیامت يارى نخواهند شد

248

مَعَاشِرَ النَّاسِ إِنَّ اللَّهَ وَ أَنَا بَرِيئَانِ مِنْهُمْ

ای مردم! خداوند و من از آنان بيزاريم

249

مَعَاشِرَ النَّاسِ إِنَّهُمْ وَ أَنْصَارُهُمْ وَ أَتْبَاعُهُمْ وَ أَشْيَاعُهُمْ‏ فِي الدَّرْكِ الْأَسْفَلِ مِنَ النَّارِ [النساء145] وَ لَبِئْسَ‏ مَثْوَى الْمُتَكَبِّرِينَ‏ [النحل29]

ای مردم! آنان و ياران و پيروان و شيعيان ايشان در پست‏ترين طبقه دوزخند و بسيار بد جايگاهى است براى متكبران.

250

أَلَا إِنَّهُمْ أَصْحَابُ الصَّحِيفَةِ فَلْيَنْظُرْ أَحَدُكُمْ فِي صَحِيفَتِهِ- قَالَ فَذَهَبَ عَلَى النَّاسِ إِلَّا شِرْذِمَةً مِنْهُمْ أَمْرُ الصَّحِيفَةِ

آگاه باشید ایشان اصحاب صحیفه هستند. پس هر يك از شما بايد به صحيفه‌اش بنگرد. ـ راوي گفت: جز اندكي از مردم منظور حضرت را از اين كلام نفهميدندـ

251

مَعَاشِرَالنَّاسِ إِنِّي أَدَعُهَا إِمَامَةً وَ وِرَاثَةً فِي عَقِبِي إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ

ای مردم! من خلافت را بصورت امامت و وراثت تا روز قیامت در اعقاب خود به وديعه مى‏گذارم

252

وَ قَدْ بَلَّغْتُ مَا أُمِرْتُ بِتَبْلِيغِهِ حُجَّةً عَلَى كُلِّ حَاضِرٍ وَ غَائِبٍ وَ عَلَى كُلِّ أَحَدٍ مِمَّنْ شَهِدَ أَوْ لَمْ يَشْهَدْ وُلِدَ أَوْ لَمْ يُولَدْ

و آنچه را که مامور بودم برسانم، رساندم تا حجت بر هر حاضر و غايب و بر همگان تمام شود، چه‏ اينجا شاهد باشد یا نباشد، متولد شده باشد یا نشده باشد

253

فَلْيُبَلِّغِ الْحَاضِرُ الْغَائِبَ وَ الْوَالِدُ الْوَلَدَ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ

پس شاهدان به غايبان و پدران به فرزندان برسانند تا روز قيامت

254

وَ سَيَجْعَلُونَهَا مُلْكاً وَ اغْتِصَاباً

و به زودى خلافت را به صورت پادشاهى در‏آورده و آنرا با غصب بدست می آورند.

255

أَلَا لَعَنَ اللَّهُ الْغَاصِبِينَ وَ الْمُغْتَصِبِينَ

خداوند لعنت کند غاصبین را و کسانی را که (با رضایت) خلافت آنان را بپذیرند

256

وَعِنْدَهَا سَنَفْرُغُ لَكُمْ أَيُّهَ الثَّقَلانِ [الرحمن31]‏ فَ يُرْسَلُ عَلَيْكُماشُواظٌ مِنْ نارٍوَنُحاسٌ فَلا تَنْتَصِرانِ[الرحمن 35]‏

و در آن صورت «اى گروه جن و انس! به زودى به حساب شما مى‏رسيم و خدا بر شما شراره‏هاى آتش و مس گداخته فرو مى‏فرستد، تا هيچ نصرتی نيابيد

257

مَعَاشِرَ النَّاسِ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ لَمْ يَكُنْ يَذَرُكُمْ‏ عَلى‏ ما أَنْتُمْ عَلَيْهِ حَتَّى يَمِيزَ الْخَبِيثَ مِنَ الطَّيِّبِ وَ ما كانَ اللَّهُ لِيُطْلِعَكُمْ عَلَى الْغَيْبِ‏ [آل‏عمران179]

اى مردم! خداوند عزّ و جلّ شما را رها نمی‌گذارد «بر آنچه كه بر آن هستيد، تا آنكه خبیث را از طیب جدا سازد و خداوند شما را بر غيب آگاه نمى‏سازد.

258

مَعَاشِرَ النَّاسِ إِنَّهُ مَا مِنْ قَرْيَةٍ إِلَّا وَ اللَّهُ مُهْلِكُهَا بِتَكْذِيبِهَا

اى مردم! هيچ قريه‏يى نيست مگر آنكه خداوند آن را به سبب تكذيبى كه مى‏كنند هلاك مى‏كند

259

وَ كَذَلِكَ يُهْلِكُ الْقُرَى‏ وَ هِيَ ظالِمَةٌ [الحج45] كَمَا ذَكَرَ اللَّهُ تَعَالَى

و اینچنین قریه‌ها را نابود می‌کند در حالیکه ستمگرند چنانکه خداوند متعال اين موضوع را ذكر کرده است

260

وَ هَذَا عَلِيٌّ إِمَامُكُمْ وَ وَلِيُّكُمْ

و اين علی امام و ولى شماست

261

وَ هُوَ مَوَاعِيدُ اللَّهِ وَ اللَّهُ يُصَدِّقُ مَا وَعَدَهُ

و او وعده‌های خداوند است و خداى وعده خود را تصدیق می‌کند.

262

مَعَاشِرَ النَّاسِ قَدْ ضَلَّ قَبْلَكُمْ‏ أَكْثَرُ الْأَوَّلِينَ‏ [الصّافات71]

اى مردم! پيش از شما بيشتر گروههاى نخستين گمراه شدند

263

وَ اللَّهُ لَقَدْ أَهْلَكَ الْأَوَّلِينَ وَ هُوَ مُهْلِكُ الْآخِرِينَ

و خداوند پيشينيان را نابود کرده، و او پسینیان را هم نابود خواهد کرد.

264

قَالَ اللَّهُ تَعَالَى‏: أَ لَمْ نُهْلِكِ الْأَوَّلِينَ. ثُمَّ نُتْبِعُهُمُ الْآخِرِينَ. كَذلِكَ نَفْعَلُ بِالْمُجْرِمِينَ. وَيْلٌ يَوْمَئِذٍ لِلْمُكَذِّبِينَ [المرسلات16الی19]

خداوند متعال می فرماید:آيا ما اقوام (مجرم) نخستين را هلاك نكرديم؟! سپس ديگر (مجرمان) را به دنبال آنها مى‏فرستيم! (آرى) اين گونه با مجرمان رفتار مى‏كنيم! واى در آن روز بر تكذيب‏كنندگان!

