در این گزارش روایتی از حل معضلات دستیاران تخصصی و دانشجویان پزشکی را میخوانید.
در ایران این رقم حداقل 100 ساعت است! و در بسیاری از مواقع به بالای 140 ساعت هم میرسد.» این یکی از بندهای مهم نامه انجمنهای دانشجویان پزشکی به وزیر بهداشت است. نامهای که با بیش از 10هزار امضا درباره مشکلات صنفی و معیشتی دستیاران پزشکی تنظیم شده است. در ادامه این نامه بچهها یک استناد قانونی مهم ارائه میکنند که نشان میدهد ساعات موظفی اینترنها در ایران فوقالعاده زیاد است:
«در سال ۱۳۸۸، قانون ارتقاء بهرهوری کارکنان بالینی نظام سلامت به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید. آییننامه اجرایی این قانون حداکثر ۴۴ ساعت در هفته را برای فعالیت کارکنان بالینی جایز میداند و حتی در نوبتهای شب و ایام تعطیل، زمان را با ضریب ۱.۵ محاسبه مینماید. با این حال هیچوقت، هیچیک از این قوانین شامل حال دانشجویان اینترن پزشکی و دستیاران تخصصی نشد!»
بدیهی است خستگی و کلافگی اینترنها میتواند درصد اشتباهات پزشکی را بهطرز معناداری افزایش دهد. مطلب در واقع مستقیماً مرتبط با جان من و شماست. توقع آقادکترهای جوان ما اصلاً بیجا نیست. دستیاری که بعضاً بیشتر از 100 ساعت کار میکند حتماً نمیتواند عملکرد مناسبی را برای خدمترسانی به بیماران ارائه دهد.
دانشجویان غیر از اینها نسبت به درآمدشان هم معترضند؛ آنها معتقدند درحالی که عمده وظایف و البته مسؤلیتهای حفاظت و مراقبت از بیماران بهعهدهی آنها است، نسبت دریافتیشان به دریافتی پزشکان و متخصصین واقعاً کمتر است. بخوانید: «از لحاظ پرداختی به گواهی معتبرترین مراجع، رزیدنتها در سایر کشورها بهطور متوسط ۶۰ هزار دلار در سال دریافتی دارند که با احتساب قیمت دلار معادل ماهی ۷۰ میلیون تومان خواهد شد. رقمی که نسبت به میانگین درآمد افراد در همان کشورها نیز قابل توجه است. اما در ایران رزیدنتها با مدرک پزشک عمومی ماهیانه ۱.۱ الی ۲.۵ میلیون تومان در بهترین حالت دریافتی دارند که نه تنها با خط فقر در کشور فاصله بسیار دارد از حقوق پایه، آن هم با ۴۴ ساعت کار در هفته در ایران نیز کمتر است!»
چه کسانی پشت ماجرا هستند؟/ رودررو با سردبیر!
شعار فارس من روشن است: شما سردبیر فارس هستید! این اعتقاد ما است؛ هرکدام از دوستان و بزرگوارانی که برای ما حتی یک سوژه ثبت میکنند، حکم سردبیر دارند. سردبیر این سوژه اما یک آقادکتر جوان است از دانشآموختگان دانشگاه علوم پزشکی شیراز: دکتر امیرهومن هویدایی. آقای دکتر جوان ما قبلاً در زمان دانشجویی حسابی برای تحقق آرمانهای صنفی بچهها تلاش کرده. حالا هم بعد از دوران دانشجویی دستبردار نیست.
بچههای پزشکی حسابی فعالند؛ اولین کمپین آنها در اعتراض به طرح ممنوعیت ادامه تحصیل پزشکان عمومی تا سه سال بود. کمپینی که خیلی زود بیش از 12هزار امضا بهعنوان حامی جمع کرد. آن کمپین را هم پیگیری کردیم از وزارتخانه گرفته تا کمیسیونهای تخصصی بهارستان. همان زمان هم آقای دکتر نمکی وزیر بهداشت پای کار آمد و پاسخ داد که این مباحث همهشان در حد حرف است و هیچ طرح یا سناریوی جدی اجرایی وجود ندارد. وی به صراحت لهجه به خبرنگار ما گفته بود که مخالف ادامه تحصیل پزشکان عمومی به صورت «استریت» نیست و فقط دنبال فراهم کردن مشوقهایی برای پزشکانی است که در مناطق محروم خدمت میکنند.
حالا تازهترین پویش آنها درباره مشکلات دستیاران و اینترنهای پزشکی توانسته بیش از 10000 امضا جمع کند. اینطوری قرار باشد حساب کنیم باید بگویم امیرهومن هویدایی حالا یکی از فعالترین سردبیران «فارس من» و یکی از پُرامضاترینِ آنها است.
«فارس من» برای پیگیری کمپین دستیاران تخصصی چه کرد؟
سوژه بچهها حسابی حامی و طرفدار پیدا کرد؛ بیش از 10هزار امضا. همین باعث شد دعوتشان کنیم برای همفکری. جلسهای هفته گذشته با حضور دکتر امیرهومن هویدایی و دکتر عباسی از فعالان دانشجویی حوزه سلامت برگزار شد. در همان جلسه کلی برای بررسی روشهای پیگیری و طراحی سناریوهای رسانهای بحث و تبادل نظر شد. بچههای گروه سلامت خبرگزاری هم بعنوان یکی از پایههای پیگیری ماجرا حضور داشتند. سرآخر طرح خوبی بسته شد و بنا شد با تشریک مساعی موضوع پیگیری شود.
