صراط عشق؛ مجله ی فرهنگی، معرفتی، ادبی، هنری مجله ی فرهنگی، معرفتی، ادبی، هنری
بنابراین از آقای تنابنده باید پرسید که آیا دزدیدن مال مردم و پولشویی توسط سینما کار درستی است؟ آیا مراجع قانونی نباید به این مسائل ورود کنند و جلوی این گونه مفاسد اقتصادی را بگیرند؟ آیا رشد صنعت سینما به واسطه‌ی زدن جیب مردم، اتفاق مبارکی برای هنر محسوب می‌شود؟
امروز می‌شود گفت تعداد قابل ملاحظه‌ای از فیلم‌های سینمایی با سرمایه‌های مشکوک ساخته می‌شوند و سروصداهای زیادی را نیز حول همین محور شکل می‌دهند. با این که سرمایه‌های مشکوک یا مرسوم به پول‌های کثیف به عنوان یک معضل جدید در سینمای ایران شناخته می‌شود، اما هستند کسانی که ورود این پول‌ها را به صلاح سینما می‌دانند.
به گزارش رجانیوز محسن تنابنده از آن دست سلبریتی‌هاییست که معتقد است پول‌های کثیف آنقدر هم که می‌گویند بد نیست. او در مصاحبه‌ای که اخیرا با تسنیم انجام داده گفته است:
«حقیقت ماجرا این است که وقتی به سمت شبه صنعتی شدن سینما حرکت می‌کنیم و گردش مالی این حرفه یا نیمچه صنعت بالا می‌رود به مفهوم عامی‌تر وقتی پول بیشتری در سینما در گردش است طبیعتاً یک بخشی فساد هم با خودش به همراه می‌آورد.»
این صحبت‌های تنابنده شباهت زیادی به صحبت‌های مرحوم هاشمی رفسنجانی درباره اختلاس و فساد دارد. مرحوم هاشمی نیز معتقد بود اگر در یک پروژه دزدی اتفاق افتاد اما پروژه به نتیجه رسید باید از آن دزدی چشم پوشی کرد. او در مصاحبه‌ای که با قدرت الله رحمانی انجام داده بود گفته بود:
«این‌قدر بحث از اختلاس و دزدی نکنید و روحیه مردم را خراب نکنید. وقتی‌که ما یک سدی را می‌سازیم و مثلاً ده میلیارد خرج می‌کنیم، ممکن است از قِبَل آن، پانصد میلیون هم اختلاس شود، اما این سد برای کشور می‌ماند و هیچ‌کس نمی‌تواند از این سد اختلاس یا دزدی کند.»
صحبت‌های اخیر تنابنده هم دقیقا در همین راستاست. تنابنده در ادامه‌ی صحبت‌هایش می‌گوید:
«همه جای دنیا این انحصارطلبی و اعمال نفوذها را شاهد هستیم ما برای ما که به تازگی پول‌های زیادی وارد سینمای‌مان می‌شود نیاز داریم از این مسیرها عبور کنیم و هیچ چاره‌ای هم نداریم. فکر می‌کنم این همه حرف زدن در رابطه با پول و پول کثیف راهی به جایی نمی‌برد، چون جزء لاینفک نیمه صنعت رو به رشد سینماست.»
تنابنده معتقد است که سینما بدون پول کثیف رشد نمی‌کند. البته باید گفت اصولا تنابنده مسئله را جور دیگری می‌بیند. مشخص است که صنعت سینما زمانی رشد می‌کند که شاهد ساخت آثار ژانر و مخاطب‌پسند باشیم. آثاری که اغلب هزینه‌های ساخت بالایی دارند و برای تولید آنها تهیه کننده باید پول هنگفتی خرج کند و در بهترین شرایط بتواند هزینه تولید را با فروش فیلم برگرداند. چرا که برای مثال فیلمی که 5 میلیارد تومان هزینه ساختش بوده، با فروش 10 میلیاردی در گیشه تازه هزینه تولید خود را بازگردانده و هرچه از 10 میلیارد بیشتر بفروشد نصف درآمد به تهیه کننده می‌رسد. با این اوصاف مشخص است که کمتر تهیه کننده‌ای حاضر است فیلمی پر هزینه و متناسب با استانداردهای سینمای دنیا بسازد. اینجا دقیقا جاییست که پول‌های کثیف وارد می‌شود.
همین امسال در جشنواره فیلم فجر هشت فیلم سینمایی که دو فیلم از آن هشت فیلم پروژه‌های بزرگی محسوب می‌شدند را محمدصادق رنجکشان مدیرعامل یک آژانس هواپیمایی سرمایه‌گذاری کرده بود. چیزی که مشخص است، رنجکشان با سرمایه‌گذاری در هشت فیلمی که واضحا شاید یک یا دوتای آنها هزینه ساخت خود را با فروش در گیشه بازگردانند یک شکست تجاری عظیم را دانسته متحمل شده است. اینجاست که با شبهه‌ی سرمایه‌های مشکوک می‌توان کمی این سرمایه‌گذاری‌ها را عقلانی توجیه کرد.
بنابراین حرف تنابنده تا آن‌جا که باید بخش خصوصی وارد کار شود و با هزینه کردن باعث رشد صنعت سینما شود، یک حرف کاملا درست و منطقیست. اما بیان این مسئله که اگر پول‌های وارد شده، مشکوک و کثیف هم بود مشکلی ندارد و رشد سینما به هر بهانه‌ای جایز است، از اساس حرف باطلیست.
برخی از سرمایه‌گذارهای پروژه‌های سنگین سینمایی و سریالی با ورود سرمایه‌های مشکوک دست به پولشویی‌های عظیم میزنند و بیت‌المال را که حق مردم است به راحتی آب خوردن بالا می‌کشند. برای مثال محمد امامی سرمایه‌گذار سریال شهرزاد، از متهمین پرونده اختلاس بزرگ صندوق ذخیره فرهنگیان بود. بنابراین از آقای تنابنده باید پرسید که آیا دزدیدن مال مردم و پولشویی توسط سینما کار درستی است؟ آیا مراجع قانونی نباید به این مسائل ورود کنند و جلوی این گونه مفاسد اقتصادی را بگیرند؟ آیا رشد صنعت سینما به واسطه‌ی زدن جیب مردم، اتفاق مبارکی برای هنر محسوب می‌شود؟
به هرحال مسئله پول‌های کثیف که امروز طرفدارانی چون تنابنده و کمال تبریزی نیز پیدا کرده است یک معضل جدی برای سینمای ایران به حساب می‌آید. معضلی که شاید از نظر کارگردانان به نفع صنعت سینمایی کشور تمام شود، اما قطعا هم از لحاظ اخلاقی و هم از لحاظ قانونی مذموم است و باید جلوی آن گرفته شود.