265

مَعَاشِرَ النَّاسِ إِنَّ اللَّهَ قَدْ أَمَرَنِي وَ نَهَانِي

اى مردم! خداوند به من امر و نهى کرده

266

وَ قَدْ أَمَرْتُ عَلِيّاً وَ نَهَيْتُهُ

و من هم علی را امر و نهی کرده‌ام

267

فَعَلِمَ الْأَمْرَ وَ النَّهْيَ مِنْ رَبِّهِ عَزَّ وَ جَلَّ

پس علی به امر و نهی از جانب پروردگارش عالم شده است

268

فَاسْمَعُوا لِأَمْرِهِ تَسْلَمُوا

بنابر اين فرمانش را بشنويد تا سالم بمانید

269

وَ أَطِيعُوا تَهْتَدُوا

و او را اطاعت کنید تا هدایت یابید

270

وَ انْتَهُوا لِنَهْيِهِ تَرْشُدُوا

و از آنچه نهى مى‏كند دورى كنيد تا رشد یابید

271

وَ صِيرُوا إِلَى مُرَادِهِ

و به خواسته او كار كنيد

272

وَ لَا تَتَفَرَّقَ بِكُمُ السُّبُلُ عَنْ سَبِيلِهِ

و راههاى گوناگون شما را از راه او پراكنده نكند.

273

مَعَاشِرَ النَّاسِ أَنَا صِرَاطُ اللَّهِ الْمُسْتَقِيمُ الَّذِي أَمَرَكُمْ بِاتِّبَاعِهِ ثُمَّ عَلِيٌّ مِنْ بَعْدِي ثُمَّ وُلْدِي مِنْ صُلْبِهِ أَئِمَّةٌ يَهْدُونَ إِلَى الْحَقِ‏ وَ بِهِ يَعْدِلُونَ [الأعراف181]

ای مردم! من صراط مستقيم خدايم كه شما را امر کرده از او تبعیت کنید و پس از من على و پس از او فرزندان من كه از صلب اويند امامانى هستند كه به حق هدایت مى‏كنند و به آن توسل مى‏جويند

274

ثُمَّ قَرَأَالْحَمْدُلِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِينَ‏ إِلَى آخِرِهَا[الفاتحة 2الی7] وَ قَالَ فِيَّ نَزَلَتْ وَ فِيهِمْ نَزَلَتْ وَ لَهُمْ عَمَّتْ وَ إِيَّاهُمْ خُصَّتْ

و سپس پيامبر سورة «فاتحة الكتاب» را تلاوت کردند و فرمودند: اين سوره در مورد من و ايشان نازل شده و عموم و خصوص آن به ايشان بستگى دارد

275

أُولَئِكَ أَوْلِيَاءُ اللَّهِ لا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ‏ [يونس62]

آنان همان اولياى خدایند كه نه بيمى ‌بر ايشان است و نه اندوهگين مى‏شوند.

276

أَلَا إِنَّ حِزْبَ اللَّهِ هُمُ الْغالِبُونَ‏ [المائدة56]

آگاه باشید که حزب خدا غالب است

277

أَلَا إِنَّ أَعْدَاءَ عَلِيٍّ هُمْ أَهْلُ الشِّقَاقِ وَ النِّفَاقِ وَ الْحَادُّونَ وَ هُمُ الْعَادُونَ وَ إِخْوَانُ الشَّيَاطِينِ الَّذِينَ‏ يُوحِي بَعْضُهُمْ إِلى‏ بَعْضٍ زُخْرُفَ الْقَوْلِ غُرُوراً [الأنعام112]

آگاه باشید دشمنان على، اهل تفرقه و نفاق و ستیزه‌جو و دشمن و برادران شياطین هستند كه برخى به برخى ديگر برای فریب سخنان فريبنده وحی مى‏كنند

278

أَلَا إِنَّ أَوْلِيَاءَهُمُ الَّذِينَ ذَكَرَهُمُ اللَّهُ فِي كِتَابِهِ فَقَالَ عَزَّ وَ جَلَّ: لا تَجِدُ قَوْماً يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ يُوادُّونَ مَنْ حَادَّ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ‏ الْآيَةَ [المجادلة22]

و همانا اولیاء ايشان کسانی هستند كه خداوند در كتاب خود آنان را ياد كرده و فرموده: هرگز مردمى‌ را كه به خدا و روز واپسین ايمان آورده‏اند نخواهى يافت كه دوستى كنند با كسى كه با خدا و رسول‏ او دشمنى مى‏كند.

279

أَلَا إِنَّ أَوْلِيَاءَهُمُ الَّذِينَ وَصَفَهُمُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ فَقَالَ: الَّذِينَ آمَنُوا وَ لَمْ يَلْبِسُوا إِيمانَهُمْ بِظُلْمٍ أُولئِكَ لَهُمُ الْأَمْنُ وَ هُمْ مُهْتَدُونَ [الأنعام82]

و همانا اولیاء ايشان کسانى هستند كه خداوند عزّ و جلّ ايشان را چنين وصف کرده: «آنان كه ايمان آوردند و ايمان خود را به ظلم نيالودند؛  براى آنان ايمنى است و آنان هدايت يافتگانند.

280

أَلَا إِنَّ أَوْلِيَاءَهُمُ الَّذِينَ وَصَفَهُمُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ فَقَالَ: الَّذِينَ يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ آمِنِينَ تَتَلَقَّاهُمُ الْمَلَائِكَةُ بِالتَّسْلِيمِ أَنْ‏ طِبْتُمْ فَادْخُلُوها خالِدِينَ [الزمر73]

همانا اولیاء آنان كسانى هستند كه خدای عزّ و جلّ ايشان را توصیف کرده و فرموده: با امنیت وارد بهشت مى‏شوند و فرشتگان به آنان سلام مى‏دهند و مى‏گويند: پاك شديد، برای همیشه وارد بهشت شويد

281

أَلَا إِنَّ أَوْلِيَاءَهُمُ الَّذِينَ قَالَ لَهُمُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ: يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ … بِغَيْرِ حِسابٍ‏ [غافر40]

همانا اولیاء ايشان كسانى هستند كه خداى عزّ و جلّ درباره آنان فرموده است: بدون حساب وارد بهشت مى‏شوند.