همکاران من در گروه سلامت خبرگزاری هم مردانه پای کار آمدند و مطلب را از وزارتخانه گرفته تا اهالی بهارستان پیگیری کردند. چکیدهای از همین پیگیریها را در ادامه گزارش ملاحظه میکنید:
وزیر بهداشت: برنامه دستیاران تخصصی نیازمند بازنگری است/ پیشنهاد کاهش ساعات موظفی و افزایش حقوق
نمکی وزیر بهداشت در گفتوگو با خبرنگار ما برنامه سنگین کاری و فراهم نبودن حداقلهای معیشتی برای دستیاران علوم پزشکی را از جمله آسیبهای موجود دانست و گفت: «وزارت بهداشت علاوه بر اقداماتی که قاعدتاً در حوزه اختیارات دانشگاهها و هیأت امنای دانشگاهها و حتی بیمارستانها و گروههای آموزشی است و همین امروز هم میتوانند تدابیر اصلاحی برای ارتقای ابعاد مختلف زندگی تحصیلی دستیاران علوم پزشکی داشته باشند، اقداماتی را باید در این خصوص صورت دهد و موضوع از طریق کمیته مشترکی که بین معاونت درمان و معاونت آموزشی در وزارت بهداشت به دستور وزیر شکل خواهد گرفت و پیگیری میشود.»
وی با بیان اینکه در این راستا علاوه بر تعاریف مشخص از تناسب کار و آموزش، تأمین حداقلهای معیشتی دستیاران به طور اخص مد نظر است گفت: «متاسفانه وقتی صحبت از حق الزحمه و کمک هزینه دستیاران می شود، آنها با نگاه دانشجوی صرف دیده میشوند، وقتی صحبت از مسؤولیت است آنها را بهعنوان پزشک و جزیی از سلسله مراتب درمان، این دوگانگی نیازمند اصلاح است.»
آقای وزیر همچنین از تشکیل کمیتهای مشترکاً میان معاونت درمان و معاونت آموزش پزشکی برای رفع و رجوع مشکلات خبر داد. آنطور که دکتر نمکی مدعی است دستیاران تخصصی باید منتظر تحولات و اخبار مثبتی از ماه مهر به بعد باشند. رویکرد وی در برخورد با دغدغه دهها هزار دستیار پزشکی در گفتوگو با خبرنگار ما واقعاً عالی بود. متن کامل این گفتوگو را از اینجا بخوانید. امیدواریم با مساعدت وزیر و پیگیریهای «فارس من» مشکلات بچهها بیشتر از گذشته مرتفع شود.
معاون وزیر بهداشت: پیشنهاد افزایش 25درصدی حقوق دستیاران تخصصی ارائه شده است
باقر لاریجانی هم یکی از اطراف قضیه است؛ معاون آموزشی وزیر بهداشت و کسی که عضو کمیسیون مشترک برای بررسی و رفع و رجوع مشکل است. وی در باره سوژه بچهها به خبرنگار ما میگوید: «دستیاران تخصصی بار زیادی از ارائه خدمات در بیمارستانها را برعهده دارند و این افراد از لحاظ زندگی شرایط آسانی را ندارند. امیدواریم بتوانیم مصوبهای را به صورت مشترک در هیأت امنای دانشگاهها تصویب کنیم. ساعات کار و سایر مشکلات این افراد در کمیته مشترک بررسی خواهد شد. البته کشور محدودیتهای خاص خود را دارد و ما تلاش خود را برای ادامه تحصیل بدون دغدغه این افراد به کار خواهیم گرفت.»
لاریجانی از پیشنهاد افزایش ۲۵ درصدی حقوق برای این قشر خبر داد و گفت: «امیدواریم این رقم به تصویب برسد.»
نایبرئیس کمیسیون بهداشت: کمیته تخصصی پیگیری مشکلات دستیاران در بهارستان تشکیل شده
آقای قربانی نایبرئیس کمیسیون بهداشت هم مثل بچهها معتقد است ساعات کاری دستیاران پزشکی بهطور غیرمعمولی زیاد است و همین فشار کار باعث ارائه خدمات بیکیفیت میشود. وی در اینباره به خبرنگار ما میگوید: « یکی از گلهمندیهای کمیسیون بهداشت نیز بحث رسیدگی به مشکلات این افراد بوده است. به همین دلیل حدود سه هفته قبل جلسهای با حضور مسؤولان معاونت آموزشی وزارت بهداشت برای بررسی مشکلات این افراد تشکیل شد و به آنها اعلام کردیم که رویه عملکرد بیمارستانها و استفاده از این افراد باید تغییر کند.»
آقای قربانی همچنین از تشکیل یک کمیته تخصصی در کمیسیون بهداشت برای رسیدگی به امورات دستیاران تخصصی خبر داد و گفت مسؤلیت این کمیته بهعهده نایبرئیس دوم کمیسیون گذاشته شده است. وی همچنین گفت: «با توجه به اهمیت این موضوع این کمیته به زودی کار خود را آغاز خواهد کرد و از نمایندگان این افراد نیز برای مطرح کردن مشکلاتشان دعوت به عمل خواهد آمد.»
کمپین دستیاران پزشکی از آن کمپینهایی است که رفعورجوع آن خیلی ساده میتواند کیفیت خدمات درمانی را افزایش دهد. اینکه عمده مشکلات و خطاهای پزشکی در بیمارستانها دقیقاً بههمین خاطر و از سر کلافگی است، دلیل کافی برای پیگیری حقوحقوق آنها است.
گزارش از محمد آزادی
ع