صراط عشق؛ مجله ی فرهنگی، معرفتی، ادبی، هنری مجله ی فرهنگی، معرفتی، ادبی، هنری
اجرای برنامه اقدام FATF، دستور آمریکا و اروپا است و غربی‌ها حداقل 8بار در سطوح مختلف و بطور رسمی اعلام کرده‌اند که ایران باید الزامات FATF را اجرا کند! اما دولت تلاش می‌کند آن را به گردن روسیه و چین بیاندازد، در حالی که هیچ اظهارنظر رسمی از سوی این دو کشور در این زمینه وجود ندارد. درحقیقت دولت تمایلی ندارد که مردم متوجه شوند اجرای الزامات FATF دستور غرب است!
در ماه‌های اخیر که موضوع FATF در کشور ما بسیار جنجالی و بحث برانگیز شده است، ادعاهای مختلفی از سوی حامیان این نهاد بین الدولی مطرح گردیده است تا افکار عمومی برای اجرای دستورات آن قانع شود. یکی از این ادعاها، توصیه یا الزام «کشورهای دوست» از جمله چین و روسیه بوده است. مسئولین دولتی و حامیان اجرای دستورات FATF ادعا می‌کنند که دوستان ایران از جمله چین و روسیه اعلام کرده‌اند که برای ادامه همکاری‌های بانکی، ایران نباید به حالت اقدامات مقابله‌ای (لیست سیاه) بازگردد.
دوستان ما منتظر تصویب پالرمو
و CFT هستند؟
به عنوان مثال فلاحت پیشه رئیسکمیسیون امنیت ملی مجلس در این زمینه گفته است: «حتی کشورهای دوست ما چون روسیه اعلام کردند اگر ایران همکاری نکند بانک‌های روسیه نمی‌توانند با ما همکاری داشته باشند». همچنین آقای ظریف در جریان تصویب کنوانسیون CFT در مجلس ادعا کرد: «رئیس‌بانک مرکزی روسیه سه روز قبل به آقای همتی گفت بدون FATF نمی‌توانیم کاری برای شما بکنیم». اخیرا نیز آقای روحانی درباره تصویب لوایح مربوط به FATF گفته است: «امروز همه دوستان ایران که در منطقه و جهان با آنها تعامل و همکاری می‌کنیم، منتظر ]تصویب این لوایح[ هستند».
اما با بررسی مواضع رسمی مسئولین دو کشور چین و روسیه، هیچ اثری از اصرار، توصیه یا حتی‌اشاره آنها به تصویب لوایح مربوط به FATF مشاهده نمی‌شود. البته اینکه چین و روسیه در شرایط تحریمی ایران، بهانه جویی‌هایی برای گرفتن امتیاز از ایران داشته باشند، امری طبیعی است، چرا که شواهد متعددی نشان می‌دهد که این دو کشور به دلیل رفتارهای دولت آقای روحانی پس از برجام با این کشورها، نارضایتی‌هایی از ایران دارند. اما با وجود این نارضایتی، هیچگاه عدم همکاری خود را به مسئله FATF گره نزده‌اند، بلکه در ماه‌های اخیر هم که برخی از بانک‌های این دو کشور با ایران کاهش روابط داده‌اند، دلیل اصلی این محدودیت‌ها را تحریم‌های آمریکا عنوان کرده‌اند
و نه FATF.
از سوی دیگر از سال 1388 تا 1395 که ایران در لیست اقدام مقابله‌ای FATF قرار داشت، روابط بانکی این دو کشور با ایران برقرار بوده است، بنابراین تجربه این چند سال نشان می‌دهد که، FATF در این حد برای چین و روسیه اهمیت ندارد که روابط خود را با ایران قطع کنند. ضمن اینکه اصولا FATF قدرت قطع روابط را ندارد چراکه طبق توصیه 19 آن، در تعامل با کشور هدفی که تحت اقدامات مقابله‌ای قرار می‌گیرد، صرفا مراقبت‌ها باید افزایش یابد و حرفی از قطع روابط کارگزاری بانکی در توصیه‌های FATF وجود ندارد. بنابراین، ادعایی که از سوی مسئولین درباره درخواست چین و روسیه از ایران مطرح شده است، صحت ندارد.
FATF طرح غربی یا شرقی
از سوی دیگر مسئولین دولتی تلاش بسیار زیادی می‌کنند که نشان دهند دشمنان کشور، مخالف اجرای دستورات FATF هستند. به عنوان مثال در این زمینه آقای فلاحت پیشه، رئیسکمیسیون امنیت ملی ادعا می‌کند: «ایامی که دشمن برای ما کمین گذاشته است ما باید احتیاط کنیم که در کمین دشمن نیفتیم و اکنون نیز نپیوستن به FATF کمین دشمن برای کشور است».