282

أَلَا إِنَّ أَعْدَاءَهُمْ يَصْلَوْنَ سَعِيراً

و دشمنان آنان به دوزخ مى‏افتند

283

أَلَا إِنَّ أَعْدَاءَهُمُ الَّذِينَ يَسْمَعُونَ لِجَهَنَّمَ‏ شَهِيقاً وَ هِيَ تَفُورُ [الملك7] وَ لَهَا زَفِيرٌ

و دشمنان ايشان كسانى هستند كه آواى جهنم را در حالى كه فوران مى‏كند مى‏شنوند و دوزخ را هياهوست

284

أَلَا إِنَّ أَعْدَاءَهُمُ الَّذِينَ قَالَ فِيهِمْ: كُلَّما دَخَلَتْ أُمَّةٌ لَعَنَتْ أُخْتَها الْآيَةَ [الأعراف38]

دشمنان ايشان كسانى هستند كه خداوند در موردشان فرموده: هر امتى بر آن وارد مى‏شود قوم (هم‌كيش) خود را لعنت مى‏كند

285

أَلَا إِنَّ أَعْدَاءَهُمُ الَّذِينَ قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ: كُلَّما أُلْقِيَ فِيها فَوْجٌ سَأَلَهُمْ خَزَنَتُها أَ لَمْ يَأْتِكُمْ نَذِيرٌ. قالُوا بَلى‏ قَدْ جاءَنا نَذِيرٌ فَكَذَّبْنا وَ قُلْنا ما نَزَّلَ اللَّهُ مِنْ شَيْ‏ءٍ إِنْ أَنْتُمْ إِلَّا فِي ضَلالٍ كَبِيرٍ [الملك8و9]

دشمنان ايشان كسانى هستند كه خداوند عزّ و جلّ درباره‏شان فرموده: هر فوجى از ايشان كه در دوزخ مى‏افتند، خزانه‌داران آن از ايشان مى‏پرسند: آيا براى شما انذار دهنده‌ای نيامد؟ گویند: بله آمد، پس ما او را تکذیب کردیم و گفتیم: خداوند چیزی نازل نکرده و شما در گمراهی بزرگی هستید.

286

أَلَا إِنَّ أَوْلِيَاءَهُمُ‏ الَّذِينَ يَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ بِالْغَيْبِ لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَ أَجْرٌ كَبِيرٌ [الملك12]

همانا دوستداران ايشان كسانى هستند كه از پروردگار خود در نهان بيم دارند و براى آنان مغفرت و پاداش کبیر است

287

مَعَاشِرَ النَّاسِ شَتَّانَ مَا بَيْنَ السَّعِيرِ وَ الْجَنَّةِ

اى گروه مردم! چقدر فاصله زياد است در ميان جهنّم و بهشت،

288

عَدُوُّنَا مَنْ ذَمَّهُ اللَّهُ وَ لَعَنَهُ

دشمن ما كسى است كه خداوند او را  نكوهش و لعنت کرده است

289

وَ وَلِيُّنَا مَنْ مَدَحَهُ اللَّهُ وَ أَحَبَّهُ

و دوستدار ما كسى است كه خداوند او را ستوده و دوست مى‏دارد.

290

مَعَاشِرَ النَّاسِ أَلَا وَ إِنِّي‏ مُنْذِرٌ وَ عَلِيٌ‏ هادٍ [الرعد7]

اى مردم! همانا من انذار دهنده‏ام و على هدايت‏كننده است.

291

مَعَاشِرَ النَّاسِ إِنِّي نَبِيٌّ وَ عَلِيٌّ وَصِيِّي

اى مردم! من پيامبرم و على وصى من است

292

أَلَا إِنَّ خَاتَمَ الْأَئِمَّةِ مِنَّا الْقَائِمُ الْمَهْدِيُّ

و همانا خاتم امامان که قائم مهدى است از ماست.

293

أَلَا إِنَّهُ الظَّاهِرُ عَلَى الدِّينِ

اوست كه دين را آشكار مى‏سازد

294

أَلَا إِنَّهُ الْمُنْتَقِمُ مِنَ الظَّالِمِينَ

اوست که از ظالمین انتقام مى‌گيرد

295

أَلَا إِنَّهُ فَاتِحُ الْحُصُونِ وَ هَادِمُهَا

همانا كه او گشاينده و ويرانگر دژهاست

296

أَلَا إِنَّهُ قَاتِلُ كُلِّ قَبِيلَةٍ مِنْ أَهْلِ الشِّرْكِ

اوست كه تمام فرقه‏هاى مشركان را مى‏كشد

297

أَلَا إِنَّهُ مُدْرِكٌ بِكُلِّ ثَارٍ لِأَوْلِيَاءِ اللَّهِ

او انتقام خون همه اولياى خدا را مى‏گيرد

298

أَلَا إِنَّهُ النَّاصِرُ لِدِينِ اللَّهِ

او ناصر دين خداوند است

299

أَلَا إِنَّهُ الْغَرَّافُ فِي بَحْرٍ عَمِيقٍ

او از درياى ژرف با دستش آب بر می‌دارد

300

أَلَا إِنَّهُ يَسِمُ كُلَّ ذِي فَضْلٍ بِفَضْلِهِ وَ كُلَّ ذِي جَهْلٍ بِجَهْلِهِ

او هر صاحب فضیلتی را به اندازه‌ی فضيلتش و هر جاهلی را به اندازه‌ی جهلش مقام و رتبه می‌دهد

