صراط عشق؛ مجله ی فرهنگی، معرفتی، ادبی، هنری مجله ی فرهنگی، معرفتی، ادبی، هنری
اگر در ابتدای خروج ترامپ از برجام، مسئولان دولتی تقصیر اصلی این کار را بر گردن جمهوری‌خواهان و شخص ترامپ می‌انداختند، این روزها هر کدام از آنها به نوعی به صراحت بیان می‌کنند که دموکرات‌ها و شخص اوباما نیز بهتر از ترامپ نبوده است و او نیز از ابتدای شکل گرفتن برجام تا پایان دوره ریاست جمهوری‌اش، بارها به نقض روح برجام و بعد از آن، نقض کلیات این توافق پرداخته بود.
به گزارش مهر، برای اولین بار در زمان ادامه یافتن گفت‌وگوهای هسته‌ای با دولت اوباما برای رسیدن به توافق نهایی بود که واژه دبه کردن توسط رئیس سازمان انرژی اتمی ایران مطرح شد. علی‌اکبر صالحی در آن زمان که دولت اوباما برای اجرایی ساختن تعهداتش در توافق اولیه، این پا و آن پا می‌کرد و تلاش داشت اجرایی ساختن آنها را به رسیدن به توافق نهایی پیوند بزند، از این کار دولت اوباما به‌عنوان دبه کردن آمریکایی‌ها در توافق یاد کرد.
با وجود اینکه توافق هسته‌ای با آمریکا و سایر کشورهای گروه ۱+۵ باید راه برای از بین رفتن تحریم‌ها را باز می‌کرد، اروپا و آمریکا در همان زمان نیز راه برای اعمال تحریم‌های بیشتر با توسل به مسائل دیگری چون بهانه‌های حقوق بشری و یا موشک‌های بالستیک ایران را باز گذاشتند.
در همان زمان اوباما نیز در بیشتر از ۱۰۰ مورد، با وجود اینکه توافق اجرایی شده بود، ایران را به بهانه‌هایی غیر از فعالیت‌های هسته‌ای مورد تحریم قرار داد. تحریم‌های هوشمندانه که اشخاص را هدف قرار می‌داد، در این زمینه نیز به شدت فعال شد. به همین دلیل هم بود که ایران بارها اعلام کرد دولت اوباما روح برجام را نشانه رفته است اما در نهایت مشخص شد که این پازل قرار بود به دست ترامپ تکمیل شود.
بحث دیگری که در بخش تحریم‌ها وجود داشت و هم توسط دولت اوباما و هم ترامپ به شدت بر روی آن کار شد، تلاش برای پایین نگه داشتن قیمت نفت بود تا بلکه از طریق تحریم‌هایی که به آنها «تحریم‌های مثبت» گفته می‌شود، ایران باز هم تحت فشار قرار گیرد تا در مورد مسائل منطقه‌ای و موشکی نیز وارد فاز مذاکره با آمریکا شود.
در دوران اوباما درست یک روز پس از اجرای این توافق یعنی ۲۷ دی ۹۴ بیست شخصیت حقیقی و حقوقی تحریم شدند. آنها افرادی بودند که به بهانه نقششان در صنعت دفاعی کشور مورد تحریم قرار گرفتند.
برداشت از منابع مالی ایران در آمریکا بدون اجازه ایران و به بهانه‌های مختلفی مثل دست داشتن ایران در انفجارهای لبنان یا شکایت خانواده‌های قربانیان حوادث ۱۱ سپتامبر از ایران برای گرفتن خسارت مالی از کشوری که هیچ نقشی در این حادثه نداشته است، همه اقداماتی بود که در زمان اوباما انجام شد و منجر به از دست رفتن در حدود دو میلیارد دلار از اموال بلوکه شده ایرانی در آمریکا شد.
اگر نقض‌های صریح برجام در دوران اوباما را کنار بگذاریم، برخی اقدامات نیز بوده‌اند که در واقع سنگ‌اندازی در مسیر رسیدن ایران به مواهب برجام بودند. از جمله آنها می‌توان به وقت‌کشی کردن دولت اوباما در دسترسی دادن به ایران در زمینه سوئیفت اشاره کرد. در سال ۹۵، که قرار بود اقتصاد ایران به دلیل برداشته شدن و یا حداقل تعلیق تحریم‌ها شاهد شکوفایی و یا پیشرفت مناسبی باشد، رئیس‌کل بانک مرکزی، تنها با دو کلمه وضعیت ایران در قبال کارشکنی‌های دولت اوباما را بیان کرد: «تقریباً هیچ» برجام تقریباً هیچ دستاوردی برای اقتصاد کشور نداشت.
تمدید دوباره قانون ایسا یا قانون تحریم‌های ایران (داماتوی سابق) در آمریکا آن‌هم در سال ۲۰۱۶ میلادی، یعنی یک سال بعد از اجرایی شدن برجام، نشان داد اوباما تمایلی برای اجرای تعهداتش ندارد.
یکی از مواردی که باعث شد برخی از رسانه‌ها اعلام کنند آمریکایی‌ها ایرانیان را به لب چشمه برده و تشنه بازگرداندند، مسئله فروش هواپیما به شرکت‌های هوایی ایران بود. ترامپ که در آن زمان نامزد انتخابات ریاست جمهوری بود، بارها در جلسات خود فریاد زده بود که ایران باید از آمریکا هواپیما می‌خرید اما سود ناشی از توافق هسته‌ای را فرانسه برد که برای ایرباس با ایران معامله کرد. همین صحبت‌ها و بالا گرفتن انتقادات از دولت اوباما برای اجازه دادن به ایران برای خرید هواپیما باعث شد که مجلس نمایندگان آمریکا طرحی برای مقابله با فروش هواپیما به ایران تصویب کند و در نهایت هواپیماهای ساخته شده برای فروش به ایران بعد از کارشکنی‌های متعدد دولت اوباما، به قطر فروخته شد!
می‌توان مشاهده کرد که در اصل، تفاوتی برای ایران نمی‌کرد که یک دموکرات بر سر کار بیاید، دولت اوباما ادامه پیدا کند و یا اینکه ترامپ رئیس‌جمهور شود. گام‌های حساب شده و قرارداد هسته‌ای نوشته شده، قراردادی یک‌طرفه برای اجرایی شدن از سوی ایران بود و هیچ‌گاه قرار نبود باری بر دوش مسئولان کاخ سفید برای اجرایی شدن باشد.