همچنین آقای روحانی در این زمینه می‌گوید: «آمریکایی‌ها در زمینه مسایل بانکی تلاش می‌کنند تا نقل و انتقال مالی را برای ایران دچار مشکل کنند، آنها برای رسیدن به این هدف به دنبال یارگیری هستند و مسئله مبارزه مالی با تروریسم را در این راستا بهانه قرار داده‌اند… لوایح 4 گانه‌ای که دولت در این زمینه تقدیم مجلس شورای اسلامی کرده اهمیت ویژه‌ای دارد… آمریکایی‌ها که امروز صهیونیست‌ها نیز پشتیبان آنها هستند، باید در این زمینه دچار شکست شوند… امیدواریم این امید آمریکا را ناامید و توطئه آنها را در موضوع مالی و بانکی خنثی کنیم… همواره جمهوری اسلامی ایران توطئه‌های آمریکا را با گام‌هایی حساب‌شده و محکم خنثی کرده و امیدواریم این توطئه هم توسط نهادهای مسئول و اقداماتی که باید انجام گیرد، خنثی شود».
اما آیا واقعا اجرای دستورات FATF باعث «خنثی شدن توطئه» و «شکست» آمریکا می‌شود؟ مستندات بسیاری از مواضع آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها وجود دارد که نشان می‌دهد آنها خواستار اجرای دستورات FATF توسط ایران هستند:
1. سیگال مندلکر معاون تروریسم و اطلاعات مالی وزارت خزانه‌داری آمریکا که روز ۱۵ خردادماه سال جاری در نشستی به میزبانی لابی ضدایرانی «بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها» صحبت می‌کرد، بخشی از سخنرانی‌اش را به رابطه ایران و FATF اختصاص داد و نسبت به عدم تصویب لوایح 4گانه FATF اعتراض کرد.
2. مارشال بیلینگزلی، رئیس‌آمریکایی FATF و دستیار مندلکر در پاسخ به ویلیامز، نماینده کنگره که درخصوص راه‌های ادامه فشارها بر ایران و بستن راه‌های دور زدن تحریم‌ها می‌پرسد، می‌گوید؛ «یکی از راه‌های ادامه فشار بر رژیم ایران، این است که چارچوبی قانونی برای بازخواست ایران ایجاد کنیم تا آنها را به توقف حمایت مالی از تروریسم مجبور کنیم. ما باید مصرانه از آنها بخواهیم چنین سیستم قانونی را برای مقابله با پولشویی برقرار کنند تا در این صورت تدابیری علیه بخش‌های مالی ایران وضع شود».
3. اروپا حدود دو ماه بعد از توافق هسته‌ای در «استراتژی جدید اروپا در قبال ایران بعد از توافق هسته‌ای» از ایران می‌خواهد که با عمل به توصیه‌های FATF، محیط مناسب برای سرمایه‌گذاری را پدید آورد.
4. سفیر آلمان در تهران برای پیوستن کامل و حقیقی‌تر ایران به جامعه اقتصادی جهان می‌گوید: «باید موضوع FATF به صورت کامل حل شود و امیدواریم در فرصت باقی مانده تا ماه ژوئن ۲۰۱۸ ایران بتواند مسائل باقی مانده را نیز حل و فصل کند».
5. سفیر انگلیس در تهران درباره اجرای دستورات FATF می‌گوید: «این مقوله (پذیرش مفاد FATF) جزو موانع بسته پیشنهادی نیست، بلکه چیزی است که جلوی موفقیت ایران در اقتصاد جهانی را گرفته است. در نتیجه اگر ایران به سایر کشورهای جهان در مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم و قوانین بانکداری جهانی نپیوندد، مشکل بزرگی بر سر روابط بانکی ایران و سایر نقاط جهان وجود خواهد داشت.»
6. موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، در این زمینه می‌گوید: «تهران باید استانداردهای خود در مقابله با پولشویی و تامین مالی تروریسم را بهبود بخشد و اصلاحات بانکی را توسعه دهد. این‌ها گام‌های اساسی برای جذب بیشتر بانک‌ها و شرکت‌های اروپایی است».
7. وزرای خارجه سه کشور اروپایی در بیانیه مشترک ثبت ساز‌و‌کار ویژه مالی اتحادیه اروپا (Instex) اعلام کردند که: «سه کشور اروپایی از ایران انتظار دارند همه عناصر برنامه اقدام FATF خود را سریعا اجرا کند».
8. در آخرین مورد، اتحادیه اروپا در بیانیه جمع‌بندی خود درباره ایران از جمهوری اسلامی خواسته است تا قانون لازم برای اجرای تعهدات مربوط به برنامه عملیاتی گروه ویژه اقدام مالی (FATF) را اجرا کند.
مسئولین وزارت خارجه برای اینکه غربی بودن موضوع FATF را بپوشانند، اعلام کردند که طرح موضوع FATF به عنوان پیش‌شرط ساز و کار ویژه مالی اتحادیه اروپا (Instex) نبوده و صرفا توصیه اروپایی‌ها است!
اجرای برنامه اقدام FATF، دستور آمریکا و اروپا است و غربی‌ها حداقل 8بار در سطوح مختلف و بطور رسمی اعلام کرده‌اند که ایران باید الزامات FATF را اجرا کند! اما دولت تلاش می‌کند آن را به گردن روسیه و چین بیاندازد، در حالی که هیچ اظهارنظر رسمی از سوی این دو کشور در این زمینه وجود ندارد. درحقیقت دولت تمایلی ندارد که مردم متوجه شوند اجرای الزامات FATF دستور غرب است!