301

أَلَا إِنَّهُ خِيَرَةُ اللَّهِ وَ مُخْتَارُهُ

همانا كه او برگزيده و مختار خداوند است

302

أَلَا إِنَّهُ وَارِثُ كُلِّ عِلْمٍ وَ الْمُحِيطُ بِهِ

همانا كه او وارث همه علوم است و به آن احاطه دارد

303

أَلَا إِنَّهُ الْمُخْبِرُ عَنْ رَبِّهِ عَزَّ وَ جَلَّ

اوست كه از پروردگار خود عزّ و جلّ خبر مى‏دهد

304

وَ الْمُنَبِّهُ بِأَمْرِ إِيمَانِهِ

و امور مربوط به ايمان را خبر مى‌دهد

305

أَلَا إِنَّهُ الرَّشِيدُ السَّدِيدُ

او رشید و سدید است

306

أَلَا إِنَّهُ الْمُفَوَّضُ إِلَيْهِ

او کسی است که به او تفويض شده است

307

أَلَا إِنَّهُ قَدْ بُشِّرَ بِهِ مَنْ سَلَفَ بَيْنَ يَدَيْهِ

اوست كه همه كسانى كه پيش از او بوده‏اند به وجود او بشارت داده‏اند

308

أَلَا إِنَّهُ الْبَاقِي حُجَّةً وَ لَا حُجَّةَ بَعْدَهُ

او حجت باقى خداوند است و پس از او حجتى نيست

309

وَ لَا حَقَّ إِلَّا مَعَهُ

و حق فقط همراه اوست

310

وَ لَا نُورَ إِلَّا عِنْدَهُ

و هیچ نوری نیست مگر نزد او است

311

أَلَا إِنَّهُ لَا غَالِبَ لَهُ

هيچ كس بر او پيروز نمى‏شود

312

وَ لَا مَنْصُورَ عَلَيْهِ

و کسی علیه او نصرت نمی‌شود

313

أَلَا وَ إِنَّهُ وَلِيُّ اللَّهِ فِي أَرْضِهِ

همانا او ولىِّ خدا در زمين اوست

314

وَ حَكَمُهُ فِي خَلْقِهِ

و حَكَم خدا ميان خلق خداست

315

وَ أَمِينُهُ فِي سِرِّهِ وَ عَلَانِيَتِهِ

و امين خدا بر نهان و آشكار اوست

316

مَعَاشِرَ النَّاسِ قَدْ بَيَّنْتُ لَكُمْ وَ أَفْهَمْتُكُمْ

اى مردم! براى شما روشن كردم و فهماندم

317

وَ هَذَا عَلِيٌّ يُفْهِمُكُمْ بَعْدِي

و اين على پس از من به شما مى‏فهماند

318

أَلَا وَ إِنِّي عِنْدَ انْقِضَاءِ خُطْبَتِي أَدْعُوكُمْ إِلَى مُصَافَقَتِي عَلَى بَيْعَتِهِ وَ الْإِقْرَارِ بِهِ ثُمَّ مُصَافَقَتِهِ بَعْدِي

همانا اكنون پس از پايان خطبه‏ام شما را فرا مى‏خوانم كه نخست دست بيعت به من دهيد و ضمن دست نهادن در دست من به ولايت او اقرار كنيد و پس از آن دست در دست او نهيد

319

أَلَا وَ إِنِّي قَدْ بَايَعْتُ اللَّهَ

همانا من با خداوند بيعت كردم

320

وَ عَلِيٌّ قَدْ بَايَعَنِي

و على با من بيعت كرد

321

وَ أَنَا آخِذُكُمْ بِالْبَيْعَةِ لَهُ عَنِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فَمَنْ نَكَثَ فَإِنَّما يَنْكُثُ عَلى‏ نَفْسِهِ‏ الْآيَةَ [الفتح10]

و من از سوى خداوند عزّ و جلّ از شما براى او بيعت مى‏گيرم، «و هر كس پيمان شكند همانا بر علیه خويش پيمان شكسته است.»

322

مَعَاشِرَ النَّاسِ إِنَّ الْحَجَّ وَ الصَّفا وَ الْمَرْوَةَ وَ الْعُمْرَةَ مِنْ شَعائِرِ اللَّهِ فَمَنْ حَجَّ الْبَيْتَ أَوِ اعْتَمَرَ فَلا جُناحَ عَلَيْهِ أَنْ يَطَّوَّفَ بِهِما الْآيَةَ [البقره158]

اى مردم! همانا حج و صفا و مروه و عمره از شعائر خداوند است. «و هر كس حج يا عمره گزارد پس اشکال ندارد که آن دو را طواف کند…» تا آخر آيه

323

مَعَاشِرَ النَّاسِ حُجُّوا الْبَيْتَ فَمَا وَرَدَهُ أَهْلُ بَيْتٍ إِلَّا اسْتَغْنَوْا وَ لَا تَخَلَّفُوا عَنْهُ إِلَّا افْتَقَرُوا

اى مردم! حج گزاريد كه هيچ اهل بیتی حج نمى‏گزارند مگر اينكه بی‌نیاز مى‏شوند و از حج رويگردان نمى‏شوند مگر اينكه فقیر مى‏شوند.

324

مَعَاشِرَ النَّاسِ مَا وَقَفَ بِالْمَوْقِفِ مُؤْمِنٌ إِلَّا غَفَرَ اللَّهُ لَهُ مَا سَلَفَ مِنْ ذَنْبِهِ إِلَى وَقْتِهِ ذَلِكَ

اى مردم! هيچ مؤمنى در موقف عرفات وقوف نمى‏كند مگر اينكه خداوند گناهان گذشته‏اش را مى‏آمرزد

325

فَإِذَا انْقَضَتْ حَجَّتُهُ اسْتُؤْنِفَ عَمَلُهُ

و پس از انقضاى حج، بررسى اعمال آينده او از نو شروع مى‏شود.

326

مَعَاشِرَ النَّاسِ الْحُجَّاجُ مُعَاوِنُونَ وَ نَفَقَاتُهُمْ مُخَلَّفَةٌ وَ اللَّهُ‏ لا يُضِيعُ أَجْرَ الْمُحْسِنِينَ [التوبة120]

اى مردم حاجيان (از سوى خداوند) كمك مى‏شوند. هزينه آنان جبران مى‏شود و خداوند اجر محسنان را ضایع نمى‏کند.

327

مَعَاشِرَ النَّاسِ حُجُّوا الْبَيْتَ بِكَمَالِ الدِّينِ وَ التَّفَقُّهِ

اى مردم! حج خانه خدا را با کمال دین و تفقّه انجام دهيد

328

وَ لَا تَنْصَرِفُوا عَنِ الْمَشَاهِدِ إِلَّا بِتَوْبَةٍ وَ إِقْلَاعٍ

و از مشاهد حج بر مگرديد مگر آنكه توبه كرده و خود را از گناه باز داريد.

329

مَعَاشِرَ النَّاسِ أَقِيمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّكاةَ [البقرة110] كَمَا أَمَرَكُمُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ

اى مردم! نماز را بپا داريد و زكات را همان گونه كه خداى عزّ و جلّ به شما فرمان داده است بپردازيد

330

لَئِنْ طَالَ عَلَيْكُمُ الْأَمَدُ فَقَصَرْتُمْ أَوْ نَسِيتُمْ

و اگر روزگارى بر شما پيش آمد كه در مورد برخى از امور كوتاهى كنيد یا آنرا فراموش کنید،

331

فَعَلِيٌّ وَلِيُّكُمْ وَ مُبَيِّنٌ لَكُمُ الَّذِي نَصَبَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بَعْدِي وَ مَنْ خَلَّفَهُ اللَّهُ مِنِّي وَ مِنْهُ

على ولى شما است و براى شما تبیین می‌کند. همين کسی كه خداوند عزّ و جلّ او را پس از من منصوب کرده و او را از جانب من و خودش خلیفه قرار داده است.

332

يُخْبِرُكُمْ بِمَا تَسْأَلُونَ عَنْهُ وَ يُبَيِّنُ لَكُمْ مَا لَا تَعْلَمُونَ

هر چه بپرسيد به شما خبر مى‏دهد و آنچه را ندانيد براى شما روشن مى‏كند.

333

أَلَا إِنَّ الْحَلَالَ وَ الْحَرَامَ أَكْثَرُ مِنْ أَنْ أُحْصِيَهُمَا وَ أُعَرِّفَهُمَا

همانا امور حلال و حرام بيش از آن است كه براى شما بشمارم و معرفى كنم

334

فَآمُرُ بِالْحَلَالِ وَ أَنْهَى عَنِ الْحَرَامِ فِي مَقَامٍ وَاحِدٍ

پس همین جا شما را به تمام حلالها امر می‌کنم و از همه‌ی حرامها نهی می‌کنم

335

فَأُمِرْتُ أَنْ آخُذَ الْبَيْعَةَ مِنْكُمْ وَ الصَّفْقَةَ لَكُمْ بِقَبُولِ مَا جِئْتُ بِهِ عَنِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فِي عَلِيٍّ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْأَئِمَّةِ مِنْ بَعْدِهِ الَّذِينَ هُمْ مِنِّي وَ مِنْهُ أَئِمَّةٌ قَائِمَةٌ

و من مامورم كه از شما بيعت بگيرم و دست پيمان دهيد كه آنچه را از سوى خداوند عزّ و جلّ درباره على امير المؤمنين و امامان پس از او كه از من و اويند و امامان قائم هستند، آوردم، بپذيريد

336

مِنْهُمُ الْمَهْدِيُّ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ الَّذِي يَقْضِي بِالْحَقِّ

و مهدى قائم (عج) از ايشان است كه به حق تا روز قيامت حكم مى‏كند.

337

مَعَاشِرَ النَّاسِ وَ كُلُّ حَلَالٍ دَلَلْتُكُمْ عَلَيْهِ أَوْ حَرَامٍ نَهَيْتُكُمْ عَنْهُ فَإِنِّي لَمْ أَرْجِعْ عَنْ ذَلِكَ وَ لَمْ أُبَدِّلْ

اى مردم! هر حلالى كه شما را به انجام آن راهنمايى كرده‏ام و هر حرامی كه شما را از انجام آن باز داشته‏ام همانگونه است و من هرگز از آن برنمى‏گردم و تبديل نمى‏كنم.

338

أَلَا فَاذْكُرُوا ذَلِكَ وَ احْفَظُوهُ وَ تَوَاصَوْا بِهِ وَ لَا تُبَدِّلُوهُ وَ لَا تُغَيِّرُوهُ

اين موضوع را به ياد داشته باشيد و آن را حفظ کنید و به آن توصیه کنید و آنرا مبدل مسازيد و تغییر ندهید.

339

أَلَا وَ إِنِّي أُجَدِّدُ الْقَوْلَ أَلَا فَأَقِيمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّكاةَ [المجادلة13]

باز هم سخن خود را تكرار مى‏كنم كه نماز را بپا داريد و زكات را بپردازيد

340

وَ أْمُرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ انْهَوْا عَنِ الْمُنْكَرِ

و امر به معروف و نهى از منكر كنيد

341

أَلَا وَ إِنَّ رَأْسَ الْأَمْرِ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْيِ عَنِ الْمُنْكَرِ أَنْ تَنْتَهُوا إِلَى قَوْلِي وَ تُبَلِّغُوهُ مَنْ لَمْ يَحْضُرْ وَ تَأْمُرُوهُ بِقَبُولِهِ وَ تَنْهَوْهُ عَنْ مُخَالَفَتِهِ فَإِنَّهُ أَمْرٌ مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ مِنِّي

بدرستیکه مهم‌ترين امر به معروف و نهی از منکر اين است كه گفتار من [در مورد ولايت على ع] را بپذیرید و آن را به كسانى كه اينجا حاضر نيستند برسانید و آنان را دعوت كنيد آن را بپذيرند و از مخالفت با آن بازداريد، كه اين امری از سوى خداى عزّ و جلّ و من است.

342

وَ لَا أَمْرٌ بِمَعْرُوفٍ وَ لَا نَهْيٌ عَنْ مُنْكَرٍ إِلَّا مَعَ إِمَامٍ مَعْصُومٍ

و امر به معروف و نهی از منکری نیست مگر با امام معصوم

343

مَعَاشِرَ النَّاسِ الْقُرْآنُ يُعَرِّفُكُمْ أَنَّ الْأَئِمَّةَ مِنْ بَعْدِهِ وُلْدُهُ

اى مردم! قرآن براى شما بيان كرده كه امامان پس از على، فرزندان او هستند

344

وَ عَرَّفْتُكُمْ أَنَّهُ مِنِّي وَ أَنَا مِنْهُ

و من هم به شما معرفی کردم كه او از من است و من از او هستم

345

حَيْثُ يَقُولُ اللَّهُ فِي كِتَابِهِ: وَ جَعَلَها كَلِمَةً باقِيَةً فِي عَقِبِهِ‏ [الزخرف28]

آنجا كه خداوند در کتابش مى‏فرمايد: و آن را كلمه باقیه در ذرّيه خود قرار داد

346

وَ قُلْتُ لَنْ تَضِلُّوا مَا إِنْ تَمَسَّكْتُمْ بِهِمَا

و گفتم: هرگز تا زمانى كه به آن دو تمسك جوييد، گمراه نخواهيد شد.

347

مَعَاشِرَ النَّاسِ التَّقْوَى التَّقْوَى

اى مردم! پرهيزگارى، پرهيزگارى

348

احْذَرُوا السَّاعَةَ كَمَا قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَ:‏ إِنَّ زَلْزَلَةَ السَّاعَةِ شَيْ‏ءٌ عَظِيمٌ‏ [الحجّ1]

و از ساعة بر حذر باشید چنانكه خداوند عزّ و جلّ فرموده است: زلزلة ساعت چيزی عظیم است.

349

اذْكُرُوا الْمَمَاتَ وَ الْحِسَابَ وَ الْمَوَازِينَ وَ الْمُحَاسَبَةَ بَيْنَ يَدَيْ رَبِّ الْعَالَمِينَ وَ الثَّوَابَ وَ الْعِقَابَ

مرگ و حساب و موازين و حساب پس دادن در پيشگاه پروردگار عالمیان را بیاد آورید

350

فَ مَنْ جاءَ بِالْحَسَنَةِ [النمل89] أُثِيبُ عَلَيْهَا

و ثواب و عقاب را ياد آوريد که هر كس حسنه بیاورد پاداش آنرا می‌گیرد

351

وَ مَنْ جاءَ بِالسَّيِّئَةِ [النمل90] فَلَيْسَ لَهُ فِي الْجِنَانِ نَصِيبٌ

و هر كس گناه آورد او را در بهشت بهره و نصيبى نيست.

352

مَعَاشِرَ النَّاسِ إِنَّكُمْ أَكْثَرُ مِنْ أَنْ تُصَافِقُونِي بِكَفٍّ وَاحِدَةٍ

اى مردم! شما بيش از آن هستيد كه بتوانيد با من دست دهيد و بيعت كنيد

353

وَ قَدْ أَمَرَنِيَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ أَنْ آخُذَ مِنْ أَلْسِنَتِكُمُ الْإِقْرَارَ بِمَا عَقَدْتُ لِعَلِيٍّ مِنْ إِمْرَةِ الْمُؤْمِنِينَ وَ مَنْ جَاءَ بَعْدَهُ مِنَ الْأَئِمَّةِ مِنِّي وَ مِنْهُ عَلَى مَا أَعْلَمْتُكُمْ أَنَّ ذُرِّيَّتِي مِنْ صُلْبِهِ

و خداوند عزّ و جلّ مرا امر کرده است كه از شما در مورد آنچه که برای على از امیری مومنان و امامانى كه پس از او مى‏آيند و از نسل من و اويند اقرار زبانى بگيرم و به شما گفتم و اعلام كردم كه ذريه من از صلب اويند.

354

فَقُولُوا بِأَجْمَعِكُمْ: إِنَّا سَامِعُونَ مُطِيعُونَ رَاضُونَ مُنْقَادُونَ لِمَا بَلَّغْتَ عَنْ رَبِّنَا وَ رَبِّكَ فِي أَمْرِ عَلِيٍّ وَ أَمْرِ وُلْدِهِ مِنْ صُلْبِهِ مِنَ الْأَئِمَّةِ

اكنون همگان بگوييد: ما شنوا و مطیع و راضی و فرمانبردار به آن چيزى هستيم كه از سوى پروردگارمان و پروردگارت در مورد على و فرزندانش که امامان از صلب او هستند، ابلاغ كردى

355

نُبَايِعُكَ عَلَى ذَلِكَ بِقُلُوبِنَا وَ أَنْفُسِنَا وَ أَلْسِنَتِنَا وَ أَيْدِينَا

و بر اين ابلاغ با قلب و جان و زبان و دستمان با تو بيعت مى‏كنيم

356

عَلَى ذَلِكَ نَحْيَا وَ نَمُوتُ وَ نُبْعَثُ وَ لَا نُغَيِّرُ وَ لَا نُبَدِّلُ وَ لَا نَشُكُّ وَ لَا نَرْتَابُ وَ لَا نَرْجِعُ عَنْ عَهْدٍ وَ لَا نَنْقُضُ الْمِيثَاقَ

و بر اين بيعت زندگى مى‏كنيم و مى‏ميريم و برانگيخته مى‏شويم. آن را تغيير و تبديل نمى‏كنيم و در آن شك و ترديد نمى‏کنيم و از اين عهد بر نمى‏گرديم و میثاق نمى‏شكنيم

357

نُطِيعُ اللَّهَ وَ نُطِيعُكَ وَ عَلِيّاً أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ وَ وُلْدَهُ الْأَئِمَّةَ الَّذِينَ ذَكَرْتَهُمْ مِنْ ذُرِّيَّتِكَ مِنْ صُلْبِهِ بَعْدَ الْحَسَنِ وَ الْحُسَيْنِ الَّذَيْنِ قَدْ عَرَّفْتُكُمْ مَكَانَهُمَا مِنِّي وَ مَحَلَّهُمَا عِنْدِي وَ مَنْزِلَتَهُمَا مِنْ رَبِّي عَزَّ وَ جَلَّ فَقَدْ أَدَّيْتُ ذَلِكَ إِلَيْكُمْ

و اطاعت مى‏كنيم از خداوند و تو و على امير المؤمنين و فرزندانش امامانی که ذکر کردی از ذریه تو و از نسل او هستند پس از حسن و حسين، كه مکان و جایگاه آندو را در نزد خودم و منزلت آنها را در نزد پروردگارم عزّ و جلّ به شما معرفی کردم. و من این را به شما رساندم 

358

وَ إِنَّهُمَا سَيِّدَا شَبَابِ أَهْلِ الْجَنَّةِ

و همانا آن دو سرور جوانان بهشتند

359

وَ إِنَّهُمَا الْإِمَامَانِ بَعْدَ أَبِيهِمَا عَلِيٍّ

و آن دو پس از پدرشان علی امامند

360

وَ أَنَا أَبُوهُمَا قَبْلَهُ

و پيش از آنكه على پدر آن دو باشد، من پدر ايشانم.

361

وَ قُولُوا: أَطَعْنَا اللَّهَ بِذَلِكَ وَ إِيَّاكَ وَ عَلِيّاً وَ الْحَسَنَ وَ الْحُسَيْنَ وَ الْأَئِمَّةَ الَّذِينَ ذَكَرْتَ عَهْداً وَ مِيثَاقاً مَأْخُوذاً لِأَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ مِنْ قُلُوبِنَا وَ أَنْفُسِنَا وَ أَلْسِنَتِنَا وَ مُصَافَقَةِ أَيْدِينَا مَنْ أَدْرَكَهُمَا بِيَدِهِ وَ أَقَرَّ بِهِمَا بِلِسَانِهِ

و بگويید: از خدا و تو و على و حسن و حسين و ديگر امامانی كه ذکر کردی اطاعت می‌کنیم با عهد و میثاقی که برای امیرالمومنین گرفتی از قلب و جان و زبان و دست رضايت مى‏دهيم و اگر بتوانيم دست بيعت با آن دو مى‏دهيم و با زبان اقرار مى‏كنيم

362

وَ لَا نَبْغِي بِذَلِكَ بَدَلًا وَ لَا نَرَى مِنْ أَنْفُسِنَا عَنْهُ حِوَلًا أَبَداً

و هرگز به فكر تبدیل آن نخواهيم بود و در دل خود خيال بازگشت از آنرا نداریم

363

أَشْهَدْنَا اللَّهَ‏ وَ كَفى‏ بِاللَّهِ شَهِيداً [النساء79] وَ أَنْتَ عَلَيْنَا بِهِ شَهِيدٌ

و خدا را در اين باره شاهد مى‏گيريم و خداوند برای شهادت کافی است و تو نیز بر عهدی که بستیم بر ما شاهد باش

364

وَ كُلُّ مَنْ أَطَاعَ مِمَّنْ ظَهَرَ وَ اسْتَتَرَ وَ مَلَائِكَةُ اللَّهِ وَ جُنُودُهُ وَ عَبِيدُهُ وَ اللَّهُ أَكْبَرُ مِنْ كُلِّ شَهِيدٍ

و همه كسانى را كه اطاعت كردند، چه آشكار باشند و چه نهان و فرشتگان و لشكرهاى خدا و بندگانش را شاهد می‌گیریم و خداوند از هر شاهدی بزرگتر است

365

مَعَاشِرَ النَّاسِ مَا تَقُولُونَ فَإِنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ كُلَّ صَوْتٍ وَ خَافِيَةَ كُلِّ نَفْسٍ

اى مردم! چه مى‏گوييد؟ همانا خداوند عالم به هر صدا و انديشه نهانى همگان است.

366

فَمَنِ اهْتَدَى فَ لِنَفْسِهِ وَ مَنْ ضَلَّ فَإِنَّما يَضِلُّ عَلَيْها [يونس108]

هر كس هدایت یابد به سود خويش هدایت یافته و هر كس گمراه شود به زيان خود گمراه شده است

367

وَ مَنْ بَايَعَ فَإِنَّمَا يُبَايِعُ‏ اللَّهَ يَدُاللَّهِ فَوْقَ أَيْدِيهِمْ‏[الفتح10]

و هر كس بيعت كند با خدا بيعت می‌کند و دست خدا بالای دست ايشان است.

368

مَعَاشِرَ النَّاسِ فَاتَّقُوا اللَّهَ وَ بَايِعُوا عَلِيّاً أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْحَسَنَ وَ الْحُسَيْنَ وَ الْأَئِمَّةَ كَلِمَةً طَيِّبَةً بَاقِيَةً

اى مردم! تقوای الهی پیشه کنید و با على كه امير المؤمنين است و حسن و حسين و ديگر امامان كه كلمه طيبه باقيه هستند بيعت كنيد.

369

يُهْلِكُ اللَّهُ مَنْ غَدَرَ

خداى هر كه را غدر كند نابود کند

370

وَ يَرْحَمُ اللَّهُ مَنْ وَفَى

و هر كس وفا كند خداوند با رحمت با او رفتار می‌کند

371

فَمَنْ نَكَثَ فَإِنَّما يَنْكُثُ عَلى‏ نَفْسِهِ‏ الْآيَةَ [الفتح10]

و هر كس پيمان شكند، همانا به زيان خويش شكسته است.

372

مَعَاشِرَ النَّاسِ قُولُوا الَّذِي قُلْتُ لَكُمْ وَ سَلِّمُوا عَلَى عَلِيٍّ بِإِمْرَةِ الْمُؤْمِنِينَ

اى مردم! آنچه را كه براى شما گفتم بگوييد و به على بعنوان امیرمؤمنان سلام کنید

373

وَ قُولُوا: سَمِعْنا وَ أَطَعْنا غُفْرانَكَ رَبَّنا وَ إِلَيْكَ الْمَصِيرُ [البقرة285]

و بگوييد: «شنيديم و اطاعت كرديم. پروردگارا خواهان آمرزش تو هستيم و بازگشت به سوى تو است

374

وَ قُولُوا: الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي هَدانا لِهذا وَ ما كُنَّا لِنَهْتَدِيَ لَوْ لا أَنْ هَدانَا اللَّهُ‏ الْآيَةَ [الأعراف43]

و بگوييد: ستایش خداوندى را كه ما را به اين هدايت كرد و اگر خدايمان هدايت نمى‏كرد، خود هدايت نمى‏شديم.

375

مَعَاشِرَ النَّاسِ إِنَّ فَضَائِلَ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ ع عِنْدَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ قَدْ أَنْزَلَهَا فِي الْقُرْآنِ أَكْثَرَ مِنْ أَنْ أُحْصِيَهَا فِي مَقَامٍ وَاحِدٍ

اى مردم! همانا فضائل على بن ابى طالب نزد خداوند عزّ و جلّ که آنها را در قرآن نازل فرموده است، بيش از آن است كه بتوانم آنرا در يك جلسه احصاء کنم

376

فَمَنْ أَنْبَأَكُمْ بِهَا وَ عَرَّفَهَا فَصَدِّقُوهُ

و هر كس از آن فضائل به شما خبر داد و آن را معرفی کرد او را تصديق كنيد.

377

مَعَاشِرَ النَّاسِ‏ مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ‏ وَ عَلِيّاً وَ الْأَئِمَّةَ الَّذِينَ ذَكَرْتُهُمْ‏ فَقَدْ فازَ فَوْزاً عَظِيماً [الأحزاب71]

اى مردم! هر كس از خداوند و رسول او و على و امامانى كه گفتم اطاعت كند، همانا به فوز عظیم رسيده است.

378

مَعَاشِرَ النَّاسِ‏ السَّابِقُونَ السَّابِقُونَ‏ [الواقعة10] إِلَى مُبَايَعَتِهِ وَ مُوَالاتِهِ وَ التَّسْلِيمِ عَلَيْهِ بِإِمْرَةِ الْمُؤْمِنِينَ‏ أُولئِكَ هُمُ الْفائِزُونَ [التوبة20] … فِي جَنَّاتِ النَّعِيمِ‏ [الواقعة12]

اى مردم! كسانى كه به بيعت با او پيشى گيرند و به دوستى‏ورزيدن و سلام دادن به او به امارت مؤمنان سبقت بجويند، آنان همان رستگارانند، که در جنات نعیم جای دارند.

379

مَعَاشِرَ النَّاسِ قُولُوا مَا يَرْضَى اللَّهُ بِهِ عَنْكُمْ مِنَ الْقَوْلِ

اى مردم! چيزى را بگوييد كه خداوند با آن سخن از شما راضی شود

380

فَ إِنْ تَكْفُرُوا أَنْتُمْ وَ مَنْ فِي الْأَرْضِ جَمِيعاً [إبراهيم8] … فَلَنْ يَضُرَّ اللَّهَ شَيْئاً [آل‏عمران144]

و اگر شما و همة كسانی كه در زمينند كافر شويد، هرگز هيچ زيانى به خداوند نخواهد رسيد

381

اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُؤْمِنِينَ

پروردگارا مؤمنان را بيامرز

382

وَ اغْضَبْ عَلَى الْكَافِرِينَ‏

و بر كافران خشم بگير

383

وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِينَ [الأنعام45]

وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِينَ

384

فَنَادَاهُ الْقَوْمُ سَمِعْنَا وَ أَطَعْنَا عَلَى أَمْرِ اللَّهِ وَ أَمْرِ رَسُولِهِ بِقُلُوبِنَا وَ أَلْسِنَتِنَا وَ أَيْدِينَا

در اين هنگام مردم با صداى بلند گفتند: آرى، شنيديم و امر خدا و رسولش را با قلب و زبان و دست اطاعت کردیم

385

وَ تَدَاكُّوا عَلَى رَسُولِ اللَّهِ وَ عَلَى عَلِيٍّ ع فَصَافَقُوا بِأَيْدِيهِمْ

و سوی رسول خدا(ص) و على(ع) هجوم آوردند و با دستشان با آنها بیعت کردند.

386

فَكَانَ أَوَّلُ مَنْ صَافَقَ رَسُولَ اللَّهِ ص الْأَوَّلُ وَ الثَّانِي وَ الثَّالِثُ وَ الرَّابِعُ وَ الْخَامِسُ

پس نخستين كسانی كه با رسول خدا(ص) دست دادند، اولی، دومی، سومی، چهارمی و پنجمی بودند

387

وَ بَاقِي الْمُهَاجِرِينَ وَ الْأَنْصَارِ وَ بَاقِي النَّاسِ عَلَى طَبَقَاتِهِمْ وَ قَدْرِ مَنَازِلِهِمْ إِلَى أَنْ صُلِّيَتِ الْمَغْرِبَ وَالْعَتَمَةَ فِي وَقْتٍ وَاحِدٍ وَ وَصَلُواالْبَيْعَةَ وَ الْمُصَافَقَةَ ثَلَاثاً

و دیگر مهاجران و انصار و سایر مردم بنا بر مقام و منزلتشان بيعت كردند و اين كار تا اقامه نماز مغرب و عشاء كه با هم خوانده شد تا سه بار ادامه يافت،

388

وَ رَسُولُ اللَّهِ يَقُولُ كُلَّمَا بَايَعَ قَوْمٌ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي فَضَّلَنَا عَلَى جَمِيعِ الْعَالَمِينَ

و رسول خدا(صلّى اللَّه عليه و آله) هر بار که قومی بیعت می‌کرد، مى‏فرمود: الحمد للَّه كه ما را بر همه عالمیان فضیلت داد

389

وَ صَارَتِ الْمُصَافَقَةُ سُنَّةً وَ رَسْماً

و از همين جا زدن دست هنگام بيعت سنّت و رسم شد

390

وَ رُبَّمَا يَسْتَعْمِلُهَا مَنْ لَيْسَ لَهُ حَقٌّ فِيهَا

و چه بسا اين سنّت را كسى انجام می دهد كه در آن بيعت هيچ حقّى ندارد

391

وَ رُوِيَ عَنِ الصَّادِقِ ع أَنَّهُ قَالَ‏:

و از امام صادق (عليه السّلام) روايت شده كه فرمود:

392

لَمَّا فَرَغَ رَسُولُ اللَّهِ ص مِنْ هَذِهِ الْخُطْبَةِ رَأَى النَّاسُ رَجُلًا جَمِيلًا بَهِيّاً طَيِّبَ‏ الرِّيحِ فَقَالَ:

وقتى پيامبر اين خطبه را بپايان رسانيد در ميان جماعت مردى خوش سيما و با ابهت و معطّر ظاهر شد و گفت:

393

تَاللَّهِ مَا رَأَيْتُ مُحَمَّداً كَالْيَوْمِ قَطُّ مَا أَشَدَّ مَا يُؤَكِّدُ لِابْنِ عَمِّهِ

بخدا سوگند هيچ وقت محمّد را مانند امروز نديده بودم كه تا اين اندازه برای پسر عمويش تاکید کند

394

وَ إِنَّهُ يَعْقِدُ عَقْداً لَا يَحِلُّهُ إِلَّا كَافِرٌ بِاللَّهِ الْعَظِيمِ وَ بِرَسُولِهِ

و او عقدی بست که آنرا جز کافر به خداوند عظیم و رسولش نمی‌گشاید

395

وَيْلٌ طَوِيلٌ لِمَنْ حَلَّ عَقْدَهُ

ویل طویل بر كسى كه پيمانش بگسلد

396

قَالَ ع: وَ الْتَفَتَ إِلَيْهِ عُمَرُ بْنُ الْخَطَّابِ حِينَ سَمِعَ كَلَامَهُ فَأَعْجَبَتْهُ هَيْئَتُهُ

امام صادق (عليه السّلام) فرمود: عمر بن خطّاب پس از شنیدن سخن او رو به وی کرد، و از هيئت آن شخص شگفت‏زده شد

397

ثُمَّ الْتَفَتَ إِلَى النَّبِيِّ ص وَ قَالَ: أَ مَا سَمِعْتَ مَا قَالَ هَذَا الرَّجُلُ قَالَ كَذَا وَ كَذَا؟

سپس رو به پیامبر (ص) كرده و گفت: آيا نشنيدى آن مرد چه گفت؟ چنين و چنان گفت.

398

فَقَالَ النَّبِيُّ ص: يَا عُمَرُ أَ تَدْرِي مَنْ ذَاكَ الرَّجُلُ؟ قَالَ لَا

پيامبر (ص) فرمود: اى عمر آيا فهميدى او كه بود؟ گفت: خير

399

قَالَ: ذَلِكَ الرُّوحُ الْأَمِينُ جَبْرَئِيلُ

فرمود: او روح الأمين جبرئيل بود،

400

فَإِيَّاكَ أَنْ تَحُلَّهُ فَإِنَّكَ إِنْ فَعَلْتَ فَاللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ مَلَائِكَتُهُ وَ الْمُؤْمِنُونَ مِنْكَ بِرَاءٌ.

پس مبادا عهد او را بشکنی كه در اين صورت خداوند و رسولش و فرشتگانش و همه مؤمنان از تو بيزار شوند!